Yura joyis, ke il povis vehar kun sua onklo a Dublyanka.
7
Ibe esis tre bela regiono, e la piktistala loko memoris Yura pri la matro, qua amabis la naturo. Elu e Yura facabis ofte exkursi. Ultre to il rividus la gimnaziano Nika Dudorov, qua vivis che Voskoboinikov. Forsan Nika Dudorov desestimus lu, pro ke il evis du yari plu kam Yura. Dum la saluto il presis singlafoye la manuo di Yura adsube e sinkis la kapo tro adsube, ke la hari kovris lua tota vizajo.
5
„La viv-nervo dil pauperismo", Vedenyapin lektis ek la manuskripto.
„Me opinionas, esus plu bona se ni skribar - la esenco", dicis Voskoboinikov e korektigis. Ili laboris en mi-obskura medio sur la vitrigita teraso. La okulo povis distingar sur la sulo jacanta varso-kruchi e garden-instrumenti. Super la dors-apogilo di ruptita stulo pendis gabano. En angulo stacis aquo-boti kun sikita slamo e longa gambali.
„La statistiko dil naski e morto-kazi montras tamen...", diktis Vedenyapin.
„Ni devas insertar: dum la raporto-yaro", dicis Voskoboinikov e skribis.
Super la teraso iris facila vento. Sur la manuskripti jacis
dika granit-stoni por evitar perdo.
Pos ke li finabis lia laboro, Vedenyapin volis adheme.
„Venos sturmo. Ni devas irar"
„Nulkaze. Me ne lasos irar vu. Ni drinkos nun teo."
„Me devas esar vespere senkondicione en la urbo"
„Nula pretexto! Me volas audar nulo pri to."
De la gardeno venis brulodoranta samovar-aromo, qua
forpulsis la tabak-exhalajo.
8
On adportis ek la domo kremo, frambi e kazeo-kuko. Lore venis la informo, Pavel esus che la rivero por balnar e netigar la kavali. Vedenyapin devis submisar su.
„Venez, ni iros al rivero. Ibe ni povas sidar sur benko por poka momento, dum on preparas la teo-tablo", propozis Voskoboinikov.
Kun la yuro dil amiko, il uzis du chambri en la administrado-domo dil richega Kologrivov. La domo trovesis en la tenebra, nekultivata parto dil parko kun la olda arkatra aleo. Densa herbo kovris la aleo. On uzis la aleo nur ankore, se on transportis tero od eskombro al reziduo-foso.
Kologrivov, milioniero kun progresema opinioni, ilqua okulagis kun la revoluciono, esis nun-tempe kun sua spozino en exterlando. En la domeno lojis nur lua filiini, Nadya e Lipa, la preceptorino e poka servistaro. Koram la parko kun lageti e prati e la mastro-domo, densa hego ek sambuko separis ica regiono de la gardeno dil administranto.
Voskoboinikov e Vedenyapin preterpasis la hego, dum amaso di paseri levis su en la aero. La tota hego komencis murmurar, quale se aquo fluus tra tubo. Ili pasis la oranjiereyo, la lojeyo dil gardenisto e disfalinta muri. En gardeno li parolis pri la yuna nova fortesi en la cienco e literaturo.
„Kelkfoye aparas homi kun talento", dicis Vedenyapin. „Ma nun existas nur rondi ed asociuri, qui esas azili por sentalentuli, same ka li propagas nun Solovyov, Kant o Marx. Nur partikulara persono serchos la vereso, ma il departos la grupo, pro ke on ne amas la vereso.
9
Kad existas irgo en la mondo, qua meritas kredo? Esas nur mikra kozi. Me trovas, on kredez pri la nemortiveso, qua esas nur plu forta vorto por vivo. On kredez pri la nemortiveso, pri Kristo! Ho, vu tordas la vizajo, vu nefortuna homo. Ja itere vu komprenis absolute nulo." „Nu", murmuris Voskoboinikov, dina, blankblonda viro kun maligna kapro-pinto-barbo, kam che Amerikano ek la epoko di Lincoln. „Me povas dicar nulo pri ica afero. Vu savas, ke me vidas la kozi en altra lumo. Cetere, raportez, quale vu departis la sacerdoteso. Pro quo? Ton me volis questionar ja sempre. Kad on esis tre harda kontre vu, ka on ne anuncis la anatemo kontre vu? Quo eventis?"
„Pro quo vu evitas nia temo? Ma pro me, konsentite. Anatemo. No, on anuncas hodie nula anatemo. Existas obstakli kun rezulti. Exemple me ne povas enirar por longa tempo la statala servo, e ne la chef-urbi. Ma neimportanta. Ni parolez pri nia temo. Me parolis pri la fido a Kristo. Me volas klarigar to. Audez! On povas esar ateisto, sen savo pro quo existas Deo, ma on povas savar tamen, ke la homo ne vivas en la naturo, ma en la historio, quan fondis ek nuna vido Kristo kun la Evangelio kom fundamento. E quo esas historio? La desvelizeso pri la morto e la futura vinko pri la morto. To eventas depos yarcenti. Pro to on deskovras la matematikala senfineso, la elektro-magnetala ondi, pro to on kompozas simfonii. Ica direciono bezonas certena entuziasmo. Por tala deskovri on bezonas spiritala savo. La fundamento esas en Evangelio. Hike exemple: la amo por la proximo, la maxim alta formo dil vivo- energio en homala kordio. Ol postulas devoteso e disipo.
10
Ultre to existas la chef-strukturo dil moderna homo, sen qua il ne esus pensebla, nam la ideo pri la libera personaleso e la ideo pri la vivo kom sakrifiko. Ka vu komprenas me, to esas sempre ankore pasable nova ideo. En ica senco, la antiqueso ne havas historio. Existis la sangoza krueleso dal variolo-vizajo Kaligula, qua ne savis, ke singla tirano esas tote senkapabla ento. Existis la pompa morta eterneso dal statui e palaci. Unesme la generacioni pos Kristo povis respirar vere libera. Unesme pos Kristo komencis la vivo por la decendanti, e la homo ne mortas en kanaleto, ma en sua historio, en la laboro por la vinko pri la morto. Il mortas por sua propra temo. Ho, me venis en tumulto! Ed omno esas por la vento!"
„Metafiziko, mea karulo. Mea mediki interdiktis ica aferi. Mea stomako ne toleras to!" „Por vu ne existas helpo! Egale. Vu esas tamen felica homo! Ica splendida vido! On devas astonar sempre itere! Vu vivas hike, ma vu remarkas nulo!" La vido al rivero esis doloroza. La rivero reflektis la suno ed extensesis kam lado. Subite aparis sulki. Plumpa paromo kun kavali, chari, rurani e mulieri departis la rivo.
„Ne esas unfoye sis kloki", dicis Voskoboinikov, „e tamen, la espres-treno ek Sysran. Ol venas koncize pos kin kloki!"
En la foreso vehis fulminpura blua-flava treno trans la planajo, pro la disto tre plu-mikrigita. La amba viri perceptis subite, ke la treno haltis. Super la lokomotivo esis blanka vaporo. Pos kurta tempo resonis alarmo- klosho.
11
„Remarkinde", dicis Voskoboinikov. „Irgo esas falsa. Kustumale la treno ne haltas en ica marshoza loko. Irgo eventis. Ma venez, ni volas drinkar nia teo."
6
Nika Dudorov esis nek en gardeno nek en domo. Yura pensis, ke il volis restar en irga celo por evitar la enoyo, e Yura ipsa ne povis esar egalvalora kamarado. Vedenyapin e Voskoboinikov esis sur la teraso pro la laboro, e Yura flanis sen skopo cirkum la domo. Quala bela loko! Sempre itere resonis la klara tri-tono dil pirolo kun poka pauzi, penetrante la tota regiono. La floro-aromo sinkis, kauzita per la varmego, sur la bedi. Memori pri Francia ed Italia venis. Yura turnis su ad omna direcioni. Il kredis, ke il audus la voco di sua matro en la melodio dil uceli e la zumado dil abeli. Yura tresayis sempre itere.
Il flanis al abismo ed iris adinfre. Il venis ek la pura foresto, qua kovris parte la abismo, ed atingis la alneyo. Humida tenebro, mold-odoro, poka flori. La pedunkli memoris pri la ornamenti ek la antiqua Egiptia en la imaji ek sua santa skriburo.
Yura divenis sempre plu trista. Il volis plorar. Il genu- pozis e la lakrimi venis.
„Tu anjelo di Deo, mea santa protektanto", il pregis, „fortigez mea raciono, tale ke me povas trovar la justa voyo, e dicez a mea matro, ke me esas en bona stando, tale ke elu ne sorgez. Se existas vivo pos la morto, mea Deo, lore lasez venar mea matro aden la paradizo, ube la santuli e martiri lojas en lumo. Mea matro esis bona, elu ne esis pekerino. Mea Deo, esez indulga ed evitez sufri a mea matro!"