„Kande il esas en tote ne-ebria? Ho, ad la diablo kun lu! Me timas nur, Sashenka dormas ja itere. Se nur la tifo ne esus... Ka tu havas lausi?"
„Me ne kredas. Me voyajis komfortoze kam ante la milito. Ka me povas lavar me, nur tale, nur tote kurta. Plu tarde me povas lavar me profunde. Ma adube tu iras? Pro quo tu ne iras tra la salono? Ka vi uzas nun la dop-eskalero?"
176 „Ho, tu ya ne savas! Patro e me pensis esus bona, se ni transdonas parto dil teretajo al Akademio por Agronomio. Lore ni ne devas varmigar ipsa dum la vintro. Anke en la supra etajo esas multe spaco. Ni ofros ol por li. Li havas hike kabineti, herbario e kolektajo di semini. Se nur ne la rati venos. Ma la chambri esas ankore en ordino. On dicas nun habito-areo. Hike alonge! Ma quon tu facas? Ni prenos la dop-eskalero, ka tu komprenas? Venez, me duktos tu!" „Esis bona ideo, ke vi lugis la chambri. Me laboris en lazareto, qua trovesis en nobla land-domo. Grandega chambri, la parqueto preske nedomajita. La palmieri en la kuvi inklinis su nokte super la liti kam fantomi, e la maladi, exercita soldati, vekis e kriis. Ni devis forportar la palmieri. Forsan esis la vivo dil richa homi advere nesana. Ica superflua luxo. Superflua mobli, superflua chambri, superflua sentimenti, superflua vorti. Esis bona ideo, via restrikto. Ma ni devas donar ankore plu multe." „Quo esas to ibe en tua saketo? Kad ucelo? Ho, quale bela! Sovaja anado! De ube tu havas ol? Me ne povas kredar. En nia dii to esas richeso!" „Me obtenis ol en treno kom donaco. Esas longa historio, me raportos plu tarde. Quon tu opinionas, ka me adportas ol nun al koqueyo?" „Yes, nature. Nyusha devas senplumigar ol ed emundar. On predicas por la futura vintro hungro e koldeso." „Yes, omnaloke on audas to. En treno me vidis ek la fenestro e pripensis. Quo povas esar en vivo plu importanta kam paco en la familio e laboro? Altra kozi ne stacas en nia povo. Certe, multa homi experiencos desfortuno.
177
Kelki volas fugar al sudo, en la Kaukazo e mem trans la
frontiero. Ma to ne esas mea maniero. Vera viro devas
tolerar la destino di patrio. Esas klara afero por me. Por
vi validas altra reguli. Me volas konservar vi kontre
dizastro e volas sendar vi a sekura loko, forsan
Finlando. Ma se ni stacos hike ankore longe, lore ni
antigos nultempe la supra etajo"
„Vartez, audez! Novajo! E quala! Preske me obliviis.
Nikolai Nikolayevitsh esas hike."
„Pri qua tu parolas?"
„Onklo Kolya."
„Ma Tonya, to esas neposibla! Quo eventis?" „Nu, ek la Suisia. Unesme de London a Finlando." „Tonya, ka serioze? Tu vidis lu! Ube il esas? Pro quo il ne povas venar?"
„Ne esez nepacienta! Il esas nun en rurala regiono. Posmorge il venos. Il esas nun tote altra. Forsan tu esos trista. Dum lua tra-voyajo il restis en Peterburg e divenis bolsheviko. Patro ed il kontroversas sempre. Ma nun venez! Do ka tu audis anke, ke ni devas experiencar desfacilesi, danjeri, necertesi?"
„Yes, ton me kredas. Egale. Ni kombatos. Ne devas venar por omni la fino. Ni vidos, quon la altri facos." „On dicas ne existos brul-ligno, aquo e lumo. Nula livri. Ka tu savas, en Arbat existas plata fera furneli, Per jurnal-papero on povas koquar dejuno. Me havas adreso da irgu. Ni devas komprar la furnelo, ante ke oli esas for."
„Certe, certe, ton ni facos, Tonya! Tu esas inteligenta, Tonya! Ma pensez nur! Onklo Kolya, onklo Kolya! Me ne povas kredar lo"
178
„Me havas koncepto. Ni lojos en irga angulo en supra etajo, patro, Sashenka, Nyusha e ni, en du o tri chambri, e ni renuncos pri la cetera domo. Ni izolos ni kontre la strado. La furnelo venos en la meza chambro, la furnelo-tubo iros tra la fenestro. Lavado, nutrivi, repasti, gasti, omno eventos ibe por explotar la furnelo. Lore ni povas forsan transvivar la vintro, se Deo volas." „Ma certe! Naturale ni transvivos la vintro. Sen dubito! Bona ideo da tu. Tre bone. Ka tu savas quo? Ni festos la acepto da tua koncepto! Ni rostos mea anado. E lore ni invitos onklo Kolya por nia lojeyo-inauguro." „Grandioze! E Misha Gordon devas prokurar alkoholo ek la laboratorio. E nun videz! Hike esas la chambro, quan me selektis. Ka tu esas kontenta? Depozez la kofro e querez la korbo adsupre. Ni povas invitar anke Nika Dudorov ed Shura Shlesinger, se tu aprobas. Ka tu ankore savas, ube esas nia laveyo? Hike, netigez tu per la desinfektilo. Me iros ad Sashenka e sendos Nyusha adsube. Lore me vokos tu."
3
La maxim bela novajo en Moskva esis ica puerulo. Kande Sashenka naskis, Yuri JIVAGO recevis sua apar- impero. Quon il savis pri sua filiulo? Ankore ante la departo, il vizitabis Tonya en la kliniko. Ma en ica momento on alaktis la infanteti, ed JIVAGO ne darfis enirar la chambro.
Il vartis en la avan-chambro. La longa koridoro esis plena de ploranta infanteta voci. La flegistini portis la infanteti sub la brakii al matri por alaktar.
179
„Ua, ua", pipis la infanteti, preske sen sentimento. Esis kam exekuto di devo, nur una voco sonis tote altre. La infanto kriis anke „ua, ua", ma per grunema e neafabla basa voco.
Ja dum ica tempo, JIVAGO volis la nomo Sashenka, nomo segun la bopatro Alexander. Irge il kredis, ke ica krianta infanto esis sua filiulo, nam la plorado posedis partikulara noto pri la specala karaktero e destino dil futura ento, tale pensis JIVAGO. Il pensis juste. La ploranta infanto esabis Sashenka. Tale il lernis konacar sua filiulo.
Lore venis la fotografuri da Tonya al fronto. Oli prizentis gaya, beleta puerulo kun granda kapo e forta mentono, ilqua stacis sur kovrilo, la amba brakii en la aero, quale se il volus dansar. Tatempe la puerulo evis un yaro e lernis kurar, nun il evis du yari e komencis parolar.
Yuri JIVAGO depozis la kofro sur la ludo-tablo che la fenestro. Il ne perceptis ica chambro. Ube esis la mobli? Ka la tapeti esis nova?
La mediko apertis la kofro por querar sua razo-utensilo. Inter la dina koloni dil klosh-turmo extere koram la fenestro stacis la hela plen-luno. Kande la lun-lumo falis sur la kamizi en kofro, sur la libri e tualet-utensili, la mediko perceptis la chambro subite. La vakua chambro esabis la magazin-chambro di lua mortinta bomatro, Ana Ivanovna. Olim el konservabis hike ruinita tabli e stuli ed olda skrib-utensilaro. Hike esis la arkivo dil familio, e hike stacis anke la kesti kun la vesti por la vintro.
Kande Ana Ivanovna ankore vivis, nulu darfis enirar ica chambro.
180
Nur dum la granda festi, kande multa infanti kunvenis, lore la infanti povis ludar en ica chambro raptero e jendarmo', celo-ludi e maskitaro. Dum kelka tempo la mediko pripensis, lore il iris adsube en la vestibulo por querar la korbo. En la koqueyo sidis Nyusha, shamema puerino, koram la herdo super granda jurnalo e senplumigis la anado. Kande el vidis Yuri JIVAGO kun la korbo en la manuo, el divenis reda kam papavero. El levis su, sukusis la plumi ek la avantalo, salutis ed ofris helpo. Ma la mediko dankis e dicis, ke il volis portar la korbo ipsa adsupre.
Kande il eniris la olima magazin-chambro, sua spozino vokis ek irga chambro: „Yura, tu povas venar!" Il iris a Sashenka.
La olima skol-chambro di JIVAGO e Tonya esis nun la infanto-chambro. La puerulo en sua liteto ne aspektis tale bela kam en la fotografuri, ma il similis tre al mortinta matro di JIVAGO, Maria Nikolayevna, ja preske kam astoniva kopio.
„Ibe esas patreto, tua partreto, donez a lu tua manueto", dicis la matro e tiris la laterala greto adsube, tale ke la patro povis prenar la puerulo plu komoda en la brakii. Sashenka unesme lasis venar la nekonocata e nerazita viro a su. Ma kande la patro su inklinis super lu, il levis su haste, sizis la jako dil matro e batis en la vizajo di JIVAGO. Lua propra forteso pavorigis lu tante, ke il presis su aden la jako di sua matro e ploris bitra, varmega infantala lakrimi.
„Fi, fi", blamis la matro. „Ton tu ne darfas, Sashenka. Tua patreto pensas ankore, Sashenka esas maligna puerulo, Sashenka esas nulvaloranto. Donez kiso a tua partreto! Pro quo tu ploras, tu stultuleto?"