181
„Lasez lu, Tonya", dicis la mediko. „Ne tormentez lu, e tu ne despitez. Me savas, quon tu nun pensas. To esus mala presigno. To ne esus hazardo. Omno absurdajo. Esas tote naturala afero. La puerulo vidis me nultempe. Morge il aceptos mea prezenteso, e balde ni esos neseparebla."
Ma il livis la chambro triste e kun la sentimento pri nebona auguro.
4
Dum la sequanta dii il perceptis sua solitareso. Certe, nulu esis kulpa. Esis evidenta, ke il volis ica solitareso, e nun il atingabis ol.
Lua amiki esis irge matida e senkolora. Nulu ek li posedis sua propra mondo, sua propra opiniono. Plu frue li esabis plu energiala. Ma probable il esabis en eroro pri li.
Tale longe la ordino permisis vivar en plezuro e humoro, dum la majoritato indijis, esis lejera afero kredar, ke ica vivo esus signo di personaleso ed orginaleso!
Ma kande la basa klasi levis su e nuligis la privileji di la plu alta klasi, la autonoma pensado fineskis sen irga signo de regreto.
Por Yuri JIVAGO existis propre nur ankore homi sen patoso e sen kimeri, sua spozino, sua bopatro, kelka mediko-kolegi, modesta kunlaboristi, simpla personi. La vespero kun la anado e la alkoholo eventis la duesma o triesma dio pos sua arivo. La gasti, qui recevabis la invito, esis konocata. La dika anado esis nekredebla luxo en ica tempo, ma la pano mankis, e la festino divenis trista afero.
182
Gordon prizentis alkoholo en farmaciala botelo. Alkoholo esis favorata varo en nigra merkato. Tonya ne lasis la botelo ek la manuo e dinigis la alkoholo segun okul-mezuro, foye tro forta, foye tro febla. La senproporciona ebrio per la diversa dozi esis neagreabla. Anke to facis trista.
Ica vespero esis anke la rivivigo de la olda tempo. En la domi dil altra strado, nulu manjis o drinkis en ica maniero. Koram la fenestri jacis la muta, obskura e hungranta Moskva. La butiki esis vakua, e nulu pensis pri vildo-karno od alkoholo.
E nun montreskis, ke nur la vivo, qua absorbesas en la vivo di kunhomo, esas vera vivo, e ke la izolita joyo nultempe povas esar vera joyo, e pro to esis la anado e la alkoholo nula vera festino. To plufortigis la tristeso. Anke la gasti ipsa montris motivo al negaya pensi. Gordon esabis bona kerlo, tale longe il pensis melankolioza, tale longe il parolis en desordinita vorti. Il esis la maxim bona amiko di JIVAGO. En gimnazio il esis prizata.
Nun ma il montris tote altra e desfavoroza personaleso. Il ludis la klauno, naracis sempre itere irga joki ed aplikis vorti, qui ne venis ek lua vortaro, nam por lu esis la vivo nultempe amuzo.
Ante la arivo da Nika Dudorov, il naracis la, quale il kredis, komika historio pri la mariajo di Nika Dudorov. JIVAGO ne konocis ol.
JIVAGO audis do, ke Dudorov mariajabis, nur por lasar divorcar su balde pos ito. La nekredebla spico di ica aventuro konsistis ek sequanta punti: La rekruto di Dudorov esis eroro. Il divenis soldato, dum on inquestis la miskompreno pri lua rekruto.
183
En ica tempo, Dudorov devis exekutar ofte punis-servo pro letargio e pro nesalutar sur la strado. Mem pos la demisiono, lua manuo levis su al kapo, se il vidis oficiro, ed kelkfoye il kredis vidar omnaloke epoleti. Esis la tempo en qua omno fiaskis. Uldie il renkontris avan eskal-portuo che la Volga du yuna fratini, qui expektis quale li anke, vapor-navo. Il esis en konfuza stando, amoreskis en la plu yuna fratino, e facis haste propozo di mariajo.
„Komika afero, kad ne?" questionis Gordon. Ma nun il devis finar sua historio, nam en koridoro resonis la voco dil heroo. Dudorov eniris la chambro. Anke il esis nun tote altra personaleso. Ek la nestabila, neformacita rodomonto divenabis serioza erudito. Kande il esis yuna viro, on relegis lu ek la gimnazio pro preparo da politikala fugo. Por certena tempo il vizitis diversa arto-instituti, til il elektis tandem la klasika sfero. Plu tarde kam sua kamaradi, il finis dum la milito sua studii e transprenis en la universitato du katedri por rusa linguo e generala historio. En unesma fako il laboris pri la agrala politiko da Ivan la Hororinda, en duesma fako il skribis traktato pri Saint-Just. Il raportis pri ica aferi nun per afabla, mi-lauta ed irge rauka voco, dum il vidis quale en tranco a certena punto, quale se il facus kurso.
Cirkume la vespero, kande Shura Shlesinger komencis polemikar, dum omna gasti ja kriis desordine, Dudorov questionis JIVAGO: „Ka vu lektis 'Milito e Paco' e la Vertebrala kolono-fluto' ?" JIVAGO e Dudorov esis dum la skol-tempo per „Vu". JIVAGO ja antee dicabis, quon il pensis pri ica temo, ma dum la disputo, Dudorov ne povis komprenar la respondo, pro to il repetis la quesiono.
184 „Me parolis ja pri to, Inokenti. Ka vu ne audis? Ma quale vu volas. Mayakovski esis ja sempre mea favorato. Il esas en certena maniero sucedanto da Dostoyevski. Lua poezio esas skribita da yuna rebela heroo kam Ipolit, Raskolnikov o La Yunulo'. Quala talento, quala forteso! Definitiva, neflexebla e rekto- linea! E quala vervo. E per ica vervo il lansas omno aden la vizajo dil socio, aden la universo!" Ma la cef-persono dum ica vespero esis naturale la onklo.
Tonya eroris. Onklo Kolya ne esabis sur la ruro. Il esis en la urbo. JIVAGO do povis parolar kun lu ja du- trifoye, ed amba viri ridis kordiale pri la temi, quin tushis li.
La unesma rivido eventis dum la vespero da mala, griza veter-dio. Pluvetis. JIVAGO iris al hotelo da sua onklo. En hotelo on povis lojar nur ankore segun la permiso dil urbala instanci. Ma Nikolai Vedenyapin singlu konocis. La olda interligi funcionis ankore. La hotelo aspektis kam dementerio, qua esis sen direktorio. Vakuo, kaoso. La hazardo regnis sur la eskaleri ed en la koridori.
Ma la fenestro dil neordinita chambro vidis sur la vakua granda placo, qua aspektis irge pavoriganta, quale se ol esus koshmaro e ne existus reale koram la hotel- fenestro.
Esis impresanta, unika, grava renkontro. La idolo di lua infanteso, la duktanto di lua pensi, stacis korpoze denove koram lu.
La griza hari konvenis bone ad onklo Kolya. La exterlanda vestaro fitis modelatre. Por sua evo, la onklo aspektis prefere ankore tre yunala ed impozanta.
185
Naturale, la tempo montris olua traci. La eventi kovris lu. Ma JIVAGO posedis altra mezuro-skalo. Il astonesis pri la sango-kolda moko e pri la senpasiono se lua onklo parolis pri politikala temi. Ica su-teno esis nuntempe en Rusia neposibla. Ica karakter-traito falis aden la okulo, esis exter modo e kompromisanta. No, ma to ne plenigis la unesma hori dum lia renkontro. Li embracis su, ploris e parolis en hasta, pasionoza tono kun kelka longa pauzi.
Hike esis kune du kreanta karakteri, ligita per la familio. Quankam la pasinto e la memori aparis sempre itere, li parolis tandem pri la grava eventi, e ne existis pluse onklo e nevulo o difero di evo, no, existis nur forteso a forteso, energio ad energio, principo a principo. Dum la lasta yari, Vedenyapin ne trovabis okaziono parolar pri la joyo kom autoro, pri la esenco dil kreanta predestino, per propra pensi. Ed JIVAGO nultempe audabis tala sagaca ed inspiranta respondi, quin prizentis lua onklo.
Amba viri kuris tra la chambro, tushis lia kapi od iris al fenestro, astonante pri la pruvi por lia reciproka kompreno.
To esabis la unesma renkontro. Plu tarde la mediko vidis sua onklo en irga kompanio, ma nun li esis tote altra personaleso.
Il dicis, ke il esus en Moskva nur gasto. Kad il vidis Peterburg kom vera hemo restis neklara afero. Il volis esar politikala retoriko, qua povis facinar altra homi. Forsan il kredis, ke on instalus politikala saloni en Moskva kam en Paris koram la konvento che Madame Roland. Il vizitis yuna mulieri en la kalma stradi di Moskva, e mokis pri elia neprogresema pensi e pri elia spozuli. Ed il fanfaronis pri sua erudita savo.
186
On dicis, ke il poslasis en la Suisia yuna muliero, kontinua komerco e nekompleta libro, ed il vizitus la tumultoza Rusia nur por desaparar tandem en la alpolando.
Il esis por la bolshevismo e parolis ofte pri du social- revolucionisti, quin il nomizis sua kompani, jurnalisto, qua skribis sub la pseudonimo Miroshka Pomor, e la publicistino Silvia Koteri.