Alexander Gromeko blamis lu: „Simple hororinde quale
vu misiris, Nikolai Nikolayevitsh! Vu ed ica Miroshka!
Quala marsho! E lore ica Lydia Pokori."
„Koteri", korektigis Vedenyapin. „E Silvia."
„Quale anke sempre. Pokori, Popuri. La nomo chanjas
nulo."
„E tamen, Koteri, vu permisos", klarigis Vedenyapin. Il e Gromeko facis dialogi. „Pri quon ni disputas propre? La sercho pri pruvi por tala veresi esas simple shamiganta. To esas ya la fundamento. La populo vivis dum yarcenti en ne-imaginebla existo. Vu povas lektar to en singla historio-libro. Ka nun feudalismo o serfeso, kapitalismo o fabrik-kulturo, ica ordino esas nenaturala e neyusta. Singlu savas to, e la renverso, qua duktos la populo al lumo esas ja delonge preparita. Vu ya savas, ke reformi esas neapta, fundamentala novigo esas necesa. Forsan esus la rezulto la krulo di irga edifico. Quo pluse? Esas hororinda, yes, ma on ne povas konkluzar, ke pro to eventos nulo. Esas questiono pri la tempo. Qua povas kontestar to?" „Ma to ne esas la temo. Ton me ne opinionis. Quon me dicis?" vokis Gromeko despitante. „Vua kompani esas homi sen moralo. Li dicas certena kozi, ma li agas tote altre. Ube esas la logiko? Existas nula konkordo. No, no, me povas pruvar lo."
187
Il komencis serchar a jurnalo kun kontredica artiklo, serchis krakante en skrib-tablo e stimulis tale sua eloquenteso.
Gromeko amis interrupti dum la konverso. Il divenis konversema, se il serchis irga objekto, exemple se il serchis sua duesma sur-shuo en mi-obskura koridoro, o se il stacis kun la manu-tuko super la shultro avan la balno-chambro, o se il varsis vino por sua gasti aden la glasi.
Yuri audis per joyo la vorti dal bopatro. Il prizis ica exter-moda diciono, qua sonis preske kantante. Kun la mola R.
La supra-labio di Gromeko dominacis kelke la infra- labio. Same il portis exter-moda kravato, ed ica tota aspekto posedis certena infantala karaktero. Nokte, kande la gasti ja volis irar, Shura Shlesinger aparis. El venis kun vestio e laboristo-kasquesto sur la kapo e salutis singlu per manuo-preso, dum el disdonis blami ed akuzi.
„Salutez, Tonya, salutez Alexander. Konfesez, to esas infameso! Omnaloke on dicas, il esas itere hike, omnaloke en Moskva on parolas pri to, ma me esas la lasta persono, qua audas to da vi. La diablo sizez vi! Ka me meritis to? Ube il esas? Liberigez la voyo! Vi stacas kam muro cirkum lu. Salutez! Tre bone, tre bone! Me lektis tua libro. Me komprenas nulo, ma ol esas geniala. On sentas lo instantale. Bona jorno, Nikolai Nikolayevitsh. Me venos senfriste a tu, Yura. Me devas parolar kun tu. Bona jorno, yuna amiki! Ah, tu esas anke hike, Gogotshka! Gansi, Gansi, gak, gak, gak, vi volas manjar, hap, hap, hap?"
188
Ica lasta ekvoko esis por tre fora parento dil Gromeko- familio, Gogotshka, fairoza partisano da omna nova tendenci. Pro ke il sempre ridis, e pro ke il esis kelke stulta, on nomizis lu gansulo o tenio pro la longeso. „Ka vi drinkas e manjas hike? Me anke! Ho, amiki, amiki, vi savas nulo! La mondo esas en movado! Quo omno eventas! Irez a kunveno kun autentika laboristi e soldati! To ne esas kam en libri! E lore vi devas parolar ibe pri 'la milito til la vinko'! Lore li montros a vi, quon li komprenas sub la vorto vinko! Me audis jus navano, Yura! Tu ne kredus to! Quala pasiono, quala uneso!" On interruptis Shura Shlesinger sempre itere. Omni kriis sovaje desordine. El sideskis apud JIVAGO, prenis lua manuo e vokis kam per parol-tubo: „Tu devas venar irga tempe kun me, Yura. Lore me montros a tu homi. Tu devas senkondicione tushar la tero, kam olim Anteus, ka tu komprenas? Pro quo tu facas tala okuli? Ka tu astonesas pri me? Ka tu ne savas, ke me esas olda kombat-kavalo, Yura? Me konocas la inquestanta aresto, me kombatis sur barikadi. Ma yes, quon tu pensis? Ho, ni ne konocas la populo. Me esis jus ibe, en la granda turbo! Me aranjos por la homi biblioteko." El drinkabis ja ed esis evidente ebria. Ma anke Yuri sentis ebrieteso. Il ne remarkis, ke Shura Shlesinger sidis subite an altra fino dil tablo. Il levis su e komencis parolado, tote kontre sua volo. Ne instantale il trovis atenco.
„Gesiori, me volas... Me devas... Misha! Gogotshka! Ho Tonya, quon me povas facar, se li ne volas audar? Gesiori, me volas dicar kelka vorti. Nekonocata venos a ni! Ante ke ol venos, me volas expresar deziro.
189
Deo donez, ke ni restos ensemble, se lo nekonocata venos, e ke ni ne perdos nia anmo. Gogotshka, vu povas vokar plu tarde Hura. Me ankore ne atingis la fino. E la altri ibe en la anguli, audez precize quon me diras. En triesma milit-yaro la populo kredas, ke la limito inter la fronto e la patrio formacos uneso, e ke maro ek sango supervarsar omni, qui serchis protekto. La revoluciono esas ica maro.
Vi kredos, tam kam ni en milito, ke la vivo fineskos, ke nula personala idei plus existas, ke nur ankore existas mortigar e mortar. Ma se ni vivos sat longa por skribar nia memoriali pri ica tempo, ni vidos, ke ni travivis en ica yari plu kam altri en tota yarcento. Me ne savas, ka to omno eventas en la nomo dil populo. Tala evento ne bezonas irga dramatala pruvi. Me kredas anke sen pruvi. Esus meskina, se on serchas che ciklopala eventi ad irga kauzi. Existas nula. Kontroverso en propra domo havas propra genezo, e se homi kombatas unu kontre la altru o se li jetas per la potaro, nulu konocas la komenco. Omno, quo esas vere granda, esas sen komenco, kam la universo. Ol esas subite hike, sen divenado, quale se ol existis ja sempre. Me pensas anke, ke Rusia esos la unesma socialista lando depos la existo dil mondo. Se to eventas, ni esos por longa tempo en narkoto, e se ni vekos, ni ne trovos nia perdita memori. Ni oblivios parto de nia pasinto e ne serchos ad irga klarigo. La nova ordino esos kam foresto en la foreso o kam nubo super ni. Ol esos omnaloke. Nur ol existos."
Il parolis pluse e divenis sobra. Ma il ne audis la vorti cirkum su, ed il respondis ofte sen senco. Il vidis, ke omni amis lu, ma la tristeso restis tamen.
190
Nun li dicis: „Me dankas. Me povas vidar via sentimenti. Ma me ne meritas oli. On ne amez tro hastoze, quale se on timus, ke on plu tarde devas amar plu forta."
Omni ridis ed aplaudis, pro ke li pensis ilua vorti esus joko, il ma presentis la futura dizastro, sua propra esvano, quankam il deziregis boneso, quankam il posedis la kapableso por la fortuno. La gasti iris. Li esis fatigita e lia vizaji esis longa. Dum la adio on eskartis la kurteno ed apertis la fenestro. Esis flavatra matino, humida cielo e sordida, griza nubi. „Dum ni hike babilis pri sensenca kozi, eventis sturmo", dicis irgu.
„Kande me venis adhike, pluvis. Ma me havis ankore tempo e restis sika", asertis Shura Shlesinger. En la vakua ed obskura strado klakis la pluvo de la arbori. Paseri protestis laute.
Resonis tondro-bruiso ek la cielo, lore omno esis kalma. Tandem resonis quar bati. La tondro netigis la polvoza, fumuroza chambro, e subite on povis sentar la parti dil existo - aquo ed aero, joyo, tero e cielo. La strado esis plena del voci dil gasti. Li durigis la kontroversi same laute, kam en domo antee. Lore on audis la voci ne plus e tandem oli desaparis tote. „Esas tarde", dicis Yuri. „Ni volas litirar. Me nur amas tu e tua patro."
5
La agosto esis pasinto, la septembro preske anke. La vintro proximeskis, e la homi parolis pri to, quo jacis en la aero.
191
On devis sorgar por la prepari en vintro, por nutrivo e brul-ligno. Ma en la dii, en qui triumfis la materialismo, la materio divenis nura nociono, e la nutrivo e la brul- ligno divenis problemo.
La homi en la urbi esis senhelpa kam infanti. La proxima necerteso, qua destruktis omna valori e produktis nur devasto, esis kreuro dal urbo e la habitanti.
Omnaloke mentio e trompo, vakua babilado. La diala vivo trotis segun la olda kustumo en irga direciono. Ma la mediko vidis la vivo nefardizita. Il preceptis, ke ol esis sen perspektivo. Il kredis, ke il e sua medio esis perdita. Probi venus, forsan mem la periso. La dii, qui ankore restis, dissolvesis.
JIVAGO ne povis vivar normale sen la diala sorgi, sen la peni ed obligi. Sua spozino, la infanto, la neceseso prokurar pekunio, esis la salvo. Oli esis tale importanta kam la domo, la laboro, la viziti al maladi. Il savis, ke il esis koram la futuro kam nano. Il timis ed amis ica futuro, ed il vidis per kreanta okuli al nubi, al arbori, al homi sur la strado, al rusa grand-urbo, ed il esus pronta por sakrifikar su, ma il povis facar nulo. Il regardis la cielo e la homi, se il transiris la Arbat che la apoteko dil Rusa Medicinala Societo. Il laboris itere en sua olda hospitalo. La hospitalo portis ankore sempre la nomo Santa-Kruco-Hospitalo, quankam la ordeno ne plus existis. Interne de la hospitalo formaceskis du grupi. La moderata grupo taxis JIVAGO kom danjera persono, e por la sinistra grupo esis JIVAGO nula vera komunisto. Il apartenis a nula grupo. To esas, il restis inter du rivi. Segun la impero dal direktisto, il devis duktar anke ankore la generala statistiko.