En domo esis nula la brul-ligno, e la ideo da JIVAGO trovis acepto. On dissegis la bloko. JIVAGO sidis koram la furnelo e varmigis. Il dicis nula vorto. Lua bopatro tiris la stulego al furnelo por varmar su. JIVAGO transdonis la jurnalo a sua bopatro e dicis: „Hike! Vu devas lektar to. Multe plezuro!" JIVAGO pikis per la hoko en furnelo e dicis en su ipsa: „Grandioza kirurgio! On forigas koncize la fetida, olda tumori! Simpla decido pri la oldega neyusteso! On ne adoras pluse sur la sulo ica sistemo. La fakto, ke on exekutis ica procedo til la fino, esas olda rusa moro. Esas kam la absoluta lumo di Pushkin, esas kam la neflexebla realeso di Tolstoi." „Ka tu dicis Pushkin? Momento, me esas senfriste pronta. Me ne povas samtempe lektar ed askoltar", interruptis Gromeko JIVAGO. Gromeko kredis, ke JIVAGO parolabis kun lu.
„Avan omno, quo esas geniala pri ica afero? Se on imperus, ke irgu devas krear nova mondo e nova tempo, ica persono postulus, ke on aranjas libera loko por lu. Il vartus til la fino dil olda tempo venus, ed il bezonus nova dato, reda lineo e vakua papero.
203
E nun? La nova, la miraklo dil historio, ica revelo existas nun en nia normala vivo. On ne komencis kun la komenco, ma en la mezo, sen dato, dum la tramvoyo vehis tra la urbo. To esas geniala. Nur vere granda eventi povas venar en tante desfavoroza tempo kam hodie"
9
La vintro venis segun la predico. Ol esis ne tante teroriva kam la du sequanta, ma tenebra, hungranta e kolda, en signo dal superhomala peni konservar la ekglitanta vivo. Tri teroriva vintri aparis, e ne omno eventis 1917-18 segun la nuna memoro, ma forsan unesme plu tarde. La tri vintri formacis uneso, e nulu povis distingar oli. La olda vivo e la nova ordino montris ankore diversa formi. Existis ankore nula furianta enemikeso kam dum la civila milito, ma anke nula interligo. Esis du diversa partisi sen konsento. Omnaloke eventis nova elekti: en la privata domi, en la instanci, en la fabrikerii ed en la publika edifici. On kambiis la personi. Regnis nun komisarii kun absoluta povo, homi kun fera volo en nigra ledra-vestii kun revolveri, viri, qui razis su rare, e qui dormis ankore plu rara. Li konocis la borgezo, la spekulanti, la filistri, e li indulgis nulu, li traktis ili per demonala moko kam poka furtisto.
Ica viri agis segun la propra programo, e tandem singla instanco divenis bolshevista. La olda hospitalo portis nun la nomo Duesma Nova Hospitalo. Anke venis altra strukturi. Kelki ek la personalaro iris ipsa, nam li ne volis laborar sub ica kondicioni.
204
Li venis ek richa familii, posedis modo-praktikeyi, esis snobi, babiluli e flateri. Li klarigis, ke lia konduto esus civitanala obligo, e li boikotis lia altra kolegi e traktis ili desupre. JIVAGO volis restar.
Dum la vesperi eventis sequanta konversi inter spozulo e spozino:
„Ne obliviez, ke tu devas venar merkurdie al kelero dil Medicinala Societo por querar la du saki kun terpomi. Me ne savas, ka me esos libera por helpar. Ni prenos la glit-veturo."
„Bone, Yura. Ma nun tu devas dormar. Tu ne povas exekutar omno hike e nun. Tu bezonas repozo" „Regnas generala epidemio. La subnutrivo febligas la konstituciono. Me ne povas vidar tu e patro. Ni devas facar irgo, ma quo? Ni devas esar plu prudenta. Audez. Ka tu dormas?" „No."
„Me ne timas pro me. Me esas vivema e forta. Ma se me tamen maladeskas, lore tu devas sendar me aden la hospitalo. Senfriste."
„Pri quo tu parolas, Yura! Deo impedez! Pro quo tala vorti ante la tempo?"
„Merkez! Ne plus existas sincera homi ed amiki. Ja tote ne kompetenta personi. Se irgo eventas, irez a Pitshushkin, se il transvivas. Ka tu dormas?" „No."
„Ica raskali desaparis pro luxo, pompo e bona vivo. Naturale omno pro principi. Se on renkontras li, li preske ne salutas. 'Ka vu laboras por la reduli?' E li mokas. 'Yes', me dicas. 'E me esas fiera pro nia indiji, e me respektas la homi, quin kauzis oli.'"
205
10
Dum longa tempo la homi vivis de milyeto-paplo e fish- supo ek haringo-kapi. Rostita haringi esis la duesma menuo. On manjis anke kruda sekalo e frumento. Kelkfoye on facis ek to gruelo.
Amikino di Tonya, la spozino di profesoro, klarigis a Tonya la arto di bakar pano en furnelo. Parte on vendis la pano. Tale on povis renuncar pri la aplikado de la fera furnelo, qua varmis en nula maniero. Tonya bakis bone, ma ne eventis vendo. La JIVAGO- familio sufris ditreso.
Ulmatine la mediko iris aden la hospitalo. En domo existis nur ankore du planketi de ligno. Tonya serchis en dina peliso a raptajo.
El venis en stradi, ube rurani ek la proxima vilaji vendis kelkfoye legumo e terpomi. Ica ruranin el bezonis. Balde el atingis elua skopo. Yuna viro en ruranala vesti iris kun el kun poka, ludili-simila glit-veturo al korto dil Gromeko-familio.
En la kesto sur la glit-veturo jacis sub mato birko- branchi, ne plu dika kam la balustradi di land-domi sur fotografuri ek la lasta yarcento. Tonya savis, ke oli posedis nula valoro, nur humida ligno, neapta por varmigar. Ma el ne povis selektar, e diskuti esus superflua.
La rurano portis la birko-ligno en la domicilo, e recevis por la ligno la spegulo-armoro di Tonya por sua yuna spozino kom donaco. Il recevis anke sako de terpomi, e questionis apude al preco por la piano che la pordo. Kande Yuri JIVAGO venis heme, il dicis nulo pri la komerco da Tonya.
206
Certe, pro quo on ne povis aplikar la armoro di Tonya
kom brul-ligno, ma ton li ne povis exekutar.
„Ka tu vidis la folieto sur la tablo?" questionis lua
spozino.
„Ka da direktisto? Yes, on informis me. Me devas facar malado-vizito. Me bezonas nur kelkete repozo. Ma la loko esas pasable vasta. Irg-ube che la triumf-arko. Me notis la adreso"
„Li ofras komika honorario. Lektez! Botelo kun germana konyako o siorino-kalzi. Quala stimulo! Triviala stilo ed absoluta nekonoco pri nia nuna vivo. Forsan irga nov-richi" „Yes, forsan furnisanto"
Il opinionis poka entraprezanti, qui recevis dal statala povo certena favori, se la ekonomiala situeso esis mala. Tale eventis kontrati pri diversa livradi. Ne temis plus pri la olda chefi di irga firmi e grand- kapitalieri. Li esis ruinita per la revoluciono. Esis simpla komercisti por la dio, nova e stranjera homi sen radiki. La mediko drinkis varmega aquo kun lakto e sakarino. Lore il iris al malada muliero.
Trotuari e stradi jacis sub alta nivo. Parte la nivo atingis la plu infra fenestri. Sur la strado iris muta, mi-vivanta ombri, qui portis irga nutrivi. Vehilin on vidis apene. On vidis an la domi ankore la shildi. En la olima butiki esis nun konsumi e kooperativi, ma la pordi esis klozita ed avan la fenestri esis greti.
La kauzo ne esis nur la manko di vari, ma anke la generala transformado dal omnadia vivo. La statala komerco ne povis atingar omna domeni en la socio e bezonis tempo.
207
11
La domo, quan doktoro JIVAGO volis vizitar, trovesis en la Brestskaya-strado, ne fore de la Tverskaya- Pordego. Ol esis kaserno-simila edifico en ante-diluvia arkitekturo kun interna korto e ligno-galerii an la dom- muri. La lokacanti esis jus en kunveno kun reprezentantino di distrikt-soviet, kande subite aparis militala komisiono por examenar armo-permisi e konfiskar ne-legala armi. La natshalniko pregis la reprezentantino restar e dicis, ke la trasercho ne durus longe. Plu tarde omni povus finar la kunveno. Kande doktoro JIVAGO atingis la dom-pordo, on komencis kun la trasercho en la lojeyo, a qua volis la mediko. Soldato kun fusilo gardis la eskalero, qua duktis al galerii. Il refuzis la trairo da JIVAGO, ma la natshalniko intervenis e volis mem vartar, til la mediko povis finar sua vizito che la malada muliero. Yuna polita viro kun melankolika okuli aceptis la mediko. Il esis tre konfuza pro la maladeso di sua spozino e timis la trasercho, ed il sentis granda respekto por la medicino. Il volis propre parolar nur tote koncize, ma tamen esis la vorti longa e konfuza. La tota lojeyo esis plena de fripo e luxo-vari por sekurigar certena valoro, nam la pekunio perdis singla dio olua kompro-povo. Kelka moblari esis nekompleta. La yuna viro kredis, ke sua spozino havis nevroso. Il raportis a JIVAGO pri la kompro da atinqua ludo- horlojo, qua esis nun ruinita. Il duktis la mediko aden la apud-chambro por prizentar la horlojo. Kelkfoye la horlojo komencus ludar de ipsa, exemple menueto, ma nun ol esus itere muta.