— Але-ж у гэтых няшчасных, напэўна, засталіся сем’і, і яны аплакваюць іх пагібель! — сказала Элен. — Можа ў капітана Гранта ёсць жонка, дзеці...
— Вы праўду кажаце, дарагая, і я бяруся неадкладна паведаміць ім, што надзея на выратаванне загінуўшых без весткі маракоў не страчана! А цяпер, сябры мае, падымемся на палубу, магчыма, мы падыходзім ужо к порту.
Сапраўды, «Дункан» ішоў ужо ўздоўж берагоў Бюта, пакінуўшы ззаду Ротсей з яго чароўным зялёным гарадком, размешчаным у квітнеючай даліне. Увайшоўшы ў вузкую частку затокі, «Дункан» абышоў Грынок і ў шэсць гадзін папаўдні адшвартаваўся каля базальтавай скалы Думбартона, на версе якой быў славуты замак шатландскага героя.
На прыстані Элен Гленарван і маёра Мак-Набса чакала каляска з Малькольм-Кэстля. Гленарван, пасадзіўшы жонку ў каляску, паехаў к поезду, які адыходзіў у Глазго. Але перед ад’ездам ён справіўся даручыць самаму шпаркаму пасланцу — электрычнаму тэлеграфу — перадаць у Лондан наступную важную аб’яву:
За даведкамі аб лёсе капітана Гранта і трохмачтавага карабля "Брытанія" з Глазго зварочвацца да Эд. Гленарвана. Шатландыя, графства Думбартон, Люс, Малькольм-Кэстль.
Праз некалькі хвілін гэта аб’ява была ў рэдакцыі лонданскіх газет «Таймс» і «Морнінг Хронікль».
РАЗДЗЕЛ ТРЭЦІ
Малькольм-Кэстль
Малькольм-Кэстль, па-шатландску — замак Малькольма, быў размешчаны ў адным з самых паэтычных куткоў горнай Шатландыі: ён узвышаўся на гары, над маляўнічай вёскай Люс. Празрыстыя воды возера Ламонд абмывалі граніт яго сцен.
Уладару Малькольм-Кэстля, Эдуарду Гленарвану, было трыццаць два гады. Высокага росту, з некалькі суровым выглядам твара, але з добрымі вачыма, беззаветна храбры, дзейны, ён быў вялікадушны і чулы. Гленарван быў палкім патрыётам-шатландцам, і ўвесь штат абслугоўваючага персанала ў Малькольм-Кэстлі, як і ўся каманда «Дункана», складаліся выключна з шатландцаў.
Эдуард Гленарван быў жанаты ўсяго тры месяцы. Жонка яго была дачкой славутага падарожніка Вільяма Туфнеля, які стаў, як і многія другія, афярай страсці да геаграфічных адкрыццяў. Элен была чыстакроўнай шатландкай. Застаўшыся круглай сіратой пасля смерці бацькі, яна жыла ў родным Кільпатрыку. Пазнаёміўшыся з гэтай чароўнай дзяўчынай, якая пакорліва і самотна змагалася з нястачамі, Гленарван адразу зразумеў, што з яе будзе верны і адданы сябра жыцця. Ён пасватаўся, і яна згадзілася.
Элен Гленарван было дваццаць два гады. Яна была бландынкай з сінімі вачыма, як вада шатландскіх азёр у радасную вясеннюю раніцу. Яна горача кахала свайго мужа.
Маладыя шчасліва жылі ў Малькольм-Кэстлі, сярод чароўнай і дзікай прыроды горнай Шатландыі. Яны гулялі пад цёмнай засенню алеяў з каштанаў і смакоўніц, па берагах возера, дзе спявалі яшчэ часам піброксы[8], па дзікіх цяснінах, дзе стагоднія руіны расказвалі аб гісторыі Шатландыі. Сёння яны заходзілі ў гушчар бярозавых лясоў, адпачываючы на заросшых высокай травой прагалінах; назаўтра яны карабкаліся па стромкіх спадах на верхавіну Бенламона або верхам на конях накіроўваліся ў доўгія экскурсіі па бязлюдных сцежках, захапляючыся сваёй паэтычнай радзімай, наведваючы самыя далёкія вёскі, апетыя Вальтэр-Скотам. Увечары, калі на небе запальваўся «ліхтар Мак Ферлана» (месяц), яны гулялі па старадаўняй кальцовай галерэі, што апаясвала замак Малькольма.
Так прайшлі першыя месяцы сумеснага жыцця. Але Гленарван не забываў, што яго жонка была дачкой славутага падарожніка. Ён гаварыў сабе, што Элен павінна была пераняць ад бацькі палкасць да падарожжаў. І ён не памыляўся. Тады была набыта яхта «Дункан», якая павінна была павезці Эдуарда і Элен Гленарван у самыя прыгожыя куткі Сяродземнага мора.
Лёгка ўявіць сабе радасць Элен, калі Гленарван сказаў ёй, што «Дункан» чакае яе загадаў.
Гленарван быў у Лондане. Элен са смуткам, але цярпліва пераносіла гэту першую разлуку — бо справа ішла аб выратаванні людзей! Спачатку пісьмо паведаміла аб хуткім звароце Гленарвана. Але ў той-жа вечар прышла тэлеграма, у якой ён паведамляў, што затрымаецца: яго руплівасць сустрэлі сякія-такія перашкоды. Яшчэ праз дзень, у новым пісьме, Гленарван скардзіўся на кепскі прыём, аказаны яму у адміралцействе.
Элен пачала непакоіцца за вынік справы.
Увечары яна сядзела адна ў сваім пакоі. Увайшоўшы слуга запытаў яе, ці хоча яна прыняць маладую дзяўчыну і хлопчыка, якія пытаюцца містэра Гленарвана.