Выбрать главу

M.C. Butler skribis pri li en «The Encyclopedia Britanica» (1927): «Prof. R. de Saussure, kredante ke kelkaj malpli gravaj trajtoj de E malhelpas propagandon, celas ilin elimini, sed samtempe konservi la esencajn kvalitojn de la lingvo. De 1907 ĝis nun serio de eksperimentaj projektoj fluadas el lia lingvo-laboratorio: Antido I, Antido II, Lingvo Kosmopolita, Esperantido, kaj fine Nov-Esperanto (1925). Lia sinteno de scienca sendependeco kaj esploremo, tamen, estas «voĉo krianta en la dezerto».

Noto de M.C.B. Kiam venis la Idista krizo, la E-ista mondo sentis la falsecon de la Idista argumento, sed ne povis ĝin rebati. En serio da brilaj monografoj S. defendis E-n kontraŭ Idistaj atakoj. Ĉiu posta verkisto aŭ instruisto ŝuldas al S.

«Saussure, — la pura, klara Mens’,

La projektinto, projektonto,

Trabrilis, kvazaŭ lumofonto

La vortstrukturon lia Lens’.»

(Kalocsay, Rimportretoj.)

Savia (della) Giovanni, italo, komercoficisto. Nask. 15 marto 1897 en Codroipo. E-isto de 1913, UEA ­del. por Udine de 1919. Fondis grupon en U., 1923, gvidis kursojn verkis artikolojn, trad. «Gvidlibreto tra U.». Edziĝis per E je hungara E-ist­ino Blanka Mandel, 1927.

Saville Georgo, usonano, judo, bakisto. Nask. 3 majo 1879 en San Francisco; de la 2-a ĝis 17-a jaro li vivis en Pollando. En sia bakista sindikato en S.F., kies anoj parolis plejparte germane, S (kun la helpo de usonaj patriotoj) ĉiam batalis por ke oni oficialigu la anglan lingvon, kiel interkomprenigilon por la poliglota membraro. En tio ili finfine sukcesis kaj unu lingvo plifratigis la anaron. En 1921 fariĝis E-isto (jam en New York), poste SAT-ano kaj li gvidis dum 8 jaroj la Nov-Jorkan SAT-anaron. Li verkis multajn artikolojn pri ekonomiaj kaj politikaj temoj, ĉefe por S-ulo. Trad. «La fera kalkanumo» de Jack London, 359 p., 1930. En manuskripto «La historio de la homaro» de Van Loon, ktp.

Savopol G., rumano, kapitano. Mortis en 1916, okaze de pulveja eksplodo en Bucureŝti. E-isto de 1906, laboris multe por E. Estis vicprez. de RES.

Schade (ŝade) Franz Josef, aŭstro­germano. Dum pli ol 25 jaroj li laboris por E. Estis ĝen. sekr., poste prez. de AED, ĝen. sekr. de la 16-a UK, 1924. Kunaranĝis Ĉe-kursojn en 1932, en Wien.

Schafer (ŝefer) Louisa Frederica Adela, anglino, solkantisto kaj lingvo­instruisto. Nask. 11 febr. 1865 en London. Multe laboris por E, aparte ĉe Londona EK. Verkis: «Tekstaro de Britaj Kantoj». Ĉeestis la UK en Boulogne kaj alie. L.K.

Schamanek (ŝamanek) Josef, aŭstra germano, burĝlerneja eksdir. kaj iama lektoro en la Teknika Altlernejo en Wien. Nask. 15 marto 1859 en Pross­nitz (Morav.) Estis sekr. kaj prez. de AKLE kaj AED, vicprez. de 16-a UK. Unua lektoro por E en Teknika Alt­lernejo en Wien, 1917–30. Ĉeestis kiel del. la instruistan Konferencon en Genève, 1920. Instigis la instalon de ŝtata ekzamena komisiono por E, kies komisaro li fariĝis. Membro de Loka Kuratora Komitato de IEMW. Verkis lernolibron laŭ parola metodo, 1914.

Schattat (ŝatat) Gustav, germano, revizoro. Nask. 8 aŭg. 1885 en Königsberg. Verkis: «E-Führer», lernolibro, 1926; «Einführung in die deutsche Sprachlehre» (kursa helplibro kun ideoj por E teorio), 1927.

Schatz (ŝac). Robert, hungaro, d-ro, kuracisto. Estis vicprez. kaj sekr. de HES antaŭmilite. Grava sukceso dum la Int. Kuracista Kongreso, Budapest, 1909. Red. de «H. E-isto», 1909–10 kaj de «Juna E-isto». Verkoj: «E-H. Frazlibro», 1910; «H-E Vortaro», 1922; «H-E Vortareto», 1922. De multaj jaroj ne partoprenas en la movado.

Schauerhammer (ŝaŭerhamer) Gott­lob Heinrich, germano prof. por modernaj lingvoj. Nask. E aŭg. 1857 en Zeulenroda. E-istiĝis en Grenoble sekve de la konatiĝo kun Boirac. Paroladis pri E en Leipzig ĉe la Societo per moderna filologio en 1902. Estis inter la unuaj ekzamenantoj ĉe la E Instituto por la G. Respubliko kaj certe unu el la plej fruaj (eble la unua) E-istoj en Leipzig.

Schauhuber (ŝauhuber) Alfred (Alfredo Miĥael), aŭstro-germano, industria oficisto. Nask. 8 apr. 1896 en Wien. Kursoj, artikoloj, kelkaj tradukaĵoj kaj originalaj poemoj, aperintaj en la poemlibro «Dekdu poetoj» (1934).

Scbeibenreiter (ŝajbenrajter) Franz, aŭstria germano, ĉeflerneja fakinstr. (matematiko, desegno kaj E). Nask. 30 nov. 1898 en Hadres. Estis sekr. de instr. fako de ALLE, grupestro de la VI-a grupo de ALLE. Laboris por TAGE kaj TAK. Verkis kun d-ro Casari la unuajn aŭstrajn E lerno– kaj legolibrojn por la lernejo (du partoj 1927, 1929). Kunlaboris al «La Socialisto» kaj «Tutmonda Kolektanto». Red. de «Verda Revuo» 1935.

Scheibler (ŝajbler) Reinhold, (ps. Espero), germano, privatinstruisto, direktanto de 3 ĥoristaroj kaj regiona direktanto de laborista ĥorunuiĝo. Gvidas jam de 20 jaroj la grupon en Wurgwitz. Propagandas ĉefe inter instruistoj kaj laboristoj. Artikoloj precipe en ped. gazetoj kaj en «Sennaciulo». Verkis statistikon pri E en la lernejoj de Saksujo, 1925.

Schendeler (sĥendeler) Paulus Antonius, nederlandano, prof. de geog­rafio en komerc- kaj reallernejo. Nask. 26 febr. 1878 en ’s Hertogenbosch. E-isto de 1909. Verkis prop. artikolojn kaj gvidis kursojn. Speciale okupis sin pri unueca elparolo de E kaj publikigis pri tiu temo bone fundamentitajn artikolojn. Red. gazeton «Semereto» en 1916 kaj eldonis sub la sama titolo detalan kurson. Verkis lernolibron, ekzameno-sinprovilon kaj lernilon por lernejo. De 1921 ĝen. sekr. de IKUE.

Scherer (ŝirer) Joseph R., usonano, banksekciestro. Nask. 24 jan. 1901 en Fribourg (Svisujo). Prez. de EG de Los Angeles (Cal.) 1928–30. En 1930–32 vojaĝis kiel speciala delegito de ICK tra 41 landoj kaj faris 322 lumbildparoladojn kaj radioparoladojn. Aŭtoro de «Ĉirkaŭ la mondon kun la Verda Stelo», grava dokumento pri la praktika valoro de E. (1933.) Entute unu el la plej lertaj propagandistoj de E.

Schibbye Einar, norvego, lektoro en Bergen kaj Oslo. Mortis 16 jan. 1931. E-isto de 1907. Fondinto kaj prez. de Societo de E-istoj en Bergen 1909–18. Red. de «N. E-Gazeto» 1910–12, prez. de NEL 1913. Enkondukis kaj instruis E-n ĉe la komerca gimnazio en Bergen 1912. Reprezentis la N. registaron ĉe la UK 1907 kaj 1911. Multaj artikoloj.

Schiebl (ŝibl) Hans, aŭstro-germano, poŝtdir. en pensio en Wien. Speciale laboras en katolikaj rondoj por E. Longjara kas. de Kat. UE. Wien.

Schjerve Jens, norvego. Li estas unu el la plej kapablaj instruistoj de E laŭ Cseh-metodo. Li gvidis multajn kursojn en Norvegujo, Francujo kaj Usono, faris paroladojn. Pri lia agado l. numerojn de «La Praktiko» kaj HDE.

Schlaf (ŝlaf) L., germano, komercisto. Propagandis inter laboristoj, eldonis gazeton «Arbeiter E-ist», 1910 kaj verkis lernolibron. Starigis Lab. E-istan Ligon. Estis eksigata el la movado pro profitcela agado en 1911.

Schmalzl (ŝmalcl) Josef, germano, prof. por matematiko kaj fiziko en supera reallernejo. Nask. 1 aŭg. 1883 en Saal. E-isto de 1909. Fondis ES en Augsburg, 1910, poste GEA-grupon en Weiden. Prez. de Bavara Ligo, prez. de konsilantaro de GEA. Prilaboris la 6-an volumon de E ein Kulturfaktor.

Schmid (ŝmid) Jakob, sviso, ŝtata oficisto (publika ekonomio). Nask. 14 marto 1869 en Dietwil. Membro de la LK kaj de la Svisa Ekzamena Komitato. Pli frue prez. de SES kaj de ES Bern. Premio en la Int. Floraj Ludoj. Verkis lernolibron por germanlingvanoj.

Schmidt (ŝmit) Adolf, germano, d-ro, univ. prof. en Berlin, dir. de astronomia observatorio en Potsdam ĝis 1928. Nask. 23 jul. 1860 en Breslau. Unuaranga fakulo en matematiko kaj termagneteco. Prez. de Int. Scienca Asocio, 1907–08 kaj de G. Akademia Asocio, 1905–30. Vigle partoprenis en la pacifista movado antaŭ la milito. Propagandis E-n precipe inter sciencistoj per paroladoj, artikoloj kaj kursoj. Fondis kune kun Jean Borel kaj prof. Wetekamp la unuan Berlinan E-Grupon en 1904 (?1903). L.K. 1905–30.