Eik Edgar, svedo-estono, juristo, vicnotario. Nask. 29 nov. 1902. Estrarano de EAE ktp., prez. de la patronaro de EIE.
Einstein (ajnŝtajn) Leopold, germano, ĵurnalisto. Nask. 1834, mortis 8 sept. 1890 en Nürnberg. Unu el la unuaj pioniroj. Z. skribis pri li, ke lia nomo devas esti enskribata per oraj literoj en la historio de E. Mondlingvano jam de longa tempo, li publikigis en 1885 traktaĵon G-e. Al la historio de la mondlingvaj provoj de Leibniz ĝis la nuntempo. Fariĝis volapukisto kiun li propagandis per ĉ. 200 artikoloj. Sed ricevinte okaze en 1888 la Unuan Libron de Z, li tuj konvertiĝis al E. Li tuj komencis energian laboron, malgraŭ la atakoj de liaj iamaj volapükistaj amikoj. Liaj broŝuroj G-lingvaj kreis la fundamenton por la movado en G ĝuste en momento, kiam en Rusujo pro politikaj kaŭzoj ĝi estis preskaŭ sufokiĝanta. Sub lia influo la «Nürnberger Welt. sprachenverein», fondita 18 febr. 1885 kiel centro de la volapükita movado, transiris en dec. 1888 al E. (L. OV, p: 69–71.)
Eiselt (ajzlt) Josef, ĉeĥo, pens. gimnazia dir. «registara konsilisto», loĝas en Praha. Nask. 12 marto 1858. Pioniro de E en Sarajevo. Tradukis la kroatan ŝlosilon, fondis en 1910 la klubon «La stelo Bosnia», kies unua prez. li estis. Prez. de ĈAE de 1920 (fondiĝo) ĝis 1929. Verkis lernolibron E por ĉiu, 1930.
Ejdelman Boris Lvoviĉ, malnova rusa revotuciulo-bolŝeviko, kuracisto. Nask. 1867. En 1898 li estis prez. de la I-a kongreso de Rusa social-demokrata laborista partio. E-isto de 1927. En 1930 li publikigis, helpite de N. Nekrasov, broŝuron Sennaciismo kaj internaciismo, kiu estis akra kritiko kontraŭ sennaciismo de Lanti el vidpunkto de ortodoksa marksismo.
Eklumo en la Abismo. Verkis Barbusse, el la franca trad. Else. 1923, 96 p. «La traduko de tiu alvoko al detruo de l’ imperiismo kaj kapitalismo ne forprenis la energion de l’ originalo. Akrega kritiko de l’ nuna sociordo.» (G. 5., „E“ 1923. p. 223)
EKRELO (Eldon-Kooperativo por Revolucia E. Literaturo) fondiĝis en 1930 kiel memstara int. E-eldonejo kaj estas proksime ligita kun SEU. La sidejo ĝis 1933 estis en Leipzig sub gvido de W. Kampfrad kaj poste en Amsterdam adm. F. Wisser. Ekrelo cldonis precipe multajn broŝurojn pri aktualaj politikaj temoj, pri socialisma konstruado en USSR kaj pri antireligia movado tie. Sed ne malpli gravaj estas ĝiaj primovadaj verkoj, la originalaj kaj tradukitaj romanoj kaj gramatikoj por rusoj, germanoj, francoj. Dum la mallonga tempo de sia ekzistado. Ekrelo montriĝis tre aktiva, la nombro de la verkoj, eldonitaj de ĝi atingas 60 kaj la vendovaloro 51- svfr. Nun Ekrelo entreprenas grandegan taskon: eldoni Elektitan Verkaron de Lenin en E-a traduko kaj 16 volumoj.
Ekspozicioj. Grava tereno de la propagando. 1. Estas eksnozicioj, kie oni montras nur E-aĵojn; tiuj interesas kutime nur malgrandan publikon. 2. Pere de E oni kolektas aĵojn, apartenantajn al la sama fako, kaj tiel oni aranĝas fakan ekspozicion (ekz. gazetaro orientaj religioj), kie E havas nur peran roton. Tiaj ekspozicioj povas interesi almenaŭ parton de fakuloj. 3. Oni utiligas la grandajn aranĝaĵojn, kiel Foiroj, Mondekspozicioj kaj en ties kadro oni aranĝas ankaŭ E-ekspoziciojn; tie E havas kutime nur tre modestan rolon, sed inter la grandnombraj vizitantoj ĉiam troviĝas multegaj personoj, kiuj rigardas ankaŭ la elmontritajn E-aĵojn. Por helpi al la propagandistoj, UEA starigis apartan Ekspozician Servon, kiu vendas diversajn kolektojn de dokumentoj.
Ekstereŭropa karaktero de E-a morfologio. «La gramatikaj finaĵoj elmontras tendencojn esti ne nur afiksoj, sed esti ankaŭ memstare uzeblaj vortar-elementoj. Tiamaniere entute stariĝas la principo, ke formale ĉiu E-lingvo-elemento troviĝas en la vortaro kaj ke iu speciala gramatika-morfologia regularo en E fakte eĉ ne necesas. Ĉion difinas la vortaro kaj la senco-ideoj atribuataj al la vort-elementoj en la vortaro. Tia morfologia strukturo de E estas tre parenca al lingvoj malproksim-orientaj monosilabaj (ĉina) kaj speciale al la lingvoj aglutinaj (turktataraj). Ne nur sufiksoj kaj prefiksoj, sed ankaŭ la tuta afiksaro necesa por deklinado kaj konjugacio-praktike povas esti konsiderata kiel memstaraj, ne ŝanĝeblaj vort-elementoj, kies kuniĝo ĉiam difinas la logikan sencon de vorto kunmetita. Speciale la azianoj preferas tiun econ de E kaj ŝatas la esprimojn similajn al vagonarhaltigilo anstataŭ bremso. Tiu karaktero de E cetere pruvas, ke E estante laŭ vortaro lingvo okcident-eŭropa kaj roman-devena, samtempe Iaŭ sia strukturo pli similas la lingvojn ekstereŭropajn. Konservinte homogenecon (samformecon) de la vortaro, ĝi sukcesis adaptigi tiun vortaron at la lingvostrukturaj tradicioj ekster-eŭropaj. Do E estas iusence lingvo efektive internacie, interlingve farita.» v. Drezen, Skizoj. v. Agtutina karaktero de E. Drezen, Skizoj, p : 59
Ekström Ilmari, finno, elektro-inĝ. en Turku. Nask. 7 jan. 1890 en Piikkio. E-isto de 1907. Prez. de la loka grupo. Tradukis: Lea, teatraĵo de Kivi, 1920.
Ekzamenoj. Jam ĉ. 1900 SPPE en Francujo aranĝis E-ekzamenojn kaj unu el la ĉefaj celoj de Int. Instituto de E estis la organizo de ekzamenoj. Dum la 5-a UK en 1909 la Instituto aranĝis ekzamenojn sub kontrolo de Cart, Corret, Marie Hankel pri gramatiko, Ostrovski, S. Meyer, Kühnl pri literaturo, Hodler kaj Rousseau pri historio kaj organizo, Mann, Blaise kaj Privat (la fondinto de la Instituto) pri la instruaj metodoj. La Int. Instituto ne daŭrigis sian agadon post la milito, do nuntempe ne funkcias ekzamena komitato kun int. karaktero, nur la Cseh-Instituto faris kelkajn paŝojn tiurilate. Sed kreiĝis ekzamenaj komitatoj en ĉiuj landoj, kie E atingis seriozan progreson. En Aŭstrujo kaj Ĉeĥoslovakujo la komitatoj estas ŝtate komisiitaj. La ekzamenado eĉ sen oficiala karaktero estas celkonscie aranĝita en Britujo, Nederlando, Estonujo, Germanujo ktp:, kaj helpas plialtigi la nivelon de la E-istaro. v. detalojn en la laŭlandaj artikoloj.
Ekzercaro de la lingvo int. E. eld. de Z en 1894, Warszawa, 43 p., 7-a eld. 1910, 55 p. La sola plena lernolibro de E, verkita de Z. Ĝi konsistas el 42 ekzercoj, el kiuj la kvar unuaj instruas pri la ĝusta legado (alfabeto, akcento), la ceteraj prezentas gradigitajn E tekstojn (apartaj frazoj kaj fabelo La Feino); al tiu ekzerco estas aldonita kvinlingva komentario klariganta ĉiun novan vorton kaj ĉiun gramatikan regulon. En 1905 ĝi konsistigis la duan parton de Fundamento de E (v) do ĝi fariĝis netuŝebla. M. ŜIDLOVSKAJA.
ELA: E-ista Literatura Asocio. v.
Elektitaj Fabeloj de Grimm, el la germana trad. Kabe. 1906, 19p p. «Pro simpleco kaj boneco de stilo, intereso de materialo, kaj preskaŭ neesto de preseraroj, ĝi estas ideala legaĵo por niaj kursoj.» (M.C.B., British E-ist, 1907, p: 71.)
Elektital Noveloj de Baekelmans, el la flandra trad. Jan van Schoor, 1931, 84 p. «Ĉiu novelo de B. respegulas al ni la vivon de grizaj, ĉiutagaj homoj, vivantaj preskaŭ ĉiuj en iu antaŭurbo de Antverpeno. Ĝenerale la stilo de la traduko estas bona.» (Totsche, L.M. 1931, p: 198)
Elektitaj Noveloj de Turgenjev, el la rusa trad. A. Mexin. 1923, 81 p. «Montro de l’ rusa popola animo, ĝia subcara socia stato, ĝiaj superstiĉoj.» (G.S., E, 1923, p: 183.)