12. szturm — burza. [przypis redakcyjny]
13. krom (starop.) — bez. [przypis redakcyjny]
14. bobrować (daw.) — brodzić w wodzie albo grzęznąć w błocie jak bóbr. [przypis redakcyjny]
15. znakomity (starop.) — widoczny, znaczny. [przypis redakcyjny]
16. wyrzutny — rozrzutny. [przypis redakcyjny]
17. pogodzić — zaradzić. [przypis redakcyjny]
18. rzędzić — rządzić. [przypis redakcyjny]
19. ogień portu — światła portowe. [przypis redakcyjny]
20. wada — tu: szkoda. [przypis redakcyjny]
21. Pieśń II dodana — pieśń jest parafrazą elegii Simonidesa z Keos. [przypis redakcyjny]
22. W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w utworze jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]
23. k rzeczy (starop.) — słusznie, mądrze powiedziane. [przypis redakcyjny]
24. Jaki liścia, taki jest rodzaj i człowieczy — w Iliadzie Homera (ks. VI) Glauk porównuje ludzkie rodzenie się i umieranie do losu liści na drzewach; por. też biblijną Mądrość Syracha (14, 18). [przypis redakcyjny]
25. stoi w swojej mierze — trwa, znajduje się w swoich granicach. [przypis redakcyjny]
26. lekki — tu: lekkomyślny. [przypis redakcyjny]
27. niepodobny (daw.) — nierealny, niewykonalny. [przypis redakcyjny]
28. oni — tzn. szaleni, lekkomyślni ludzie. [przypis redakcyjny]
29. Pieśń III dodana — pieśń od w. 31 do 44 jest parafrazą fragmentów ody Horacego (Carmina III 2) noszącej tytuł Ad amicos (Do przyjaciół). [przypis redakcyjny]
30. W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w utworze jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]
31. sprawy (daw.) — dzieła, czyny. [przypis redakcyjny]
32. krom (...) zwady (starop.) — bez sprzeciwu. [przypis redakcyjny]
33. rada — tu: postanowienie. [przypis redakcyjny]
34. opatrywać (daw.) — dbać o co. [przypis redakcyjny]
35. gorszy — gorsi. [przypis redakcyjny]
36. po woli (daw.) — zgodnie ze swą wolą. [przypis redakcyjny]
37. przedsię wypada — jednak spada (z uprzywilejowanego miejsca). [przypis redakcyjny]
38. tego nie napije — tym nie przejmie. [przypis redakcyjny]
39. jakiej znakomitej szkody — w jakąś znaczną szkodę. [przypis redakcyjny]
40. Achilles — mityczny bohater grecki, waleczny i porywczy, jedna z głównych postaci w Iliadzie Homera. [przypis redakcyjny]
41. Hektor — mityczny bohater trojański, zginął w pojedynku z Achillesem. [przypis redakcyjny]
42. Alcydes — wnuk Alceusza, czyli Herakles (Herkules), mitologiczny bohater grecki, znany z nadludzkiej siły, odwagi, dobroci, ale też grubiaństwa. [przypis redakcyjny]
43. Polluks — jeden z braci bliźniaków, zwanych Dioskurami, śmiertelników obdarzonych nieśmiertelnością (por. gwiazdy konstelacji Bliźniąt, zodiakalne Bliźnięta). [przypis redakcyjny]
44. W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w utworze jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]
45. żałować sie (starop.) — żalić się na co. [przypis redakcyjny]
46. przydało — przydarzyło. [przypis redakcyjny]
47. przygody — tu: przypadki. [przypis redakcyjny]
48. nosić — tu: znosić. [przypis redakcyjny]
49. tesknić (starop.) — rozpaczać. [przypis redakcyjny]
50. przejźrzenie — postanowienie (Opatrzności). [przypis redakcyjny]
51. zdzierać — wydzierać. [przypis redakcyjny]
52. Nadzieja... itd. (w. 19-22) — motywy horacjańskie (Carmina II 10). [przypis redakcyjny]
53. W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w utworze jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]
54. miesiąc (daw.) — księżyc. [przypis redakcyjny]
55. pewnych czasów (starop.) — w określonych porach. [przypis redakcyjny]
56. pośledniejszy (starop.)— ostateczny, tu: pośmiertny. [przypis redakcyjny]
57. gdzie — tu: gdy. [przypis redakcyjny]
58. zarzezany — zabity (nożem). [przypis redakcyjny]
59. zbór (daw.) — zgromadzenie wierzących. [przypis redakcyjny]
60. zapamiętali — nie pamiętający (o dobrodziejstwach Boga). [przypis redakcyjny]
61. na oko — na własne oczy. [przypis redakcyjny]
62. zatrzymane myto — wstrzymana zapłata. [przypis redakcyjny]
63. W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w utworze jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]
64. gładkość (daw.) — piękno, uroda. [przypis redakcyjny]
65. postanowić — tu: postawić, umieścić. [przypis redakcyjny]
66. niżli — a nigdy. [przypis redakcyjny]
67. pochodzony — zniszczony. [przypis redakcyjny]
68. wiotchy (starop.) — stary. [przypis redakcyjny]
69. płeć (daw.) — skóra, cera. [przypis redakcyjny]
70. wyraz — tu: obraz. [przypis redakcyjny]
71. niesposobny na to — nie ma na to sposobu. [przypis redakcyjny]
72. szedziwe lato (starop.) — sędziwy wiek. [przypis redakcyjny]
73. Oszukały sie króla tessalskiego córy (...) ani wstał żywy (w. 23–32) — fragment stanowi nawiązanie do mit. gr.: zemsta Medei za krzywdy, które wyrządził jej król tessalski Pelias; Medea przekonała jego córki, że jest w stanie odrodzić się młody, gdy poćwiartują go i ugotują w kotle z cudownymi ziołami. Pelias się nie odrodził, przerażone córki udały się na wygnanie. [przypis redakcyjny]
74. pobożność — tu: przywiązanie. [przypis redakcyjny]
75. w nadzieję — w zaufaniu do. [przypis redakcyjny]
76. w rzeczy — rzekomo. [przypis redakcyjny]
77. czarownica — tu: Medea. [przypis redakcyjny]
78. nie rzkąc — już nie mówiąc (że nie). [przypis redakcyjny]
79. jakoby — jakżeby. [przypis redakcyjny]
80. wdzięczny* (starop.) — miły. [przypis redakcyjny]
81. Fosfor — Jutrzenka poranna. [przypis redakcyjny]
82. wynikać — wynurzać się. [przypis redakcyjny]
83. cieszecie (forma starop.) — obciosujecie. [przypis redakcyjny]
84. rzeźcie (starop. forma trybu rozkazującego) — rzezajcie, rzeźbijcie. [przypis redakcyjny]
85. Zeuksis (V w. p.n.e.) — sławny malarz gr. [przypis redakcyjny]
86. Fidyjas (V w. p.n.e.) — sławny rzeźbiarz gr. [przypis redakcyjny]
87. Także wiele (...) umiem — nie umiem (znaczenie wynika z konstrukcji zdania złoż.). [przypis redakcyjny]
88. przeciw długim latom — przeciw długoletniemu zapomnieniu. [przypis redakcyjny]
89. cne boginie — muzy. [przypis redakcyjny]
90. po naszym schodzie — po naszym końcu (tj. śmierci). [przypis redakcyjny]
91. pani ona — ta pani; chodzi o Helenę trojańską. [przypis redakcyjny]
92. w szostymdziestym lecie — w sześćdziesiątym roku (jej) życia. [przypis redakcyjny]
93. trwoga — chodzi o wojnę trojańską, której przyczyną było porwanie pięknej Heleny przez królewicza trojańskiego Parysa. [przypis redakcyjny]
94. wiek łakomy — czas, który łakomie wszystko pożera. [przypis redakcyjny]