Гары кіўнуў.
— З гэтага часу жа, Гары, — працягваў Дамблдор, — усё становіцца нашмат імглісцей. Калі знайсці сведчанні пра хлопчыка Рэддла было цяжка, то адшукаць людзей, гатовых падзяліцца ўспамінамі пра дарослага Валан дэ Морта, апынулася амаль немагчыма. Сумняваюся, што ёсць хоць адна жывая душа, акрамя яго самога, каму дакладна вядомыя падрабязнасці яго жыцця пасля Хогвартса. Але ў мяне ёсць яшчэ два апошніх успаміну, якія мне бы жадалася з табой абгаварыць. — Дамблдор паказаў на маленькія крыштальныя бутэлечкі, якія, блішча, стаялі побач з Вірам Памяці. — З радасцю выслухаю тваё меркаванне пра тое, наколькі дакладнымі здаюцца табе мае высновы.
Дамблдор так высока шануе яго меркаванне? Гары яшчэ больш засаромеўся, што не здолеў атрымаць ўспамін пра хоркруксы, і вінавата закруціўся на месцы. Дамблдор тым часам вывучаў на святло змесціва першай бутэлечкі.
— Спадзяюся, табе яшчэ не надакучыла акунацца ў чужыя ўспаміны? Тое, што ўтрымоўваецца тут, даволі забаўна, — сказаў ён, — і прыналежыць старой Хокі, дамавому эльфу. Але, перш чым прыступіць да прагляду, я павінен сцісла распавесці пра жыццё лорда Валан дэ Морта пасля Хогвартса.
— Сёмы клас ён, як ты здагадваешся, скончыў з выдатнымі адзнакамі па ўсіх прадметах. Усе яго савучні думалі пра тое, чым будуць займацца пасля школы. Ад Тома Рэддла, старасты, лепшага вучня, уладальніка адмысловай узнагароды за заслугі перад школай, чакалі чагосьці асаблівага. Сёй-той з настаўнікаў, у тым ліку прафесар Слагхорн, прапаноўвалі яму пайсці ў міністэрства магіі, дамовіцца аб гутарцы, пазнаёміць з патрэбнымі людзьмі. Ён ад усяго адмовіўся. Неўзабаве стала вядома, што Валан дэ Морт паступіў да “Борджына і Баркса”.
— “Борджына і Баркса"? — уразіўся Гары.
— Менавіта, — спакойна пацвердзіў Дамблдор. — Думаю, калі мы патрапім ва ўспаміны Хокі, ты зразумееш, чым яго так прыцягнула гэтае месца. Але спачатку Валан дэ Морт абраў іншае. Амаль ніхто не ведаў — я быў адным з нешматлікіх, каму дырэктар даверыўся — што ён сустракаўся з прафесарам Дыпетам і прасіў дазволу застацца ў Хогвартсу настаўнікам.
— Ён жадаў застацца ў школе? Навошта? — яшчэ больш ашаламіўся Гары.
— Лічу, на то было некалькі прычын, ні адну з якіх ён не раскрыў прафесару Дыпету, — сказаў Дамблдор. — Па-першае, што найважнейшае, Валан дэ Морт прывязаўся да школы больш, чым да якога-небудзь чалавека ў сваім жыцці. У Хогвартсу ён быў шчаслівы; гэта першае і адзінае месца, дзе ён адчуваў сябе, як дома.
Гары зрабілася не па сабе: ён і сам ставіўся да Хогвартсу гэтак жа.
— Па-другое, наш замак — цытадэль старажытнай магіі. Несумнеўна, Валан дэ Морт разгадаў вялікае мноства сакрэтаў, невядомых большасці тых, хто сюды пападае, але ён напэўна разумеў, што шматлікае застаецца не раскрытым, што з гэтай скарбніцы яшчэ чэрпаць і чэрпаць.
— Нарэшце, па-трэцяе, стаўшы настаўнікам, ён атрымаў бы вялікую ўладу над розумамі юных чараўнікоў і чараўніц. Думаю, Валан дэ Морт зразумеў гэта, цесна маючы зносіны з прафесарам Слагхорнам; яго прыклад наглядна паказваў, якая вялікая роля настаўніка. Я ні на секунду не веру, што Валан дэ Морт збіраўся на ўсё жыццё застацца ў Хогвартсу, але, відаць, расцэньваў школу як прызыўны пункт, месца вербавання сваёй будучай гвардыі.
— Але ён не атрымаў месца, сэр?
— Не, не атрымаў. Прафесар Дыпет сказаў, што яму толькі васемнаццаць і ён яшчэ занадта малады, і папрасіў прыйсці праз некалькі гадоў, калі не раздумаецца.
— А як вы да гэтага паставіліся, сэр? — няўпэўнена спытаў Гары.
— З вялікім падазронам, — адказаў Дамблдор. — Я асцярог Арманда Дыпета ад падобнага прызначэння — не тлумачачы прычын, як тлумачу табе, бо прафесар Дыпет любіў Валан дэ Морта і не сумняваўся ў яго шчырасці. Мне вельмі не жадалася, каб лорд Валан дэ Морт вяртаўся ў Хогвартс і тым больш здабываў такі статут.
— А на якую пасаду ён прэтэндаваў, сэр? Чаму жадаў вучыць?
У сутнасці, ён ужо ведаў адказ, калі пачуў яго ад Дамблдора:
— Абарону ад Цёмных Мастацтваў. У той час яе выкладала пажылая дама па імі Галатэя Патэшанс; яна прапрацавала ў Хогвартсу амаль пяцьдзесят гадоў.
— Такім чынам, Валан дэ Морт уладкаваўся да Борджыну і Баркса, і ўсе настаўнікі Хогвартса, якія так захапляліся ім, пачалі руйнавацца, што такі здольны малады вядзьмак дарма растрачвае свае таленты за прылаўкам. Аднак Валан дэ Морт не быў простым прыганятым. Ветлівы, прыгожы, разумны, ён неўзабаве стаў выконваць адмысловыя даручэнні сваіх гаспадароў, якія, як табе вядома, спецыялізуюцца на рэчах вельмі своеасаблівых, якія валодаюць моцнымі і небяспечнымі ўласцівасцямі. Валан дэ Морта пасылалі ўгаворваць кліентаў растацца са сваімі скарбамі, і ён рабіў гэта на рэдкасць вынаходліва ва ўсіх сэнсах слова.