16-га чэрвеня. Званіў Бураўкін. Рэзка гаварыў пра Н-ва. А на з’ездзе першы прапанаваў яго на пасаду старшыні.
Гаварыў з маёй рэдактаркай Збору твораў. Сказала: том Другі — у камп’ютарнай без ніякага руху. Не набіраюць. Г. зн. дацягнуць так да канца года, каб перанесці на 99-ы.
17-га чэрвеня. Прыходзілі мае памочнікі з Камісіі ВС — Гамеза і Супей. Была Света і, вядома, Ніна. Як яна перажывае! А сама — хворая.
Вільтоўскі прынёс газету “Общая газета” з інтэрв’ю Салжаніцына. Нікому не верыць: ні прэзідэнту, ніводнай партыі. Усіх судзіць як ворагаў Расіі.
18-га чэрвеня. Зноў глядзеў праф. Мрошак. Задаволены. На наступным тыдні — у Гарадзішча. Праведала Галіна Дзягілева. Добра пагутарылі. Пра адно і тое ж: пра лёс нашай мовы. Надзеі на моладзь. Яе муж Леанід сказаў: усе выпускнікі мастацкай вучэльні пры Акадэміі мастацтваў і каледжа імя Ахрэмчыка абаранялі дыпломы на беларускай мове. Вось гэта і цешыць.
Забягала Света. Вельмі баіцца, каб мяне тут не ўхадокалі. Супакоіў. Для гэтага ёсць шмат спосабаў “лепшых”. А я веру ў чалавечнасць урачоў. І думкі не дапускаю. Ухадокаюць іншыя, і не тут. Цяпер гэта так проста.
19-га чэрвеня. Званіла Ніна. Усю ноч не спала: печань, жоўцевы, падстраўнікавая. І такая хворая пайшла на ДЭК. Як яе прымусіць да лячэння — не ведаю.
Званіў Матукоўскі, каб я папрасіў Кісяля наконт лепшага пакоя ў Гарадзішчы. Абыдзецца. Які дадуць — у тым і пабуду. Не вялікі пан.
Вадзілі па калідоры. Першы раз.
Разрастаецца мой нарыс. А ці будзе гэта цікава? Ці будзе ўзровень думання, асэнсавання сябе і часу?
Упершыню за ўвесь дзень ніхто не быў.
20-га чэрвеня. Па тэле паказалі падзеі ў Драздах. Нешта неверагоднае. Наўмысна ўсё гэта, каб парваць адносіны з цэлым светам і перастаць быць дзяржавай. Ужо немцы сказалі ўбірацца з Германіі пасольству РБ. Скандал нечуваны. Сорам і ганьба на ўсю планету. Як з такімі га...нюкамі мець справу, як паважаць? І калі ж пралупіць вочы беларускі народ?
Гнаў і гнаў далей свой нарыс. Цікава ўспамінаць далёкае, думаць пра перажытае, але і шчымліва.
21-га чэрвеня. Заходзіў і доўга сядзеў Гірыловіч М.П. Ён тут, у суседнім корпусе — з каменьчыкамі ў нырках. Вечарам была Ніна — расхвалявала расказам пра Церамок і Наскае-Лупавінава. Цэлы дзень гнаў нарыс. Перад сном чытаў Гумілёва. Першакласны майстар слова. Вершы філіграннай апрацоўкі. Мала такіх у Расіі. Але ж і люблю майстроў у паэзіі! Так жа, як не цярплю вершаў раскілзаных, не сабраных ні ў думцы, ні ў вобразе, ні ў радку.
22-га чэрвеня. Званіла Ніна: захварэла Сітланка. Відаць, радыкуліт. Заходзілі Сямешка Л.І. і Басава Г.І. — з ружамі і торбай фруктаў. Гаварылі пра філфак, пра БДУ, пра рэктара. Сядзеў над нарысам (дакладней — ляжаў з нарысам). Пакуль што спыняюся на загалоўку “Жыццё. Літаратура. Беларусь”.
23- га чэрвеня. Заходзіла Міцкевіч А.Ц. з унучкай Цінай (навучэнка ліцэя, трохі расказала пра сітуацыю там). Затым — тры актывісткі ТБМ з Ленінскага раёна Мінска, сярод іх мая былая студэнтка Любачка (прозвішча такое). Расказалі, як змагаюцца за мову. А малайчыны ўсё-такі нашы беларусачкі! На іх моцы трымаемся.
Былі Ніна і Таня. Званіў Марка Ганчаў, ад’язджае ў Сафію 26-га, у сувязі з скандалам у Драздах.
24-га чэрвеня. Зранку заходзіў Карпенка. Мае вельмі прадстаўнічы выгляд. Глядзіцца! Цягне на першага, у крайнім выпадку на другога. Добра пагаварылі. Мысліць рэалістычна і разумна. Вечарам едзе ў Кіеў — на сустрэчу з дэпутатамі Украіны. Званіў Р. Гарэцкі.
Заўтра пераязджаю ў Гарадзішча.
25-га чэрвеня. У Гарадзішча праводзіла Ніна. А сама ледзь трымаецца. У чатыры раніцы вырвалі зуб мудрасці, у дзяжурнай бальніцы, — не магла далей трываць болю. Колькі ў ёй цярпення і мужнасці! І гэтак праз усё жыццё.
Размясцілі ў люксе. З тэлефонам. Гэта выдатна. Уважылі. Умовы для адпачынку, г. зн. для працы, найлепшыя. Сёння ж пагнаў далей Нарыс.
Мой урач — В.П. Каралёва, яна ж — начмед санаторыя, вельмі мілая жанчына, па-беларуску сячэ — аж ад зубоў адскоквае.
26-га чэрвеня. Цэлы дзень і да позняй ночы гнаў далей Нарыс.
Званіла Ніна. Вырваны зуб усё яшчэ баліць. А ўсе думкі — як я тут. Такая яна, жаночая душа, калі жанчына ад Бога.
27-га чэрвеня. Прыязджаў Сяргей, прывёз чыстай паперы і газеты. Зноў працаваў апантана. А перад сном — Гумілёў: у захапленні! Прафесіяналізм, майстэрства — таксама талент, бо — густ і гушчыня пісьма, гушчыня думкі.
29-га чэрвеня. Двойчы хадзіў гуляць. Агледзеў дачу Матукоўскага, зусім побач з санаторыем. Усе дачы належалі Саўміну, павыкуплялі іх сабе за капейкі.