Выбрать главу

На міг зрабілася лягчэй, што выплакалася, што выенчыла сваё гора.

Уражаны нечаканым Алесіным крыкам, да перадка падбег Імполь, вышчаміў з яе адзеравянелых рук аглоблі, выцягнуў перадок на шапаткую, няроўную, гады са два не рамантаваную шашу і, азірнуўшыся на жаўтлява-пацямнелы, з падцятымі ў неразгаданай смяртэльнай крыўдзе тонка-сінімі губамі Міцеў твар, упёрся босымі нагамі ў калючы жвір і зрушыў перадок з месца.

Алеся памалу і бязвольна ішла за перадком, што нудна і абрыдла рыпаў адным колам, пазірала то на пастухоў, што, пераганяючы цераз шашу каровы, з дзівам прыпыніліся каля іх з Імполем, то на нямецкую машыну, што прытармазіла, убачыўшы нябожчыка, то на казацкі абоз з будамі, што марудна валокся недзе ў Наваградак.

Ачуняла яна перад самаю вёскаю, калі Імполь з скрыпуча-жвірыстай і стракатай ад мігатлівага ценю бярэзін бясконцай шашы з’ехаў на пясчаную дарогу пад крыж, калі ўбачыла, як з-пад свае хаты, з-пад яловага частаколу сюды насустрач ёй з Імполем, дробна перабіраючы босымі ножкамі, бег яе пяцігадовы сын. Чарнявыя нястрыжаныя валасы на яго круглай галаве падымаў і перабіраў густы сустрэчны вецер.

«Жыць трэба, жыць! Дзеля яго! Ужо такая, мусіць, божая воля. Так наканаваў лёс».

«Жыць!...» — нямогла ўздыхнула яна, убачыўшы каля яловага частаколу жаночую постаць і ўгадваючы ў ёй Чэсю.

Хто ж ёй наказаў? Ведае яна — бедная, згараваная дзяўчына, ці не ведае пра Міцеву смерць? Убачыўшы, як у Чэсінай руцэ гараць чырвоныя півоні, здагадалася, што нясе іх, каб пакласці на Міцеву труну.

Абагнаўшы Імполя, што, дзьмухаючы сабе на твар, астуджваючы яго і збіваючы з кончыка носа едкія кроплі поту, упарта, з астатніх сіл цягнуў перадок з распластаным Міцем, Алеся здалёк распасцерла рукі і, дабегшы, абняла збялелую, ужо бязвольную Чэсю, і яны абедзве задрыжалі, закалаціліся ад цяжкага бязгучнага плачу.