Ha, mia kara fraŭlino, kion signifas tiu ĉi kanto?
OFELIO
Kion? Mi petas vin, aŭdu: (Kantas.)
Vane estas la espero:Li jam mortis, ne revenas!Lian kapon kovras tero,La piedojn ŝtono tenas.
REĜINO
Sed diru al mi, Ofelio...
OFELIO
Mi petas vin, aŭskultu. (Kantas.)
Ĉemizeton oni metis... (Eniras la reĝo.)
REĜINO
Ha, mia edzo, rigardu!
OFELIO (kantas.)
Sur karulon inter ploroj;Sur la tombon oni ĵetisMulton el la kampaj floroj.
REĜO
Kiel vi fartas, kara fraŭlino?
OFELIO
Mi dankas! Tre bone. Oni diras, ke la strigo estis filino de bakisto. Ha, sinjoro, ni scias, kio ni estas, sed ni ne scias, kio ni povas fariĝi. Bonan apetiton!
REĜO
Ŝi ne povas forgesi la patron.
OFELIO
He, ni ne parolu pri tio ĉi; sed se oni vin demandos, kion ĝi signifas, tiam diru: (Kantas.)
En la tag’ de ValentenoMi al mia la trezoroVenis frue en mateno,Por saluti vin el koro.Tuj li levis sin kaj diris:«Venu, venu, amikino!»Ŝi eniris, sed elirisJam virino, ne knabino.
REĜO
Kara Ofelio!
OFELIO
Por kio la ĵurado? Mi tuj finos. (Kantas.)
Fi do, hontu! Tiel agi!Vi ja trompis min sen koro!Amon viroj povas pagiPer depreno de l’ honoro! Vi edziĝi min promesis,Kaj la vorton vi ne tenis.
Kaj li respondas: He, mi ŝercis kaj mi ĉesis...Kial do vi al mi venis?
REĜO
Ĉu jam longe ŝi estas en tia stato?
OFELIO
Mi esperas, ke ĉio ankoraŭ estos bona. Ni estu nur paciencaj. Kaj tamen mi ne povas deteni min de ploro, kiam mi pensas, ke ili metis lin en malvarman teron. Al mia frato mi devos ĉion raporti, kaj vin mi dankas por la bona konsilo. Donu mian kaleŝon! Bonan nokton, sinjorinoj! Bonan nokton, ĉarmaj sinjorinoj! Bonan nokton, bonan nokton!
REĜO (al Horacio). Vi sekvu ŝin kaj gardu ŝin atente.(Horacio foriras.)Ĝi estas la veneno de malĝojo;La morto de la patro ĉion kaŭzis.Gertrudo, kiam venas la suferoj,Ho ve, ne izolitaj ili venas,Sed en amaso. Ŝia patro mortis,La filo via estas forsendita—Li mem sovaĝe kaŭzis la forsendon—Kaj la popol’ tumultas en supozojPri l’ morto de l’ honesta Polonio.Ni faris neprudente, ke ni kaŝisLa veran kaŭzon de la morto lia:Jen Ofelio perdis la prudenton,Sen kiu ni ne estas pli ol bestoj,Kaj—la plej grava—ŝia frato venisSekrete el Francujo, li miregas,Indignas, kaj nun en la urbo fluas Paroloj plej venenaj jam pri l’ mortoDe Polonio. Manko de klarigoJam faris, ke sur nin la tutan kulponDe la mistera morto oni ĵetis.Gertrudo mia kara, kiel stariTrankvile kontraŭ tiom malfeliĉoj.
(Post la sceno oni aŭdas bruon.)
REĜINO Ho, kia, bruo? Kia tumultego? (Nobelo eniras.)
REĜO Rapide la gardistojn! Lasu gardiLa pordon! Kio estas?
NOBELO Mia reĝo,Rapide kuru! Savu vin, ho reĝo!La ocean’, el bordo elirinte,Ne pli sovaĝe glutas l’ ebenaĵon,Ol nun Laerto kun terura bandoAtakas vian tutan servantaron.Lin la popolo nomas reĝo; kvazaŭLa mondo nun denove komenciĝusKaj kvazaŭ malaperis nun subiteLa historio kaj la tradicioj,Kreintoj kaj subtenoj de la indo,Nun ili krias: Ni elektu reĝon!Laerto estu reĝo! Kiel tondroRebruas, ĉie flugas nun la krio:Laerto estu reĝo!
REĜINO Ili vigleAtakas laŭ malvera postesigno.Sed vi eraras, hundoj de Danujo!
(Bruo post la sceno.)
REĜO La pordoj elbatitaj!
(Venas Laerto armita kaj multaj Danoj.)
LAERTO Kie estasLi, tiu reĝo?—Iru for, sinjoroj!
DANOJ Ne, ni vin sekvos, ni vin ne forlasos!
LAERTO Mi petas.
DANOJ Bone, se vi tiel volas. (Ili eliras el la ĉambro.)
LAERTO Mi dankas vin. Vi gardu post la pordo!—Malnobla reĝo, vi al mi redonuLa patron!
REĜINO Ho, Laerto, trankviliĝu!
LAERTO Se unu gut’ de l’ sango mia restusTrankvila, tiam estus mi bastardo:Trompita edzo estus mia patro,Malĉasta estus la patrino mia,Se nun mi povus resti pli trankvila.
REĜO Laerto, kio kaŭzis tian grandanRibelon nun de via flank’? Gertrudo,Vi trankviliĝu, vi nenion timuPro la persono mia. Dio gardasLa reĝojn: kiam la perfid’ ekvidasApenaŭ tion, kion ĝi intencis,L’ intenco falas for.—Laerto, diru,Pro kio vi indignas?—Lasu lin,Gertrudo mia!—Diru, juna homo!
LAERTO La patro mia kie estas?
REĜO Mortis.
REĜINO Sed ne de lia mano.
REĜO Lasu linDemandi tiom, kiom li deziras.
LAERTO Sed kiel kaj en kia maniero?Per ruzaj vortoj vi min ne dolĉigos!For fideleco! Ĵuroj al l’ infero!Pieco, konscienco,—iru ĉioAl la diabloj en la profundaĵon!Kondamnon mi ne timas; mi renversosLa tutan mondon,—venu, kio volas!Nur venĝon mi avidas, plenan venĝonPor mia patro!
REĜO Kiu vin retenos?
LAERTO Nur mia volo, sed ne la ordonoEĉ de la tuta mondo. La rimedojnMi tiel uzos, ke nenio restos.
REĜO Aŭskultu min, Laerto! Se vi volasLa puran veron scii pri la mortoDe via patro, ĉu la venĝo viaDecidis, se vi venkos en la ludo,Egale la koleron vian verŝiSur malamikojn kaj sur la amikojn?
LAERTO Nur sur la malamikojn.
REĜO Ĉu vi volasEkkoni ilin?
LAERTO Kaj al la amikojMi vaste tuj malfermos miajn brakojnKaj mi per mia sango ilin nutros.
REĜO Tre bone! Nun denove vi parolasKiel fidela filo kaj bonegaNobelo. Ke en mort’ de via patroMi estas plej senkulpa kaj per ĝiMi estas mem tuŝita tre dolore,—Vi tion baldaŭ juĝos mem kaj vidosLa veron tute klare.
DANOJ (post la sceno). Lasu ŝin!
LAERTO He, kio? Kia bruo?
(Eniras Ofelio, fantazie ornamita per herboj kaj floroj.)
LAERTO Elsekiĝu,Vi, mia cerbo! Larmoj la plej salaj,Bruligu al mi tute la okulojn!—Je Dio! Frenezeco via estosAl ni pagita, ho, fratino mia,Pagita kare, ĝis en la pesiloFortege malleviĝos la kaliko!Ho, Maja rozo, ho, infano ĉarma,Ho, Ofelio, ho, fratino kara!Ĉielo! ĉu la saĝo de knabinoFormortas ankaŭ tiel facilege,Kiel la vivo de maljuna homo?En am’ naturo estas delikata:Ŝi sendas for post la amat’ perditaPlej karan havon, kiun ŝi posedas.
OFELIO (kantas plende).
Oni lin portis al tombo senvorte,(Ridante) Ha, ha, ha, ha, ha, ha, ha!(Plende) Kaj oni ploris tre forte, tre forte...Adiaŭ, mia kolombo!
LAERTO Se en prudento plena vi instigusAl venĝo min, ne tiel ĝi efikus!
OFELIO
Vi devas kanti: «En la teron, en la teron!» Ho, kiel la rado al tio ĉi sonoras! Ĝi estas la malfidela administratoro, kiu ŝtelis la filinon de sia sinjoro.
LAERTO
Sensenca io, tamen pli ol io.
OFELIO (al Laerto).
Jen estas rosmareno, ĝi estas por memoro: mi petas vin, kara mia koro, memoru min! Kaj jen estas miozoto, pro la fideleco.
LAERTO
Sentenco en la frenezo: fideleco kaj memoro kunigitaj.
OFELIO (al la reĝo).
Jen estas fenkolo por vi kaj akvilegio. (Al la reĝino). Jen estas ruto por vi kaj ankaŭ iom por mi.—Vi povas porti vian ruton kun ia speciala signo. (Al Laerto.) Jen estas krizantemo,—mi volis doni al vi kelke da violoj, sed ili ĉiuj velkis de la tempo, kiam mia patro mortis.—Oni diras, ke li bone finis. (Kantas.)
Ĉar karulo mia estasMia tuta ĝojo.
LAERTO Malĝojo kaj suferoj, eĉ frenezoAl ŝi nur donas ĉiam novan ĉarmon.
OFELIO (kantas).
Kaj li jam neniam revenos?Kaj li jam neniam revenos?Ho ve, li jam mortis,Lin oni forportis,Ni lin jam revidos neniam!La barbo la bela,Buklaro la hela...Li mortis, li mortis por ĉiam!Mi ploras sen celo...Ho, bona ĉielo,Pro lia animo mi petas.
Kaj pro la animoj de ĉiuj homoj. Mi preĝas. Dio vin savu! (Foriras.)
LAERTO Vi vidas? Dio!
REĜO Lasu min, Laerto,Paroli iom pri doloro via;Al mi la rajton mian ne rifuzu.Sed iru kaj inter amikoj viajElektu la plej saĝajn,—ili juĝuNun inter vi kaj mi. Se ili trovos,Ke mi en la afero estas kulpa,Mi tiam estas preta al vi doniLa regnon, kronon, mian propran vivon;Sed se ne tiel,—tiam vi konsentuAl ni oferi pli da pacienco,Ni tiam penos, kune laborante,Per venĝo trankviligi vian koron.