Стрэмка
Калі пералескам, між сосен,
Блукаў на змярканні паэт
І слухаў вясны сугалоссе,
І слухаў бясконцы сусвет, —
Знянацку, гняўліва, сурова,
Наўперак суладдзю ўсяму,
З нябёсаў данеслася слова
І ўдарыла ў сэрца яму.
Кальнула, як вострая стрэмка.
Каб хто тады глянуў у твар —
Напэўна, пазнаў бы на зрэнках,
Балючы які быў удар!..
Дадому ён сунуўся ценем,
А ноччу — не сплюшчыў павек.
Страшное было прасвятленне.
Бязлітасны лесу быў здзек.
З той даты, каб справіцца з болем,
Ён варыць штовечар шалфей.
А горычы — болей і болей.
А стрэмка — глыбей і глыбей.
Час вылечыць быў бы павінен.
А вось жа бяссільны і ён.
Не выме той стрэмкі, не выме.
Не здыме той Божы праклён.
1992
Імпрэсія з далёкага падарожжа
Нічога, нічога!
Хоць спазмы дыханне сцінаюць,
Ды сэрца не змоўкла.
Нічога, нічога!
Хоць слёзы ў вачах набухаюць —
Як росы на смолках.
Нічога, нічога!..
І я дажыву, калі ў горле
Не будзе шчымець мне.
Нічога, нічога!..
І нас яшчэ радасць агорне,
І мы яшчэ мецьмем!
І мы яшчэ зробім,
Ну, можа, й не гэтак прывабна,
А ўсё-такі зробім!
Усё, што злачынцы
Зглумілі, стапталі нахабна, —
Мы ўзновім! Мы ўзродзім!
Галоўнае — гэта
Не ўпасці б у роспач, у зарасць
Знявер'я глухога.
Галоўнае, гэта —
Каб губы шапталі, як зараз:
Нічога, нічога!..
Нічога, нічога!
І мы сваю долю інакшай,
Прывабнейшай зробім!
Усё, што злачынцы
Стапталі на ніве на нашай, —
Мы ўзродзім! Мы ўзродзім!
1992, красавік
Віхура
Віхура!.. Віхура!..
Няўрымсная бура!..
Адкуль узялася?
З чаго пачалася?
Схапіла, сарвала
І цягне, і ўзносіць
Угору і ўгору,
Увысь, у прастору,
У чорныя хмары,
За хмары, да сонца,
Да сонца! А сонца
Так зырка там свеціць
І паліць, і смаліць,
І вочы мне слепіць!..
Віхура, віхура!
Шпурляе, шматае,
І круціць, і гоніць,
І рве-разрывае,
І дух забівае,
Займае, сцінае...
Куды яна кіне?
І дзе апынуся?
Чаму не баюся,
Што гэта стыхія
Душу мне скамечыць
І збэрсае-склыча?
За тое, што кліча
Заглянуць у вечнасць?
А можа — што возьме
З разгону, з размаху
Шпурне мяне вобзем —
І ціша наступіць?
І ціша наступіць!..
І ціша наступіць...
Навек!.. І нікому
Нідзе не зарупіць,
Што ў буры-віхуры
Звіхурыўся хтосьці...
Не! Грымнуцца вобзем,
Рассыпяцца косці,
Ды вочы паб'юцца
На пырскі-асколкі —
Расою прадьюцца
На травы і зёлкі...
А дух безаглядны,
Душа-непакора
Ачахне, ашляхне,
Знямогне няскора!
А будзе насіцца,
Між хмарамі віцца
І весела жыхаць
Агнём-бліскавіцай.
Хто прагне віхуры,
Як прагнуць збавення, —
Агонь-бліскавіца
Таму блаславенне!
1992
* * *
Хоць лёс неспагадны бязлітасна крыўдзіў,
І скрушна бывала, і горка, —
Я верыў: прагляне, паўстане, узыдзе
Мая запаветная зорка!
І вось яна ўспыхнула сымбалем краю —
Найяркая ў гронцы суквецця!..
Чаго ж я ад страху цяпер паміраю?
А што — калі знічкай сарвецца?!.
1992
Сёе-тое пра вершы
А вершы свае спалі...
З прыватнай размовы
Так, так, шаноўны, вершы — гэта дробязь,
І хоць для іх патрэбен божы дар —
Сярод тавараў гэта не тавар,
Багатыром цябе яны не зробяць.
Таму — за непатрэбай — ты іх знішчы:
Збяры ўсе разам і спалі ў агні...
— Ды я ўжо так рабіў, але ж яны
Яшчэ мацней растуць на папялішчы!..