Сто разоў ганьбаваны
Паклёпам-маной
За адданасць бацькоўскаму краю,
Ён суцешыцца мог
Толькі думкай адной,
Што стрывае i гэта, стрывае!..
Ён павінен трываць —
І трываць да канца,
Каб ісці —
І ў хадзе не згінацца —
На святло, што калісьці
З кургана-капца
Ён убачыў вачыма юнацтва.
9.7.1989
Сон у бяссонніцу
Ну й сон мне прысніўся ў бяссонную ноч!
Стаю на пагосце нібыта,
Бярозы і сосны, капліца наўзбоч,
Крыжы i каменныя пліты.
Нікога не бачу, ды чую кагось —
Хтось кліча-гукае штосілы:
«Гэй, дзе вы там? Свінні прыйшлі на пагост
І рыюць святыя магілы!..»
Гляджу, сапраўды: між сасон і бяроз —
Арудуюць морды свіныя!
Дратуюць, драпежаць, паскудзяць пагост
І рыюць магілы святыя!
Абураны я, ды няма чым прагнаць —
Ні пугі ніякай, ні кія.
А свінні свінячаць, сапуць i вішчаць —
І рыюць магілы святыя!..
Услед за няведама кім я тады
Гукаю таксама штосілы:
«Гэй, дзе вы там? Свінні прыйшлі на клады
І рыюць святыя магілы!..»
Але старажы на мой крык не бягуць —
Напэўна, не чуюць, глухія...
І рохкаюць свінні, і гнюсна сапуць,
І рыюць магілы святыя...
Я ў прыступе крыўды апёрся на крыж,
А прыступ — няйначай смяротны...
«Ну, што з табой робіцца? Зноў ты не спіш!..»
Ды гэта ўжо голас — мне родны...
1.7.1989
Пра нашу годнасць
Што праўда,
То праўда —
Даўно гэта стала:
Віхляння — багата,
А годнасці — мала.
Багата юродства,
Блюзнерства,
Крыўляння,
А мова народа —
На грані сканання.
Таму і цямнеем,
Чарнеем ад злосці.
Аж хочацца нават
Ударыць кагосьці.
Каго — зразумела,
Ды чорт яго знае,
Чым кончыцца можа
Адвага такая!
І што ж тады робім
У злосці i скрусе
Мы — існыя родам
Сыны Беларусі?
Што — робім?
A б'ём-дабіваем заўзята
Свайго
Не дабітага злыднямі
Брата.
У гэтым — i мужнасць,
І мудрасць,
І годнасць,
І нашага гора-гібення
Нязводнасць.
1989, лістпад
Над бяздоннем
Над бяздоннем іду —
Па вузенечкай кромцы ля стромы...
Што, прайшоўшы, знайду?
Чым пакліканы ў шлях незнаёмы?
Над бяздоннем іду...
Там, унізе, раскацісты рогат —
Д'яблы мелюць ваду
На страшэнных каменных парогах.
Над бяздоннем іду.
Там патокі. Там пара клубіцца.
Хоць гукні грамаду —
Галава пачынае кружыцца.
Над бяздоннем іду.
Здрадны страх зацінае дыханне.
Крок яшчэ — і ўпаду...
Іншы хтосьці уславіць каханне.
1990
* * *
Не падбівай. Не падбухторвай.
Дарма шчыруеш. Я не з тых,
Што краю роднаму над прорвай
Самазабойча б'юць пад дых.
Табе — павек не будзе веры.
Не спадзявайся. Не чакай.
Ты ўпотай молішся хімеры,
А мне мой Бог — Бацькоўскі край.
Я не забыў: калі ад болю
За лес ягоны я крычаў —
Ты шанаваў чужую волю
І, падуладны ёй, маўчаў.
Калі дыханне мне i мову
Перацінаў дзікун-сатрап —
Ты не ішоў мне на падмогу,
Ты на душу не браў затрат.
Таму — не снуй перад вачыма.
Не корчы міну. Не прасі.
Прадаўшы ўсё, што ёсць Айчына,
Мяне сто раз ты прадасі.
1990, лістапад
Перад люстэркам
Мо даняла паняверка,
Можа, хто крылы падсек?
Пільна глядзіцца ў люстэрка
Немалады чалавек.
Тонуць набеглыя цені,
Нікнуць у сховах чуцця.
«Божа, які летуценнік!
Божа, якое дзіця!..»