Маючы на руках такую інфармацыю, мы мусілі рабіць штось канкрэтнае. Забойца маляваўся ўсё больш вычварным і вычудлівым. Яму, канечне, далёка да гучназнанага цяперака Джэка Вантробніка з выспы Брытых Анёлаў, але тады хапала страху і ад сваёй тутэйшай person in the grip of an obsession. Асабліва мне было страшна, калі спрабавала зразумець сувязь паміж усімі жахлівымі падзеямі апошніх трох месяцаў. Усё ў галаве мяшалася, бурліла, віравала і самым надзвычайным чынам імкнулася вырвацца вонкі. Ой, гора ж маё! Мы, ясная рэч, лічылі сябе разумнымі жанчынамі, і ў дзённіках гатовыя былі славіць свае мазгі, цануючы іх больш за золата і срэбра, а пагатоў за асігнацыі. Аднак у гэтай блутанцы, каму-каму, а нам з Ірэнай даводзілася пачувацца чужаніцамі: алею ў галаве не ставала. З рыплівай душой мы прызналіся сабе ў гэтым і пайшлі да Людвіка Ляхоўскага. Я была пэўнай, што спадар і гэтую шараду раскусіць, як гарэшак.
Спадар Ляхоўскі з цікавасцю сустрэў нашыя прапановы. Ён пасміхаўся і, слухаючы, кідаў позіркі на Ірэну, нібыта кот на смятану. Я здзівілася, бо Людвік, быўшы халасцяком, ніколі не выглядаў на бабахота. А тут такія вочы! Ірэна на гэта не зважала і паслядоўна выкладала ведамыя факты. «Дзеяпісец» не менш паслядоўна ўсенька занатаваў, а потым прапанаваў гарбаткі. Мы згадзіліся на гарбатавую цырымонію, абы толькі не пакрыўдзіць шаноўнага мазгара. Тут варта яшчэ нештачка адцеміць. Людзей тыпу Людвіка, а нат і разумнейшых за яго, у Менску хапала. І я, і Ірэна чулі мо’ з паўдзясятка розных прозвішчаў, носьбіты каторых слынулі гострым розумам і праніклівасцю. Мы маглі б звярнуцца да старога Ігната Легатовіча, што зрок свой пакінуў на бачынах, чытаных ім кнігадрукаў і рукапісаў. Дома ў яго было шмат цікавых і рэдкіх выданняў, многія з якіх ён ведаў напамяць. Можна было б пайсці да спадара Мікалая Караткевіча, які спрабаваў пісаць беларускія вершы, а яшчэ больш займаўся росшукамі даўняіндыйскіх каранёў у народных крывіцкіх песнях. Аднак ні таго, ні другога мы не ведалі асабіста, а справа – пагадзіся, любы чытачу! – была надта далікатная, каб пасвячаць у яе незнёмых, дарма што разумных, людзей. Не зважаючы на тое, што спадар Ляхоўскі як чалавек спараджаў ува мне не самыя лепшыя эмоцыі, давялося сціпленька адсунуць іх у далёкі куточак-вугалочак. Нечакана для сябе самой я нават усміхнулася пэўнага кшталту ласкавай усмешкай. Атрымаўся гэтакі траісты хаўрус, да двух звёнаў якога пры іншай раскладцы рэчаў я ніколі б не прылучылася. Такі прылучáй, што з куколем каравáй. Пакінуўшы Катá Смятанкавіча разбірацца не з малочнымі рэкамі, а з крывавымі берагамі, мы разбегліся па сваіх справах.
Усяведная спадарыня Шрэйдар чародным разам учыніла допыт мне і Паўлушу. Цікавілася найперш ягонаю рукою: «Będcie so любезны et explain mir, per favore, jak pan свой main verletzt hat?». Нарачэны стаў плясці кашалі ў лапцях пра ангельскі спорт boxing, каторым ён, нібыта, так няўдала стаў займацца. Гаварыў досыць няскладна, і гаспадыня пансіёна наўрад ці верыла яго растлумачэнням, але ўважна пагойдвала галавой. Яна абвяла нас халоднымі хітрымі вачыма і, як сумела, прамовіла па-беларуску: «А мо, мапанку, ня з тым паздароўкаўся быў?». Яна відочна на нешта намякала. Прынамсі давала ўразумець, што цудоўна ведае пра нашыя плёсканні ў беларушчыне. Але чаму не казала ўсё простым тэкстам, а дурыла нам галаву сваімі вычварнымі рэплікамі? Віхурылі розныя версіі, і сэрцу траха не было паскудна, бо intuition праракавала імавернасць паліцыйнага ўваходу ў нашыя беларускія справы. За колькі напружаных секундаў ува мне паспела прайсці стогадовая вайна сумневаў з агніскамі пострахаў для нецнатлівай Жаны д’Арк Гомельскай. Я супакойвала сябе тым, што маса людзей, звязаных з беларушчынай, не пераследвалася паліцыяй (многа я знала, глупічка!), а спадар Шпілеўскі нават цэлую кніжку пра Беларусь выдаў – і нічога дрэннага. Урэшце я раскрыла свой рот, ніяк не рэагуючы на беларускамоўнасць апошняй фразы гаспадыні: