— Леська — малайчына! Разумніцай расце... Вось толькі ладу між імі няма, маці, між Людай і Расціславам. Адкуль, ты думаеш, словы тыя? Відаць, Расціслаў казаў, а малая падхапіла. Яны ж усё падхопліваюць, малыя!
— Ну, бачыш! Росцік — не раўня Эдзіку, а таксама абы-што кажа.
— Абое рабое. Эдзік твой яшчэ мудрэй кажа. Часам, Тоня, аж боязна робіцца. Помню, на работу неяк разам ішлі. Там, ля трамвайнага прыпынку, новы дом якраз закладвалі. Дык ён і кажа: «Будуюць у нас, бацька, шмат, але паршыва...» Чаму гэта, кажу, паршыва? А ён: «А хіба ў нас кватэра? Квадратныя метры, а не кватэра. Катух, кажа, з санвузлом, а не кватэра». Не сцярпеў я. А з зямлянак, кажу, трэба было вылазіць? Гарады, вёскі з папялішчаў падымаць трэба было, заводы і фабрыкі адбудоўваць? «Трэба, кажа, але — досыць, вылезлі, адбудаваліся, а мы па-ранейшаму карабкі складаем...» Адкуль гэта ў яго, Тоня?
— Не сам жа дадумаўся. Мо прачытаў дзе што... А можа ж, Андрэй, і праўду кажа?
— Можа, і праўду, маці, ды я не пра тое... Эх, маці, маці! Мусіць, мы і праўда з табой састарэлі, адсталі ад веку. Вось і ты ўжо мяне не разумееш. Прачытаў, пачуў, сам дадумаўся... Якая, Тоня, розніца? Ты мне скажы лепш, чаму ён так думае? Чаму гэта мы, калі ўсяляліся ў гэтыя квадратныя метры, у гэтыя няшчасныя катухі, нарадавацца не маглі, не верылі, што гэта мы з табой будзем жыць у такім палацы? Помніш, не забылася? А ён...
— Ну, яй-бо, Андрэй, нешта сёння з табой робіцца! Ну, блазнота яшчэ, балбоча абы-што, а ты ўжо ліха яго ведае што думаеш. Дурноцце яшчэ! Пасталее, пасур'ёзнее...
— Эх, Тоня, Тоня! Будзе яму і пяцьдзесят, а для цябе — усё адно блазноцце-дурноцце.
— А хай цябе, Андрэй, з тваім бурчаннем! Убіў сабе нешта ў галаву і чаўпеш, чаўпеш... Чытай лепей сваю газету! А мне на кухню пара, бо не паранее.
Ідзе маці на кухню, а бацька ўнурваецца ў газету. Толькі не турбуе яго ўжо тое, што на нейкім інданезійскім востраве, назву якога і вымавіць цяжка, знайшлі ў джунглях велічны каменны храм і што ў шматпакутным Ольстэры англійскія салдаты застрэлілі вадзіцеля грузавіка. Пра сваё думаецца. Пра Эдзіка, Люду з Расціславам, пра сябе з Тоняй. Дзіўна і не надта зразумела атрымліваецца. Тады, як дзеці малыя былі, як яны з Тоняй маладыя былі, хапала ім клопату і гора — гэта ж колькі гадоў пад чужой страхой жылі! Але ж — спадзяванкі мелі: атрымаюць сваю хату, дзеці падрастуць... З гэтым спадзяванкам і жылі і працавалі. Сумленна працавалі — і ён і жонка. Сваё што не зроблена — такой бяды, а на рабоце, сярод людзей, трэба, каб усё добра было. Ці быў за трыццаць гадоў хоць адзін дзень, каб ён на работу праспаў ці прагуляў? Не, не было такога! Затое і шануюць яго на заводзе. Даўно ўжо ён Андрэем Кузьмічом ходзіць, не інакш. І ўзнагарод, званняў розных шмат мае — усіх адразу і не ўспомніць. І Тоня яго — такая ж. Ужо і да пенсіі абодвум недалёка, а вось жа як не было, так і няма таго чаканага спакою, ціхамірнасці. Праўду людзі кажуць: малыя дзеці — малы клопат, а падрастуць... Бегалі ў школу, дык які там і клопат быў? Абы не хварэлі ды вучыліся. А цяпер да галавы не дабраць, як Людцы памагчы і якую Эдзіку раду даць...
Званок у дзверы перапыняе бацькавы думкі. Маці крычыць з кухні, бы ён не чуе:
— Ідзі адчыні! У мяне рукі заняты. Чуеш, Андрэй?
Бацька падымаецца, ідзе ў калідор, на хаду кажа:
— Чую, чую.
З калідора ён неўзабаве высоўваецца ў пакой спінаю, а за ім, прытанцоўваючы, заходзіць іх малады — амаль Эдзікаў равеснік — сусед. Ён ляскае ў далоні, спявае:
Если б я был султан,
Я б имел трех жен
И тройной красотой
Был бы окружен...
— Што здарылася, Рома? — пытае бацька.
— Дзядзька Андрэй, віншуйце! У мяне — сын! Разумееце — сын! — крычыць сусед.
— Віншую, Рома. Сын — гэта добра. Тым больш калі ён — першынец. Рады за цябе, Рома, ад душы рады.
— Дзядзька Андрэй, вы ўяўляеце? Паўтары гадзіны назад я стаў бацькам! Гэта што-небудзь ды значыць? Га, дзядзька Андрэй?
З кухні выходзіць маці з белымі ад мукі рукамі. Яна таксама кажа: