Выбрать главу

kratilo: Mi ja faros tion. Tamen, sciu, Sokrato, ke mi ne senpripense agas nun, mi jam multe enketis kaj multe laboris, kaj mi emas kredi ke Heraklito pravas.

sokrato: Do, kamarado, instruu al mi kiam vi revenos. Sed nun, promenu en la kamparon, kiel vi planis. Hermogeno eskortos vin.

kratilo: Tiel estos, Sokrato. Sed vi mem provu plu pripensi la aferon.

[1] Ŝerco. "Hermogeno" signifas "Ido de Hermeso',' kaj, i.a., herm signifas "serendipo" (neatend- ita bonfortuno), do oni povus ŝerce interpreti la nomon Hermogeno kiel "bonfortunulo".

[2] La vortoj inter rektaj krampoj mankas en grava manuskripto, kaj eble origine estis en- marĝena komento.

[3] La helena termino onoma uziĝas por kaj la koncepto "vorto" kaj la koncepto "nomo',' en ĉi tiu teksto.

[4] Dialektiko: Arto esplori la verecon de opinioj, kaj provi difini la veron per metoda rezonado kaj diskutado. (Laŭ PIV)

[5] Libro ne plu konata, verkita de Pitagoro.

[6] Iliado 20:74.

[7] Iliado 14:291.

[8] Iliado 22:507.

[9] Astu-= urbo- ; anaks= mastro.

[10] Hektхr= tenanto.

[11] En la helena alfabeto: e, и, о, ы. Por la aliaj vokaloj la helenaj nomoj estis malsimilaj al la sonoj de la vokaloj mem. Kiel ĉe ni, la konsonantoj havis iom pli longajn nomojn ol la simplaj litersonoj, ekzemple la litero b p ĉe ni nomiĝas 'bo',' ĉe la helenoj "рг|та" [beta].

13

[12] "Koncepto" = dunamis. La helena vorto dunamis havas multe pli larĝan sencon, "forto',' sed estis la sola termino konata de Platono por indiki la sencon iun ni esprimas per la vorto "koncepto". Resume lia argumento estas: oni povas esprimi la saman koncepton per tre diversaj sonoj en diversaj dialektoj kaj lingvoj, sed la esenco de la koncepto restas konstanta.

[13] arĥ- = ĉef-; polis = urbo.

[14] ag- = gvid-; polem- = batal- ; eu = bone.

[15] iatr- = kurac- ; kles- = nom- ; akes- = kurac- ; brot- = hom- .

[16] or- = mont- .

[17] agam- = admir- ; mimn- = atend- .

[18] Zeus = Zeŭso (nominativa kazo). Oni kutimis uzi tamen alian vorton, Dia = Zeŭson, por la akuzativa kazo de tiu nomo. Aia [dia] estis parenca al nia Esperanta vorto Dio. Sed ankaŭ la vorto deos = Dio estis ofte uzata. ze- = viv- .

[19] Vera etimologia kaoso ĉi tie! Kronos = Krono, koros = knabo, kaj daros = pura; akeratos nou = senmakula mense, kaj estas proponite ke ankaŭ ekzistis aparta vorto koros = pura.

[20] ouranos = Urano; ourania = ĉiela; horosa ta ano = rigardanta la supraĵojn.

[21] Platono mokas tiun aserton en Respubliko 529.

[22] Eŭtuĥ = prosper- ; Sхs- = sav- ; Oeofilos = diamato.

[23] deos = dio; ве- = kur.

[24] La vortoj inter krampoj verŝajne estis ies enmarĝena komento.

17

[25] Laboroj kaj Tagoj 121

[26] Arhiloko, 7a jarcento a.K., ŝajne uzas la vorton daimon kun la senco de lerta aŭ sperta.

[27] La vortoj inter krampoj verŝajne estis ies enmarĝena komento.

18

[28] heros = heroo; eros = amo. En la tempo de Platono oni ankoraŭ skribis ĉi tiujn du vortojn idente: П POЗ. En multe pli malfrua epoko oni indikis la klasikan h-sonon de "heros" per apostrofo kaj tiel distingis ankaŭ skribe inter " heros " kaj "eros.

[29] Nia vorto "oratoro" originis en la greka erхtan = demandi; komparu: eirein = diri.

[30] La helena estis tonlingvo, kia la nuntempa ĉina.

[31] diнfilos (frazo: amiko de Zeŭso); Difilos (propra nomo: Difilo).

[32] 1 malsuprena vokalo, н suprena vokalo. (Laŭ PIV s.v. tono 6.)

[33] La vortoj inter krampoj estas aldone enmetitaj en ŝajne miskopiitan tekston.

[34] La helena teksto ŝajnas diri "malsuprenigita" baruteras, sed en la klarigo tuj donota de Pla- tono, la lasta parto opхs estas tute sentonigita.

19

[35] anatr- = ekzamen; ha = kion; opop- = vid-; anerop- = hom-. En la tempo de Platono la du literoj t kaj в reprezentis aŭ identan aŭ tre similajn sonojn.

[36] psuĥe ofte tradukata animo aŭ menso.

[37] Por ĉi tiu "majstra" derivo Platono devas egaligi la komencliterojn ^=ps kaj ф=£

[38] soma = korpo, sema = tombo; semain = esprim- , vidig- ; soz- = sav- , gard- .

[39] Temas pri tri dialektaj prononcaj variantoj de la sama helena vorto [ousia, essia, хsia] kiu signifas "realo" хd- = Hestia; Hestia = est-; est- = puŝ-. En la helen-greka, la literoj 6 kaj a (s) similas nur se ni supozas ke en la epoko de Plato la 6 iel similis al la Hispana z kaj la Angla

th.

[40] Iliado 14:201.

[41] Iliado 14:302.

[42] PIV transliterumas tiun nomon "Pozidono".

[43] Hadeso, vorto malvolonte prononcata de la aŭtoro.

[44] La vortoj inter krampoj eble estis eksterteksta komento.

[45] posi- = pied- ; desm- = ĉen- .

[46] Nia litero "h" ne ekzistis kiel skribita litero, en la helena. Ĉu aŭ ne la fonemo, aŭ varianto de ĝi, ekzistis en la epoko de Platono estas necerte. Vortoj nun skribataj helenalfabete per' (en nia alfabeto: h] aspektis (kaj eble sonis?) idente. Do Hera kaj Aera.

[47] Varianta formo de la nomo Persefone = Persefona.

[48] f/ = mov- , port- ; sof/p = saĝ- .

[49] Ankaŭ varianto de la nomo Persefone = Persefona. En iu epoko, eble tiu de Platono, la literoj n kaj ф sufiĉe simile sonis por ebligi ilian interkonfuziĝon, verŝajne neasperaciata kaj asperaciata formo de p, respektive.

[50] Medicina termino = fekigo, urinigo, vomigo, sangigo, kredataj "purigi" la internajn organojn per elfluigo de toksoj.

[51] La vortoj inter parentezoj eble estis enmarĝena komento. kolou = vojo; koitos = lito.

[52] Oni ofte uzis la vorton poloi "polusoj" kun la ĝenerala senco "ĉielo" ĉar la radiko de la vorto estispol- kiu signifis "vag-" t.e. la vagado de la astroj.

[53] Apolхn povas signifi "detruisto"