Выбрать главу

[54] La 6 kaj t estas du specoj de t.

[55] Koito. Komparu similan esprimon samsencan en la Biblio, Juĝistoj 14:18.

[56] PIV literumas ĉi tiun nomon Dionizo.

[57] did- = don-; oin- = vin- .

[58] Ni jam pli frue vidis la opinion ke kelkaj nomoj estas anagramoj de la originaj vortoj.

[59] Plejparte la helenaj in-nomoj finiĝas per ё.

[60] En la antikva helena, logos signifis ne nur "parolo" sed ankaŭ "racio" kaj"pripenso; rakonto, esprimo, tradicio, proverbo, diskuto, dialogo, prozo, deklaro; temo; analogio, klarigo, kialo, pledo, argumento; principo, hipotezo; kalkulo, formulo, kaso, kasisto, mezuro, valoro; pro- porcio; sekcio, fako" Filozofoj kaj aliaj ofte vortludis per la multaj signifoj.

[61] Ĉi tiu alineo estas perpleksiga. Pan (kies nomo estas ordinara helena vorto signifanta "ĉio") bildiĝis kiel kaproviro. Oni tradicie supozis ke la vorto "tragedio" estis derivaĵo el la vortoj tragos ["kapro"] kaj хd [kant-"]. Ĉar Platono jam kunligis la vorton "vagi" (pol-) kun la ĉielo kaj la dioj, en 405, kaj li ankaŭ ligis tiun vorton kun la vorto aipolos [paŝtisto], li intermiksas tiujn diversajn sencojn por fari sian argumenton.

30

[62] Aiolein estis verbo uzita nur maloftege en la konata antikva literaturo, nur dufoje antaŭ la epoko de Platono (ĝin uzis Homero kaj Hesiodo, sed literumita aioll-, kaj ĝia signifo estas tre duba).

[63] Anaksagoro vivis ĉ.500-c.428, li mortis kiam Sokrato estis ĉ. 41-jara, tuj antaŭ la naskiĝo de Platono (427-347). Nur malgrandaj fragmentoj de liaj verkoj ekzistas nun. Li estis tre klera sciencisto/astronomo, kaj demonstris la veran astronomian kaŭzon de eklipsoj. Oni ekzilis lin el Ateno ĉ. la jaro 450, verdiktinte lin blasfemisto ĉar li deklaris ke la suno estas grandega brulanta ŝtono.

[64] Ŝajne la "ĝi" = la suno, kaj Platono ĉi tie mencias la ĉirkaŭiron de la suno — kvankam ni ne scias ke la rivoluado de la suno estis parto de la instruoj de Anaksagoro.

[65] Vorto inventita de Platono.

[66] La frigianoj estis popolo loĝanta en regiono kiu nun estas parto de Turkio. Ilia lingvo estis hindeŭropa, do parenca al la helena, sed detalojn pri ĝi oni ne scias.

[67] Ĉi tiun vorton inventis Platono.

[68] Atentu: longa х en horai, nelonga o en HORAI. En la antikvo oni uzis nur majusklajn literojn. En la manuskripto de Platono, kiu estas plejparte skribita per minuskloj, la antikva vorto estas indikita per la tutmajuskla skribo.

[69] Vidu la diskuton en 394.

[70] La teksto inter krampoj eble estas ies enmarĝena noto klopodanta korekti kaj komprenebligi

36

la tekston. Rimarku ankaŭ ke Platono egaligas la literojn З ks kaj x h.

[71] Laŭ la supozo ke katoptron [spegulo] formiĝis el la vortoj kata [laŭ] kaj opsis [aspekto].

[72] Fikos estis la formo de la vorto Sfinkso en la Beotia dialekto. Platono ne diras kial li opinias ĝin la praformo de la vorto sfinga sfinkso, sed supozeble ĉar la Beotia dialekto estis parolata en Egiptio, kie la Sfinkso situis. NB: en la helena ortografio de la epoko de Platono, la literkombino yy indikis sonon parencan al ng/nk, eble iom simila al la Angla ng en "sing".

[73] Iliado 6:265

[74] Diskutita en la fino de sekcio 413.

[75] Pli precize, lian oni uzis kun la signifo "ege".

[76] La prefikso a- en la helena lingvo funkciis simile al mal- en nia lingvo.

[77] La vortoj inter parentezoj verŝajne estis enmarĝena komento.

[78] Kiel ni vidos, la vorto kaloun (nomanto) fariĝas kalon (belo), se oni ŝanĝas la "longan" silab- on lou al la "mallonga" silabo lo.

[79] Vortludo: kalein (nomi) kaj kaloun (beleco). Krome, la vorto kaloun sonas tre simile al la participo kalon. La celo de la vortludo: la nomanto = la belo (to kaloun).

[80] Sum- = kun-.

[81] Aĥdos signifas 'ŝarĝo',, kvankam Platono en ĉi tiu frazo anstataŭe uzas la esprimon foras barei.

[82] La vortoj inter parentezoj eble estis enmarĝena komento.

[83] Platono iom imagoplene inventas ĉi tiun vorton, surbaze de unu el la formoj de la verbo "porti".

[84] Iom malofta vorto, uzata nur en poezio. Ĝi signifis "serĉi"

45

[85] En Laboroj kaj Tagoj 9:359.

[86] Iliado 9:644+sekv.

[87] Iliado 1:343; 3:109.

[88] En la helena, "mensogi" (kaj "diri falsaĵon") kaj "erare paroli" estas sama verbo, pseudomai, t.e. la verbo ne distingas inter intenco diri malveron kaj neintencita malverdiro. Ĉi tiu distingo eble, laŭ nia vidpunkto, estus tamen farenda por ĝuste diskuti la temon nun diskutotan.

[89] Aigina, urbo sur insulo samnoma, 23 kilometrojn sude de Ateno.

57

[90] Eretrio estis vilaĝo en Eŭbeo (insulo en Egeo).

59

[91] Ŝajne la propono estas ke ni derivu la vorton epistкmк ne el hepe-istкm- ("sekvistari") sed el epi-histкm- ("sur-star-").

[92] Enmarĝena noto en grava manuskripto aldonas tekston ĉi tie: Ni ekzamenu ĉi tion: ĉu vi konsentas kun ni, aŭ ne, ke, laŭ nia ĵusa deklaro, la nomdonintoj en la civitoj ĉiam, inter la helenoj kaj inter la barbaroj, estis la leĝfaristoj kaj la arto fari tion estas la leĝfarado?

[93] La leganto memoru ke "nomoj" kaj "vortoj" estas sama termino en ĉi tiu diskuto.

64

[94] En la helena, "koni" kaj "scii" estas sama vorto (gignoskein).

65