Krimo kaj Puno

Aŭdiĝis rido kaj eĉ sakroj. Ridis kaj sakris ĉiuj, kaj aŭskultantoj kaj

neaŭskultantoj kiuj simple rigardis al la figuro de F eks-oficisto.

Kompati! Pro kio min kompati! — subite ekmuĝis Marmeladov, stariĝante kun la mano etendita antaŭen, en rezoluta inspiro, kvazaŭ li ĝuste tian respondon atendis. — Pro kio kompati, vi diras? Jes! pro ne- nio. Pro kio min kompati? Min krucumi necesas, sur kruco, sed ne kom- pati! Sed krucumu, juĝisto, krucumu kaj, krucuminte, kompatu! Kaj tiam mi mem al vi iros por krucumo, ĉar mi ne ĝojon soifas, sed funebron kaj larmojn! Vendisto, ĉu vi kredas, ke via botelo dolĉe gustas al mi? Funebron, funebron mi serĉis sur ĝia fundo, funebron kaj larmojn, kaj eltrinkinte, trovis. Kaj kompatos ĉiujn nin tiu, kiu ĉiujn kompatis, kiu ĉiujn kaj ĉion komprenis, Li sola, nur Li estas la juĝanto. Iun tagon Li venos demandanta: "Kie estas la filino, kiu pro la duonpatrino malica kaj ftiza, kiu pro la infanoj fremdaj, sin fordonis? Kie estas la filino, kiu sian patron surteran, drinkulon netolereblan, sen timego pri lia so- vaĝeco, kompatis?" Kaj Li diros: "Venu! Foje mi pardonis vin... Foje mi jam pardonis vin... Viaj pekoj, kiuj estas multaj, estas pardonitaj, ĉar vi multe amis...¹⁸" Kaj Li pardonos mian Sonjan, pardonos, ja mi scias, ke pardonos... Jam hodiaŭ, estante ĉe ŝi, mi tion en mia kor* eksentis!.. Kaj ĉiujn Li juĝos kaj pardonos, kaj bonajn kaj malicajn, kaj saĝajn kaj humilajn. Kaj kiam Li finos pri ĉiuj, tiam ankaŭ al ni diros: "Eliru, — Li diros, — ankaŭ vi! Eliru miaj ebriaj, eliru miaj feblaj, eliru miaj sen- hontaj!" Kaj ni ĉiuj eliros, sen honto kaj stariĝos. Kaj Li diros: "Porkoj vi! kun aspekto besta kaj kun signo ĝia; sed venu ankaŭ vi!" Sed rumo- ros la saĝaj, rumoros la raciaj: "Eternulo! Kial Vi tiajn akceptas?" Kaj Li diros: "Tial mi ilin akceptas, saĝaj, tial mi ilin akceptas, raciaj, ke neniu el ili konsideris sin inda je Mi..." Kaj Li etendos al ni siajn bra- kojn, kaj ni falos al Liaj piedoj... Kaj ploros... kaj ĉion ni komprenos! Tiam ni ĉion komprenos!.. kaj ĉiuj komprenos... kaj Katerina Ivanov- na... ankaŭ ŝi komprenos... Ho Sinjoro, venu Via Regno!

Kaj li residiĝis sur la benkon, elĉerpita kaj malforta, rigardante ne- niun, kvazaŭ forgesinte la ĉirkaŭaĵon kaj profunde enpensiĝinte. Liaj vortoj faris certan impreson; unu minuton regis silento, sed baldaŭ reaŭdiĝis la antaŭaj rido kaj insultoj:

Deliro!

Dirlididi!

Offficiiisto!

Kotopo, kotopo...

Ni iru, sinjoro, — diris subite Marmeladov, levante la kapon kaj adresante sin al Raskoljnikov, — konduku min... Domo de Kosel, en la korto. Tempas jam al Katerina Ivanovna...

Raskoljnikov delonge jam volis foriri; kaj li intencis guste helpi al Marmeladov. Li aperis multe pli febla krure ol lange. Marmeladov peze apogis sin sur la junulon. Necesis iri nur ducent-tricent paŝojn. Honto kaj timo ĉiam pli forte premis la drinkulon, kiam ili alproksimiĝis al la domo.

Mi ne Katerinan Ivanovnan timas nun, — li balbutis emociite, — kaj ne tion ke ŝi ŝiros miajn harojn. Ja kio haroj!.. bagatelo estas la ha- roj! Tion mi diras! Estas eĉ preferinde ke ŝi draŝu min, ja mi timas ne tion... mi... ŝiajn okulojn timas... jes... la okulojn... Ankaŭ la ruĝajn makulojn sur la vangoj mi timas... kaj plu — ŝian spiradon mi timas... Ĉu vi vidis, kiel en tiu malsano oni spiras... dum ekscitiĝo? Ankaŭ la infanan ploradon mi timas... Ĉar se Sonja ilin ne nutris, tiam... mi eĉ ne scias, kio okazis! mi ne- scias! Nu kaj la draŝon mi ja ne timas. Sciu, sinjor', ke tia draŝo por mi ne nur estas nedolora, sed estas eĉ ĝuo... Ja sen tio mi mem eĉ ne povus vivi. Tiel preferinde. Batu ŝi min, kon- solu ŝi sian animon... tiel preferinde... Kaj jen la domo. La domo de Kosel. De seruristo, germano, riĉulo... nu, konduku min!

De la korto ili eniris kaj venis en la kvaran etaĝon. Ju pli supre, des pli la ŝtuparo iĝis malhela. Estis preskaŭ la dek-unua horo, kaj kvankam tiutempe en Peterburgo ne okazas vera nokto, sed supre en la ŝtuparo estis tre mallume.

Malgranda fulgokovrita pordo en la ŝtuparfino, plej supre, estis mal- fermita. Kandelstumpo lumigis mizeregan ĉambron dek paŝojn longan; ĝi estis tute travidebla de la sojlo. Ĉio estis disĵetita, senorda, precipe ĉiu- specaj infanaj vestoj. La malproksiman angulon ŝirmis pendigita truplena littuko. Post ĝi, verŝajne, troviĝis lito. En la ĉambro mem staris nur du seĝoj kaj tre trivita vakstola sofo, antaŭ kiu staris malnova kuireja pin- tablo, nefarbita kaj per nenio kovrita. Sur la tablorando staris finbru- lanta kandeleto en fera kandelingo. Evidentiĝis, ke la familio de Mar- meladov lokiĝis en aparta ĉambro, kaj ne en angulo, sed la ĉambro ne estis izolita. 6i havis la duan pordon kiu kondukis en pluajn ĉambrojn, aŭ ĉelojn, je kiuj estis dispartigita la apartamento de Amalia Lippeveh- sel. Nun tiu pordo estis duone malfermita. Tie regis bruo kaj krioj. Oni ridegis. ŝajne oni ludis kartojn kaj trinkis teon. Keikfoje de tie flugis la plej frivolaj vortoj.

Raskoljnikov tuj rekonis Katerinan Ivanovnan. Ŝi estis terure maldi- kiĝinta virino, minca, sufiĉe alta kaj svelta, ankoraŭ kun belaj brunaj haroj kaj kun vangoj efektive ruĝmakulitaj. ŝi pendolis tien kaj reen laŭ sia ĉambreto, alpreminte la manojn ĉebruste, kun la lipoj sekiĝintaj, kaj malritme, intermite spiris. Ŝiaj okuloj brilis kvazaŭ pro febro, sed la ri- gardo estis akra kaj senmova, kaj dolorige impresis tiu ftiza kaj emociita vizaĝo ĉe la lasta lumo de V estingiĝanta kandelstumpo, kiu scintilis sur ŝia vizaĝo. A1 Raskoljnikov ŝi ŝajnis esti tridekjara, kaj efektive ŝi ne multe konvenis por Marmeladov... La enirintojn ŝi nek rimarkis nek aŭdis; ŝi ŝajne troviĝis en ia somnolo, nek aŭskultante, nek vidante. En la ĉambro estis sufoke, sed ŝi ne malfermis la fenestrojn; de la ŝtuparo fluis haladzo, sed la enirpordo ne estis fermita; el la internaj ĉambroj, tra la nefermita pordo flugis ondoj de tabakfumo, ŝi tusadis, sed ne fer- mis la pordon. La pli juna knabino, proksimume sesjara, dormis sur- planke, iel sjde, kurbiĝinte kaj pikinte la kapon en sofon. La knabeto, unu jaron pli aĝa, tremis en angulo per la tuta korpo kaj ploris. Evi- dente li estis ĵus batita. La pli aĝa knabino, proksimume naŭjara, alteta kaj minca kiel alumeto, vestita nur per sola maldika kaj tute disŝirita ĉemizo kaj kun kaduka drapdedama burnuso sur la nudaj ŝultroj, kudri- ta por ŝi, evidente, antaŭ du jaroj, ĉar nun ĝi eĉ ne atingis ŝiajn ge- nuojn, staris en la angulo apud la frateto, ĉirkaŭvolvinte lian kolon per sia longa brako sekiĝinta kiel alumeto. Ŝajne ŝi lin konsolis, ion flustran- te al li kaj ĉiel penis reteni lian ekploron, kaj samtempe time observis la patrinon per siaj grandaj malhelaj okuloj, kiuj ŝajnis esti ec pli gran- daj sur ŝia maldikiĝinta kaj timigita vizaĝeto. Marmeladov, sen paŝi en la ĉambron, surgenuiĝis ĉesojle, puŝinte Raskoljnikov-on antaŭen. La vi- rino, ekvidinte la nekonaton, distrite haltis antaŭ Raskoljnikov, por mo- mento rekonsciiĝis kaj kvazaŭ pensis: por kio li eniris? Sed, probable, ŝi tuj imagis, ke li volas trairi en la aliajn ĉambrojn, ĉar la ilia estis trapasebla. Kaj tiel pensinte, jam sen plua atento pri li, ŝi iris aL ia enir- pordo por fermi ĝin kaj subite ekkriis, ekvidinte la edzon genuinta sur- sojle.

— Ha! — ŝi kriis en furiozo, — li revenis! Bagnulo! Monstro!.. Kie estas la mono? Kio estas en via poŝo, montru! Ve, kaj vesto fremda? Kie estas via vesto? Kie la mono? parolu!..

Kaj ŝi impetis lin traserĉi. Marmeladov tuj obeeme kaj humile dis- etendis la brakojn en ambaŭ flankojn, por tiel faciligi la poŝtraserĉon. Eĉ unu kopeko ne restis.

Nu, kie la mono? — ŝi kriadis. — Ho Dio, ĉu li vere ĉion for- drinkis! Ja dek du rubloj restis enkofrc!.. — kaj subite, freneziĝante, ŝi kaptis liajn harojn kaj trenis lin en la ĉambron. Marmeladov mem faci- ligis ŝiajn penadojn, humile rampante post ŝi sur la genuoj.

Kaj tio por mi estas ĝuo! Tio al mi estas ne doloro, sed ĝu-o, ka-ra sin-jo-ro! — li kriis, skuata je la haroj kaj eĉ foje frapinta frunte la plankon. La infano dorminta surplanke ekploris. La knabeto en la an- gulo ne eltenis, li ektremegis, ekkriis kaj ĵetis sin al la fratino en granda timego, preskaŭ paroksisme. La plej aĝa knabino ĵus vekiĝinte tremegis kiel folieto.