БАЛАДА ПРА ФРАНЦА САВІЧА
Птушкі белыя паселі
На зжаўцелую траву.
Як жывеце, доктар Гельгег?
Дзякуй богу, шчэ жыву...
Снежань зноў шатры раскінуў
Каля кожнага двара...
Як вам, доктар, у Расіі,
Без Палесся, без Дняпра?
Без імя, без родных песень,
Без курганістай зямлі?
Можа, вы ў мясцовым лесе
Кветку-папараць знайшлі?
Да зямлі святочна белай
Сонца хіліць галаву.
Як жывеце, доктар Гельгег?
Дзякуй богу, шчэ жыву.
Ці радзіма там жывая?
Бо яе баяцца — цэлай,
Разам з мовай разрываюць
Свае дурні і паны.
Бо яе баяцца—цэлай
I сярод Еўропы ўсёй
Белае чвартуюць цела,
Каб змяшаць з чужой зямлёй.
Ці ўратуецца на свеце
Той куток святой душы,
Дзе удасца мне нарэшце
Францам Савічам пажыць?
...А зіма сувоі сцеле,
Сыпле бель на галаву.
Як жывеце, доктар Гельгег?
А хіба я тут жыву?
КАХАННЕ АДАМА МІЦКЕВІЧА
Жыццё не б'е — падножкі ставіць,
Але бязлітасна і злосна.
Зялёнай птушкай сядзе травень
На след, што выбілі калёсы.
Жыццё.
Марыля.
Караліна.
Жанчыны — вусцішная радасць...
Расстанне доўжыць каляіны,
Сустрэча марна сэрца паліць.
Схавала мокрая залева
Чарговы і варожы горад.
У шлях, Адаме!
Ваша Ева
Збаялася, што яблык — горкі.
Грукочуць колы. Душаць травы.
Жаданы ліст дашлюць запозна.
Жыццё не б'е — падножкі ставіць,
Але бязлітасна і злосна.
ВЕРШЫ I ЖЫЦЦЁ
Ёй вершы складае Максім,
Ды вершаў Яна не чытае.
Над садам спускаецца дым
І сонца чырвоны акраец.
З ім птушкі дадому ляцяць
З чужога, часовага раю...
— Няма ў тваіх вершах жыцця
Гаворыць Яна —
і знікае.
Як птушка.
Малінавы цень.
На поўдзень — дзе ясна і цёпла.
І ліўнем паўторыцца дзень
Над садам, навечна прамоклым.
Паэт на цяпло не ляціць.
З Радзімы — на поўдзень —
да смерці.
Ад вершаў — захочацца жыць,
Ад лёсу — захоча памерці.
І вернецца птушка.
Званы
Сустрэнуць яе на світанні.
— Максім! —
Толькі вершы адны.
I ў вершах — жыццё.
I каханне.
ПАЭТ I ЎЛАДА
Хлопчыку дазволілі загінуць.
Хлопчыку са скарбам у душы...
...Помніш, быў садоўнікам Скарына,
Ну а Колас мытарам служыў,
Багдановіч вывучаў законы...
А закон пляваў на божы дар —
Быццам дыяментавай каронай
Забіваць цвікі прыдумаў цар.
Бо для ўлады чалавек — што куля,
Хоць са срэбра — абы ў ствол загнаць.
...Ці ж вясковай зразумець матулі,
Кім сынок забіты мог бы стаць?
За абраз яго схавае вершы —
Для яе ён — сын, а не паэт,
I таму — адзіны і найлепшы.
І таму— яго не ўспомніць свет.
Разбірацца ўладары не любяць,
Дзе з каго найбольшая карысць.
і жыццё ляціць на вецер трубны —
Павуцінкі срэбраная ніць.
...I Багрым з ружжом па пляцы крочыць,
I нацдэмаў сцеражэ Гулаг.
...І ў зямлі чужой зарыты хлопчык
З лірай залатою на грудзях...
ГІСТОРЫК
А вочы глядзяць стамлёна.
Да прагнага іх святла
З паперы зжаўцелай, з тла
Ляцяць матьілі імёнаў.
А колькі зляціць у тло —
Не вечна ж вачэй святло...
Лістоў уздыхаюць крылы.
Яшчэ ўратаваны хтось —
Набудзе імя магіла.
Але на зыходзе сіла,
I поўня,
і маладосць...
I зноў шамацяць паперы
I цягнуць святло з вачэй...
Было нам каму паверыць.
Ці будзе каму яшчэ?