salutis l’una l’altri, singlu segun la kustumi
di lua tribuo, li ibe stacis konversante.
L’unesma formiko dicis, ‘Ca kolini e
plana landi esas la maxim nefertila quin me
konocas. Me serchis dum la tota dio por ula
sorto de grano, e nulo esas trovebla.’
Dicis la duesma formiko, ‘Me anke trovis
nulo, quankam me vizitis omna lakuno ed
anguleto. Hike esas, me opinionas, to quon
mea tribuo nomizas la mola e movanta
lando ube nulo kreskas.’
Lore la triesma formiko levis sua kapo e
dicis, ‘Mea amiki, ni nun stacas sur la nazo
dil Suprega Formiko, la fortega e senlimita
Formiko, la korpo di qua esas tante granda
ke ni ne povas vidar olu, di qua l’ombro
esas tante vasta ke ni ne povas mezurar olu,
di qua la voco esas tante lauta ke ni ne
povas audar olu ; e Lu esas ubiqua.’
Pos ke la triesma formiko tale parolis,
l’altra formiki regardis l’una l’altra e ridis.
Tamomente la homo movis e dormante
levis sua manuo e frotis lua nazo, e la tri
formiki aplastesis.
35
la tombisto
Ulfoye, dum ke me enterigis un de mea
mortinta ipsi, la tombisto venis e dicis a me,
‘De omni qui venas adhike por enterigar,
me prizas nur tu.’
Me dicis, ‘Tu extreme komplezas me, ma
pro quo tu prizas me?’
‘Pro ke,’ lu dicis, ‘li venas plorante ed
iras plorante ― nur tu venas ridante ed iras
ridante.’
36
sur la gradi dil templo
Hiere nokte, sur la marmora gradi dil
templo, me vidis homino qua sidis inter du
homuli. L’una flanko di elua vizajo esis
pala, l’altra redeskis.
37
la beata urbo
Dum mea yuneso on dicis ke en ula urbo
omni vivis segun la Santa Skriburo.
E me dicis, ‘Me serchos ta urbo e la
beateso di olu.’ Ed olu esis fora. E me facis
multa provizuri por la voyajo. E pos
quaradek dii me vidis la urbo e ye la
quaradek-e-unesma dio me eniris olu.
E yen! la tota populo di habitanti single
havis nur un okulo e nur un manuo. E me
astonesis e dicis a me, ‘Ka ti de ica tante
santa urbo havas nur un okulo e nur un
manuo?’
Lore me vidis ke li anke astonesis, ke li
multe surprizesis pro mea du manui e mea
du okuli. E li parolante inter li, me
demandis de li dicante, ‘Kad ico esas ya la
Beata Urbo, ube singlu vivas segun la Santa
Skriburo?’ E li dicis, ‘Yes, ico esas ta urbo.’
‘E do,’ dicis me, ‘quo eventis a vi, ed ube
esas via dextra okuli e via dextra manui?’
E la omna populo emoceskis. E li dicis,
‘Venez e videz.’
E li duktis me a la templo en la centro
dil urbo, ed en la templo me vidis amaso de
manui ed okuli. Omni velkinta. Lore me
38
dicis, ‘Ho ve! qua vinkero exekutis ta
kruelajo a vi?’
E murmuro kuris inter li. Ed un de lia
senioruli staceskis e dicis, ‘Ica ago ni ipse
facis. La Deo facis ek ni vinkeri a la malajo
en ni.’
E lu duktis me a chefa altaro, e la tota
populo sequis ni. E lu montris a me
enskriburo gliptita supere, e me lektis :
‘Se tua dextra okulo ofensus tu, arachez
olu e jetez olu de tu ; pro ke ol profitas tu ke
un de tua membri perisez, e ne ke la tota
korpo jetesez aden l’Inferno. E se tua dextra
manuo ofensus tu, fortranchez olu e jetez
olu de tu ; pro ke ol profitas tu ke un de tua
membri perisez, e ne ke la tota korpo
jetesez aden l’Inferno.’
Lore me komprenis. E me turnis a la tota
populo e kriis, ‘Ka nula homulo o nula
homino inter vi havas du okuli o du
manui?’
E li respondis e dicis, ‘No, nulu. Nulu es
kompleta ecepte ti qui esas tro yuna por
lektar la Santa Skriburo e komprenar lua
precepto.’
E kande ni ekiris la templo, me
nemediate livis ta Beata Urbo ; nam me ne
esis tro yuna, e me povis lektar la Santa
Skriburo.
39
la bona deo e la mala deo
La Bona Deo renkontris la Mala Deo sur
monto pinto.
La Bona Deo dicis, ‘Bona jorno a tu,
frato.’
La Mala Deo ne respondis.
E la Bona Deo dicis, ‘Tu havas mala
humoro cadie.’
‘Yes,’ dicis la Mala Deo, ‘nam recente me
ofte konfundesas a tu, nomesas per tua
nomo, e traktesas quaze me esas tu, e lo
vexas me.’
E la Bona Deo dicis, ‘Ma me anke kon-
fundesas a tu e nomesas per tua nomo.’
La Mala Deo formarchis maledikante la
stupideso dil homaro.
40
‘falio’
Falio, mea Falio, mea soleso e mea
aparteso ;
Tu esas plu kara a me kam mil triumfi,
E plu dolca a mea kordio kam l’omna
mondo-glorio.
Falio, mea Falio, mea su-savo e mea
defio,
Per tu me savas ke me esas ankore yuna
e ped-rapida
E ne povas kaptesar da velkinta lauri.
Ed en tu me trovas soleso
E la joyo pri evitesar e desestimesar.
Falio, mea Falio, mea brilanta sabro e
shildo,
En tua okuli me lektas
Ke esar entronigita esas esar sklavigita,
Ed esar komprenita esas esar an basa
nivelo,
Ed esar sizita esas nur atingar pleneso
E quale matura frukto falar ed esar
manjita.
Falio, mea Falio, mea audacoza
kompanulo,
41
Tu audez mea kansoni e mea krii e mea
silenci,
E nulu ma tu parolez a me pri la batanta
ali,
E pri incitanta ondi,
E pri monti qui brulas nokte,
E nur tu klimez mea eskarpa e rokoza
anmo.
Falio, mea Falio, mea nemortiva kurajo,
Tu e me kune ridez kun la tempesto,
E kune ni exkavez tombi por omno qua
mortas en ni,
E ni stacez sub la suno per volo,
E ni esez danjeroza.
42
nokto e la dementulo
‘Me similesas tu, Ho Nokto, obskura e
nuda ; me marchas alonge la flamifanta
voyo olqua superesas mea revi, e kande
mea pedo tushas la tero giganta querko
kreskeskas.’
‘No, tu ne similesas me, Ho
Dementulo, nam tu ankore retro-
regardas por vidar quante granda
pedotraco tu facas en la sablo.’
‘Me similesas tu, Ho Nokto, tacema e
profunda ; ed en la kordio di mea soleso
jacas Deino parturanta ; ed en lu qua
naskas, la Cielo tushas l’Inferno.’
‘No, tu ne similesas me, Ho
Dementulo, nam tu ankore tremas avan
peno, e la kansono dil abiso terorigas
tu.’
‘Me similesas tu, Ho Nokto, sovaja e
terorinda ; nam mea oreli plenigesas per
krii di vinkita nacioni e sospiri por landi
obliviata.’
43
‘No, tu ne similesas me, Ho
Dementulo, nam tu ankore supozas ke
tua mikro-ipso esas kamarado, e tu ne
povas esar amiko a tua monstro-ipso.’
‘Me similesas tu, Ho Nokto, kruela e
terorigiva ; nam mea sino lumizesas da
brulanta navi an la maro, e mea labii esas
humida per la sango di mortigita soldati.’
‘No, tu ne similesas me, Ho
Dementulo ; nam la deziro por frato-
spirito ankore tenas tu, e tu ne es lego a
su ipsa.’
‘Me similesas tu, Ho Nokto, joyoza e