— Ho! Ma me ja vidis... — dicis la princeto, qua inklinis su intence observar la altra latero di la planeto—. Esas nulu sur ta latero!
— Lore vu judicios vu ipsa — respondis a lu la rejo —. To esas plu desfacila laboro kam judiciar altri; e se vu sucesos judiciar vu ipsa lore vu esos vera sajulo.
— Me povas judiciar me ipsa irgaloke, me ne bezonas restar hike.
— Hum! Hum! — klamis la rejo —. Me suspektas ke ulaloke sur ta planeto esas olda rato, me
audas olu dum la nokto. Ye ula dii vu komdamnos la rato ye morto—puniso e tale olua vivo dependos de vua yusteso; ma vu omnafoye amnestios la rato por sempre havar ulo judiciebla.
— Me ne prizas komdamnar ulu ye morto – respondis la princeto —, do me foriras.
— No — dicis la rejo.
Ma la princeto, qua ja esis pronta por departar, ne volis pluse afliktar la olda monarko:
— Se Vua Majesto deziras akurate esar obediita, lore vu povas imperar ulo saja a me, exemple, vu povas imperar a me ke me forirez ne plu tarde kam un minuto pos nun. La nuna instanto esas oportuna.
Pro ke la rejo nulo respondis, la princeto unesme hezitis, ma pos sospiro lu forireskis.
— Me nominas vu mea ambasadisto –haste kriis la rejo.
Lu aspektis havar tre granda autoritato.
“La adulti esas tre stranja” — dicis a su la princeto dum la voyajo.
22
Chapitro XI
La duesma planeto habitesis da superbulo:
— Ha! Ha! Ha! Yen vizito da admiranto –klamis la superbo pos fore vidar la princeto qua iris a ta planeto.
Evidente, por la superbi la cetera personi sempre esas admiranti.
— Bona matino! — dicis la princeto—. Vu metas stranja chapelo!
— Olun me uzas por salutar kande ulu aplaudas ed aklamas me — respondis la superbo —.
Regretinde nulu vizitas mea planeto.
— Ka yes? — dicis la princeto, qua komprenis nulo.
— Intershokigez la parto interna di vua manui — konsilis la
superbo a lu.
La princeto intershokigis lua manui. La superbo salutis
modeste levante lua chapelo.
— To esas plu amuziva kam la vizito a la rejo —
pensis la princeto. E lu itere intershokigis lua manui.
La superbo itere salutis levante lua chapelo.
Pos kin minuti la princeto tedeskis pro la
monotoneso di la ludo.
— Nu! Quon onu devas facar por ke la chapelo
falez? –questionis la princeto. Ma la superbo ton ne
komprenis. La superbi nur komprenas la laudi.
— Ka vu vere tre multe admiras me? — lu questionis
a la princeto.
— Quo esas admirar?
— Admirar me, to esas rikonocar ke me esas la
persono maxim bela, bele vestizita, richa ed inteligenta
sur ta planeto.
— Ma vu esas la unika habitanto!
— Voluntez esar komplezema a me! Admirez me
irgakaze!— Me vun admiras — dicis a lu la princeto levante
la shultri—. Ma por quo to esas utila a vu?
E la princeto foriris.
“La adulti certe esas tre stranja” — dicis a su la princeto dum la voyajo.
23
Chapitro XII
La sequanta planeto habitesis da ebriulo. Ta vizito esis tre kurta, ma plenigis de melankolio la kordio di la princeto:
— Quon vu facas ibe? — lu dicis a la drinkero, qua esis sidanta apud grupo de plena boteli ed altra grupo de vakua boteli.
— Me drinkas — respondis la ebrio kun funera mieno.
— Ma, pro quo vu drinkas? — questionis a lu la princeto.
— Por obliviar — respondis la drinkero.
— Por quon obliviar? — questionis la princeto, qua de ta instanto kompatis la ebrio.
— Por obliviar ke me shamas — konfesis la drinkero inklinante lua kapo.
— Pro quo vu shamas? — questionis la princeto, qua intencis helpar la drinkero.
— Shamo pro drinkar! — dicis fine la drinkero e pose lu ne plus parolis.
La princeto, perplexigita, foriris.
“Certe la adulta personi esas tre stranja” — dicis a su la princeto dum la voyajo.
24
Chapitro XIII
La quaresma planeto habitesis da negociistulo, qua tante okupesis ke lu mem ne levis lua kapo por regardar la jus arivinta princeto.
— Bona jorno — dicis a lu la princeto —. Vua sigaro extingesis.
— Tri plus du esas kin. Kin plus sep esas dek e du. Dek e du plus tri esas dek e kin. Bona jorno!
Dek e kin plus sep esas duadek e du. Duadek e du plus sis esas duadek e ok. Me ne havas tempo por itere acendar mea sigaro. Duadek e sis plus kin esas triadek e un. Uf! La sumo esas kinacent e unamilioni e sisacent e duadek e duamil e sepacent e triadek e un.
— Kinacentamilioni de quo?
— Ka vu ankore esas hike? Kinacentamilioni de... ton me ne savas... me havas tanta laboro
facenda! Me esas serioza persono, me ne amuzas me pri bagatelaji! Du plus kin esas sep...
— Kinacentamilioni de quo? — itere questionis la princeto, qua dum lua vivo nulatempe renuncis obtenar respondo a questiono da lu.
La negociisto levis sua kapo.
— Me habitas ta planeto depos kinadek e quar yari. Dum ta tempo nur trifoye me jenesis. La
unesma eventis duadek yari ante nun, pro karabo qua arivis de nekonocata loko. Olu produktis bruiso tante desagreabla ke me eroris quarfoye en adiciono. La duesma eventis dek e un yari ante nun pro akuta reumatismo. Me devus exercar mea korpo, ma me ne havas tempo por promenar. Me
esas serioza persono. E la triesma foyo esas ta ipsa! Me dicis kinacentamilioni...
— Milioni de quo?
La negociisto komprenis ke lu mustis respondar la questiono da la princeto.
— Milioni de ta mikra objekti qui ulafoye onu vidas sur la cielo.
— Ka mushi?
— No, mikra objekti brilanta.
— Kad abeli?
— Tote no! Oli esas ta mikra objekti qui revigas la ocieri. Me esas serioza persono, me ne esas 25
ociera nek me havas tempo por revadar!
— Ha! Ka steli?
— Yes, yes, steli!
— E quon vu facas per kinacentamilioni de steli?
— Kinacentamilioni e sisacent e duadek e duamil e sepacent e triadek e un. Me esas persono
serioza e preciza.
— Quon vu facas per ta steli?
— Quon me facas per ti?
— Yes.
— Nulon. Simple me posedas oli.
— Ka vu posedas la steli?
— Yes.
— Ma me vidis rejo qua...
— La reji posedas nulo. Li simple regnas... To esas tote diferanta afero.
— E por quo esas utila a vu posedar la steli?
— To esas utila a me por esar richa.
— E pro quo esas utila esar richa?
— Por komprar plusa steli, se ulu deskovras nova steli.
“Ta viro rezonas preske same kam la ebriulo” — dicis a su la princeto. Tamen lu questionis
pluse.— Quale onu povas proprietar la steli?
— Qua proprietas oli? — respondis impetuoze la negociisto.
— Ton me ne savas... Me kredas ke nulu proprietas la steli.
— Do olin me proprietas, nam me esis la unesma persono qua intencis proprietar la steli.
— Ka to suficas?
— Kompreneble. Kande vu trovas diamanto, olquan nulu proprietas, vu esos lua proprietanto.
E se vu trovas insulo, olquan nulu proprietas, vu esos lua proprietanto. Samamaniere, se vu esas la unesma persono qua havas ideo, e vu patentigas ta ideo, lore vu esos olua unika proprietanto. Do me proprietas la steli pro ke nulatempe ulu havis la ideo proprietar oli.
— To esas verajo — dicis la princeto —. Ma quon vu facos per la steli?
— Me administras oli, me kalkulas e rikalkulas olia nombro — respondis la negociisto—. Ta
laboro esas desfacila, ma me esas serioza persono.
Ta respondo ne tote satisfacis la princeto, qua dicis: