Выбрать главу

І так яны за тым японцам хадзілі і хадзілі, былі з ім у Луўры, дзе ў суботу ўваход бясплатны, былі ў Люксембургскім садзе і на вялікіх бульварах, а ён усё хадзіў і хадзіў, у Маха і Шэбеставай ужо ногі балелі, але той японец быў нястомны, як жэўжык, спыняўся і тутака і тамака ды ўсё нешта фатаграфаваў, і раптам ён спыніў таксі; тады Мах зусім збянтэжыўся і сказаў: «Шэбестава, гэта канец, я ўжо ледзь ногі валаку, а зараз яшчэ давядзецца за таксі бегчы», — але Шэбестава адказала: «Без панікі, Мах, супакойся, мы за гэтым таксі не пабяжым і нават не пойдзем, мы за ім спакойненька паляцім», — і папрасіла слухаўку ператварыць іх у вераб'ёў; так яны за тым таксі і паляцелі, пакуль не даляцелі да заапарку, а там сталася самая нечаканая штука, якая толькі магла здарыцца: вецер падзьмуў трошкі мацней, і ваўняны шалік у японца ўзяў ды зляцеў, і як на ліха, проста ў клетку з ільвом.

А леў, якому не было чаго рабіць і які страшэнна сумаваў, схапіў той шалік, уладкаваўся ў клетцы зручней і ўзяўся яго жаваць — паволі і разважліва, каб гэтага занятку яму хапіла надоўга, а Мах з Шэбеставай, якія ўсё яшчэ былі вераб'ямі, падумалі: «Вось ліха, не будзем жа мы проста глядзець, як гэтую няшчасную старую зжарэ нейкі знуджаны леў, ды яшчэ толькі за тое, што яму няма чым заняцца», — і яны, пашчабятаўшы паміж сабой, дамовіліся, што рабіць: заляцелі разам у клетку, Мах сеў ільву проста на нос і пачаў яго няшчадна дзяўбці, леў зароў і ўскочыў, каб з Махам расквітацца, а Шэбестава толькі таго і чакала: яна схапіла шалік у дзюбу і пацягнула яго з клеткі, ляцець з ім яна не магла, бо шалік быў мокры, абслінены і важыў найменш паўкіло; карацей кажучы, перш чым леў ачомаўся, шалік апынуўся па-за клеткай, а цар звяроў ад таго, што нейкія два вераб'і скралі ў яго чырвоную жуйку, раз'юшыўся і зароў зноў, ды так гучна, што наведнікі заапарку пачалі збягацца да ягонай клеткі, каб паглядзець, што гэта робіцца, але нашых герояў там ужо не было, бо Шэбестава, вылезшы з клеткі, тройчы ціўкнула, і гэта быў умоўны знак, на які слухаўка перанесла іх дадому разам з шалікам.

І так яны вярнуліся да Шэбестаў; спадарыня Шэбестава праз хвілінку вярнулася ад Ціхачкаў з рэцэптам, убачыла мокры шалік, узяла яго двума пальцамі і спытала: «Што гэта за брудная анучына?»; Мах баяўся прызнацца, што гэта цётачка Вілма, і таму нясмела сказаў, што гэта ягоны шалік, а спадарыня Шэбестава сказала: «Фу!» — і кінула шалік у пральную машыну, заўважыўшы, што з нечым падобным Маха дадому не пусціць, бо што тады скажуць ягоныя бацькі.

А потым з гаража вярнуўся спадар Шэбеста, прыйшоў увесь мокры і адразу спытаў: «Дзе цётачка?» — Шэбестава не ведала, што адказаць, а таму прамармытала, што цётачка Вілма пайшла пагуляць, а спадар Шэбеста схапіўся за галаву: «Гэтая жанчына блёкату аб'елася, на дварэ дождж як з цэбра, а яна ідзе на прагулку», — а спадарыня Шэбестава, якая якраз выцягвала шалік з пральнай машыны, паказала на вешалку, дзе вісеў цётчын парасон, і сказала: «Зірніце, яна нават парасон не ўзяла, вось здагадалася, прамокне да рубчыка», — а Мах тым часам узяў той мокры выпраны шалік, ціхенька сказаў Шэбеставай: «Бывай, я пайшоў дадому», — і незаўважна выслізнуў з кватэры, а апынуўшыся за дзвярыма, з дапамогай слухаўкі ператварыў шалік у цётачку Вілму, пазваніў у дзверы і кінуўся наўцёкі.

А спадар Шэбеста, пачуўшы званок, адчыняе дзверы: за імі стаіць цётачка Вілма ў начной кашулі, уся мокрая — хоць выкручвай; спадарыня Шэбестава пляскае рукамі: «Далібог, цётачка, што гэта ты прыдумала, хадзіць у начной кашулі па такой залеве, да таго ж без парасона, што, калі ты прастынеш, хутчэй у ложак, я табе звару гарбаты з цытрынай», — а цётачка Вілма і не пярэчыць, адно толькі просіць у ложак тэлефон, спадар Шэбеста ейную просьбу задавольвае, і вось цётачка кладзецца і адразу ж тэлефануе сяброўцы Ірме, і пачынае распавядаць, што яна толькі што вярнулася з Парыжа, дзе трохі ветранае надвор'е, што яна ўпала з Эйфелевай вежы, але, на шчасце, з ёй усё ў парадку, што яна пабывала нават у заапарку, дзе яе паўгадзіны жаваў нейкі леў, а спадарыня Шэбестава ў роспачы ламае рукі і паўтарае: «Божа мілы, яна трызніць, ёй зараз жа трэба ў больніцу», — а спадар Шэбеста сур'ёзна ківае галавой: «Ну вядома, мы не можам браць на сябе такую адказнасць, што, калі ў яе запаленне лёгкіх», — і ён бярэ парасон і бяжыць у тэлефонную будку выклікаць хуткую, і, набіраючы нумар, бурчыць сабе ў вусы: «Я ж казаў, як прыедзе цётачка Вілма, непрыемнасцяў не абярэшся».

2. Пра тое, як Мах і Шэбестава пабывалі на Паўночным полюсе

Аднойчы пад канец навучальнага года настаўніца выклікала Горачка з Пажоўтам на праверку хатняга задання, але Горачак яго не выканаў, а Пажоўт і пагатоў, тым не менш настаўніца амаль не раззлавалася, сказаўшы, што гэта ўжо ўсё адно нічога не вырашае, бо яны так ці інакш застануцца на другі год, і выклікала на тое заданне ўзорную вучаніцу Трэйбалаву.