Выбрать главу

Ambaŭ kandidatoj akceptis la proponon kaj ĵetiĝis en la batalon. Heraklo pafis unu sagon post la alia, kaj kiam tio montriĝis tute senutila, li prenis la klabon kaj batadis la nesenteman Aĥeloon tiel, ke la tuta palaco resonis de la batoj. La rivera dio denove persekutis Heraklon kaj provis surpiki Heraklon per siaj taŭrokornoj. Heraklo prefere forĵetis la klabon, kaptis Aĥeloon ĉe la koksoj kaj komencis lukti kun li. Ili batalis bruste ĉebruste, je iliaj tempioj ŝvelis la vejnoj, sed ili ne cedis. Malvaste kunkroĉiĝinte ili renversiĝis teren. Kaj tie Heraklo sukcesis suriĝi Aĥeloon. Li premis la dion teren. Aĥeloo ŝanĝiĝis en glitan serpenton kaj provis forgliti. Sed la

heroo firmtenis lin per firma mano kaj dispremus lin, se Aĥeloo subite ne estus reŝanĝinta en taŭron. La taŭro klinis la kapon kaj komencis furiozan atakon. Heraklo kaptis la taŭron je unu korno kaj ĵetis lin tiel krude teren, ke korno derompiĝis. Nun Aĥeloo agnoskis sian malvenkon kaj malaperis el la palaco.

Oni aranĝis grandiozan feston. Heraklo edzinigis Dejaneron kaj por longa tempo li trovis pacon. Ŝi naskis filon al li, Hilon. Kaj Dejanero supozis, ke nenio plu povos endanĝerigi ŝian feliĉon. Sed en Heraklo nur dormetis la malnova maltrankvilo, ĝi vekiĝis de tempo al tempo, kaj ĉiufoje pli forte. Li ne povis elteni vivi sur unu loko. Jen li rememoris, ke li almenaŭ povus viziti longtempan amikon. Por tiu vizito akompanis lin lia edzino. Survoje ili venis al larĝa rivero, trans kiu kentaŭro portadis la vojaĝantojn. Ekzistis bonaj kaj saĝaj kentaŭroj, tia instruis Jazonon, sed ekzistis ankaŭ fiaj kaj malicpensaj. Malica kentaŭro estis ankaŭ tiu, kiu portadis la vojaĝantonjn trans la riveron. Heraklo ne bezonis helpon. Li grimpis mem en la riveron, al la kentaŭro li konfidis nur sian edzinon, por ke li portu ŝin al la alia bordo. La kentaŭro portis la belan Dejaneron trans la riveron kaj ŝi ekplaĉegis al li. Li rapidis kaj kiam li vidis, ke Heraklo postrestis, li decidis rabi ŝin.

Heraklo tuj ekkonis la perfidon kaj postpafis al la fuĝanta kentaŭro iun el siaj venenaj sagoj. Spite al la granda distanco li trafis lin kaj la kentaŭro renversiĝis. El lia brusto fluegis sango. Mortante li diris kun malfortiĝanta voĉo al Dejanero: „Volonte mi volas doni al vi, bela Dejanero, ankoraŭ donacon, por pruvi al vi, ke mi ne estas tiom malbona, kiom Heraklo pensas. Verŝu iom de la sango, kiu fluas el mia vundo, en ujon. Se Heraklo iam ajn intencos forgesi aŭ forlasi vin, kolorigu per la sango vestaĵon de li kaj li neniam de vi foriros. Sed diru tion al neniu, alikaze la sorĉo ne efikos."

La kentaŭro parolis tion kaj mortis. Dejanero fidis al li, kaptis iom de la varma sango kaj kaŝis rapide la ujon, ĉar jam Heraklo proksimiĝis per rapidaj paŝoj. La plua vojaĝo al la amiko de la heroo pasis glate kaj sen aventuroj.

Baldaŭ poste Heraklo komencis militiron kontraŭ la patro de Iolo. Li ne povis pardoni al li la perfidon de ties promeso kaj la riproĉon pri la ŝtelado de la ĉevaloj kaj muloj. Tiel li marŝis kun la armeo antaŭ la reĝan urbon, sieĝis kaj konkeris ĝin. Urbo kaj burgo ekflamiĝis kaj la reĝo en la fumantaj ruinaĵoj trovis la morton. Lian filinon Iolo Heraklo arestis, li sendis ŝin kun la aliaj kaptitoj hejmen al sia edzino.

Senpacience Dejanero atendis en la palaco sciigon. Jen alvenis triumfmarŝe la heroldoj de Heraklo.

„Ni venkis", sciigis la heroldoj al Dejanero, „la submondo plenigis sin de niaj malamikoj. Jen la unuaj kaptitoj senditaj al vi de Heraklo; li mem baldaŭ sekvos kun la armeo."

Dejanero rigardis la kaptitojn kaj haltis antaŭ la ĉarma Iolo. „Kiu ŝi estas?" ŝi demandis heroldon kaj mangestis al la ploranta ino.

„Tio estas la reĝa filino Iolo", respondis la heroldo. „Heraklo iam volis edzinigi ŝin. Li venkis tiam en la

pafarka konkurso, sed la reĝo rompis sian promeson kaj ne volis eldoni ŝin kiel edzinon de Heraklo."

Ĉagreno kaj aflikteco okupis Dejaneron. Ŝi timis, ke Heraklo forlasos ŝin, ĉar li de nun havos Iolon en sia domo. Ŝi timis, ke li forgesos ŝin pro la bela fremdlanda reĝa filino. La malĝojigaj pensoj persekutis ŝin ĉe ĉiu paŝo. Dum sia aflikteco ŝi rememoris pri la konsilo de la kentaŭro. Ŝi prenis la ujon kun la sango de la kentaŭro el la kaŝejo kaj iris en la kelon, por ke neniu vidu ŝin. Tie ŝi kolorigis per la sango novan veston; kiun ŝi kudris por Heraklo. La pompe koloritan veston ŝi donis al servisto, kiu portu ĝin kun saluto de ŝi kiel donacon al la venkinta Heraklo.

Tagoj pasis, sed Heraklo ne revenis. Lia filo Hilo iris renkonte al li por heroldi la plej novajn sciigojn al la senpacienca patrino. Lamentante li revenis sen la patro. Plorsingulte li raportis al la patrino, kion li vidis.

Heraklo post la finita batalo oferis al la nemortemaj dioj. Por la festo li surmetis la novan vestaĵon, kiun sendis Dejanero al li. Sed meze de la ofera festo, kiam la fumo de la ofero jam grimpis ĉielen, Heraklo renversiĝis kun kruelaj doloroj. Li kriis kvazaŭ furiozaj rabobestoj karne ŝirus kaj disŝirus lin per la dentoj, kaj lia unua vorto estis la nomo de la edzino: „Dejanero! La vesto, kiun vi sendis al mi, disbrulas miajn sangon kaj ostojn en la korpo... Portu min rapide sur ŝipon, forkonduku min, por ke mi ne mortu en fremda lando!"

Terurigite aŭdis Dejanero la vortojn de sia filo. Desperigite ŝi kuris en sian ĉambron kaj puŝis glavon en sian bruston. Tro malfrue venis Hilo por helpo. Ŝia animo estis jam survoje en la ombran regnon.

La mortanta Heraklo velis en la hejmlandon kaj portigis sin sur montopinton. Tie la amikoj konstruis brulŝtiparon, la heroo sidiĝis sur ĝi kaj petis ilin, ke ili ekbrulu la ŝtipojn. Sed neniu el la amikoj pretis fari tion. Post longa hezitado Filokteto fine metis brulantan torĉon al la ŝtipoj. La mortanta heroo dankis por tiu servo per la donaco de sia arko kaj per la mortigaj sagoj. Apenaŭ la flamoj leviĝis kiel langoj el la brulŝtupiro, estis senditaj de la ĉielo fajraj fulmoj kaj potenca tondrobato. Densa lumanta nubo sinkis sur la brulŝtiparon kaj portis la

heroon supren al Olimpo. Palas Atena gvidis Heraklon en la ĉielan halon de la dioj.

Tiel plenumiĝis la profetaĵo de la blinda divenisto Tiresio, ke post heroa vivo, plena de laboro, Heraklo fariĝos senmortema.

Kaj ankaŭ surtere la memoro pri li restis nemortebla. Ĉie, kie li helpis al la homoj, kie li protektis kaj liberigis ilin de malbono, kie li batalis por justeco kontraŭ maljusteco, oni pensis pri li kun dankemo kaj honoris lin. De buŝo al buŝo rapidis la legendo pri la kuraĝa Heraklo, ĝi traflugis la jarcentojn ĝis en nian tempon. Kaj ni transdonas ĝin nun al la estonteco.

Perseo

Al la reĝo Akrisio profetis iam orakolo, ke la propra nepo mortigos lin. La reĝo timis pri sia vivo kaj pensis pri tio kiel malhelpi tion. Li kunvokigis ĉiujn siajn laborsklavojn kaj ordonis al ili, ke ili fosu sub la reĝa burgo kelon kaj poste fermu ĝin per fera pordego. En la volbaĵon li kondukis sian filinon Danao kaj fermis la pordegon zorgeme. Li sendis nutraĵojn en ŝian prizonon, sed ne ellasis ŝin, por ke la terura profetaĵo neniam plenumiĝu.

La lamentoj kaj ĝemoj de la enprizonigita reĝa filino penetris ĝis la oreloj de la dia patro. Zeŭso kompatis la solan knabinon, grimpis en formo de ora pluvo en la kelon kaj heligis la subteran tenebron. Li enamiĝis je la bela Danao, kaj ne daŭris longe ĝis la princidino naskis knabeton. Ĝi ricevis la nomon Perseo.

Iam promenis reĝo Akrisio en la burga korto kaj aŭdis la larmadon de infano. Unue li pensis, ke ĝi estas la vento, kiu hurlas ĉirkaŭ la burgaj turoj. Sed la plorado venis el la tero. Plena de surpizo kaj teruriĝo kuris Akrisio al la fera pordego kaj fermis la kelon. Plorante Danao ĵetiĝis al la

kolo de la patro kaj petis indulgi la etan Perseon kaj ŝin mem. La reĝo puŝis ŝin de si kaj rapidis en la burgon. Li tro timis la morton por povi havi kompaton.