Tigre, tigre flamboyant d'ardeur Dans les forкts de la nuit; Quel pouvoir immortel, inoui, Osa former ta parfaite terreur?
v. 15-16. A. dare estas tradukita de E. riski: spiti; F. put estas malpli forta. F. mortelles n redonas la sencon de A. deadly; E. tiun nuancor ne redonas. E. fort' ne estas tiel preciza, kie' A. grasp, F. poing. En E. tute mankas la gravs nuanco A. clasp. La senco de A. dread, F. effarant, ŝanĝiĝas al E. kolosa.
v. 17. E. malarmis ne precizigas, ke temis ĝuste pri A. spears, F. lances; ĝi estas ankaŭ iorr malpli definitive rezigna ol A. threw down. F participligas per jetant.
v. 19. E. per karis parafrazas la originalon. La nuanco de A. work, E. verko, mankas en la F
v. 20. F. fakte ne tradukas tiun ĉi verson; la tuta nuanceco mankas. F. de douceur ne estas motivita de la originalo.
v. 21-24. Tiu ĉi strofo ripetas la unuan strofon, kun unu grava kaj subtila diferenзo : A. could frame apud dare frame; la duan redonas F. osa former per aldono de tuta piedo; E. donas simi- lan sed ne saman subtilan distingon per forĝis apud forĝus.
Generala konkludo pri Specimeno B: La franca traduko estas pli laŭvorte proksima al la originalo, je grava kosto de la formfidelo. Al la esperanta traduko mankas pluraj grava j nuanco j.
SPECIMENO C:
ANCAR de A. S. Puŝkin (s5) Ruslingva originalo
V pustyne ĉahloj i skupoj, Na poĉve, znojem raskaljonnoj, Anĉar, как groznyj ĉasovoj, Stoit — odin vo vsej vselennoj. Priroda ĵaĵduŝĉih stepej, Ego v den' gneva porodila I zelen' mertvuju vetvej I korni jadom napoila.
Formo :
Por A. mi povis elekti inter du tradukoj : tiu de Nabokov (35) kaj tiu de Morison. Nabokov redonas la formon de la originalo, kaj reproduk- tas la rimskemon abab; tamen laŭsence lia traduko estas iom tro libera. Tial mi elektis tiun de Morison, kvankam la formon li tute ŝanĝis : anstataŭ la kvarjamba verso de la originalo, 11
Jad kaplet skvoz' ego koru, К poludnju rastopjas' ot znoju, I zastyvajet vveĉeru Gustoj prozraĉnoju smoloju.
К nemu i ptica ne letit, I tigr nejdet — liŝ' vihor' йornyi Na drevo smerti nabeĵit I mĉitsja proĉ' uĵe tletvornyj.
I jesli tuĉa orosit, Bluĵdaja, list ego dremuĉij, S ego vetvej uĵ jadovit Stekajet doĵd v pesok gorjuĉij.
No ĉeloveka ĉelovek
Poslal к anĉaru vlastnym vzgljadom,
I tot posluŝno v put' potjok
I к utru vozvratilsja s jadom.
Prinjos on smertnuju smolu Da vetv' s uvjadŝimi listami, I pot po blednomu ĉelu Struilsja hlвdnymi ruĉjami;
Prinjos — i oslabel i log Pod svodom ŝalaŝa na lyki, I umer bednyj rab u nog Nepobedimogo vladyki.
A knjaz' tem jadom napital Svoji posluŝljivyje strely I s njimi gibel' razoslal К sosedam v ĉuĵdyje predely.
ANCARO
de A. S. Puŝkin Esperanta traduko de К. Kalocsay (зв)
En la dezert' sterile nuda, El grund' bakita de sun-ardo Anĉar' elĝermis, staras muta. Ne kreskis en proksim' eĉ kardo.
Gin naskis la soifa tero En furiozo mondmalbena, Kaj per veneno de kolero Saturis ĉiun fibron plena.
Venen' filtriĝas tra la krusto En la tagmeza varmo suna, Ce 1' vento de vesperkrepusko Koaglas je rezino bruna.
Proksimon ĝian bird' evitas Kaj timas tigro. Se la sibla Venteg' la branĉojn ekagitas, Tuj plu ĝi flugas, venenkribra.
Kaj se la nuboj de 1' ĉielo Pluverojn sur anĉaron ŝutas, De la folioj kaj de 1' ŝelo Venene tiuj teren gutas.
uzas triakcentan verson amfibraĥan-trofiean; кrom tio, li rimas nur abcb; la alternajn virajn kaj inajn versfinaĵojn de la originalo li ja redo- nas, sed inverse, lau la pli kutima angla maniero. Sed laьsignife lia traduko estas tre prok- sima al la originalo. La E. traduko reproduktas la formon de la originalo, kun escepto de tio, ke la rimoj estas 6iuj inaj.
Titolo :
Morison transliterigas la rusan vorton, sed devas ĝin klarigi per subtitolo. (Nabokov trovis la precizan anglan tradukon : The Upas tree.) La E. vorto koineidas kun la R., sed pro mal- ofteco bezonis gloson, kiam la traduko aperis.
Komentaro :
v. 1. La adjektivoj donis kelkan malfacilaĵon al ambaь tradukintoj; A. unyielding certagrade rekreas la personigan nuancon de R. skupoj; A. pale estas iom malforta kompare kun R. ĉahloj, tamen ne malbona; E. sterile nuda estas preskaŭ parafraza.
v. 2. Mankas al ambaь tradukoj la nuanco de R. znojem. A. curse estas tre malforta parafrazo.
v. 3. E. muta tute mistradukas R. groznyj. Al E. mankas ekvivalento de R. ĉasovoj. La originalo ne motivas E. elĝermis.
v. 4. E. traduko estas tro libera.
v. 5. A. sun-tortured ne troviĝas en la originalo. E. tero estas malpli preciza ol R. stepej, A. steppe-land.
v. 6. E. mondmalbena estas supйrflua kaj iom troiga.
v. 7-8. A. dull estas iom malforta kompare kun R. mertvuju. A. broth ne troviĝas en la originalo; A. poisoned broth estas malpli preciza ol jadom — samon oni povas diri pri E. veneno de kolero. Anstataŭ R. vetvej kaj korni (A. leafage kaj roots), E. iom strange donas fibron, kiu estas mistraduko.
v. 9. A. aldonas la adjektivon thick.
v. 10. Ambaь tradukoj ellasas R. ot znoju.
Нот' homon tamen por aliro Komandis per rigard' rigora. Fidele iris tiu viro, Revenis kun la suk' horora.
Portante krom rezin' fatala Velkintan branĉon en tornistro, Kun ŝvit' malvarma sur la pala Vizaĝ' sin trenis la servisto. Li falis tie tuj en sveno, Pro elĉerpiĝ' de Г lasta forto. ce 1' trono de la suvereno La sklavon tiel trafis morto.
La princo ĉiujn sagojn suki Ordonis per venen' anĉara, Per arkoj tiel sendis flugi La morton al popol' najbara.
ANCHAR (THE POISON TREE) by A. S. Puŝkin Angla traduko de Walter Morison ([27])
In the pale, unyielding desert, On soil that the sunrays curse, Anchбr like a dreadful sentry Stands — sole in the universe.
The sun-tortured, thirst-racked steppeland Gave it birth in a day of wrath And fed the dull green of its leafage And its roots with a poisoned broth.
Through its bark thick poison oozes And, melting when midday comes, Congeals again in the evening In smooth, transparent gums.
No bird ever lights in its branches, No tiger approaches the tree : Alone, the black storm-winds brush it And, venom-infected, flee.
If a wandering rain-cloud moistens Its dense and unstirring leaves, The burning sand from its branches A poisonous dew receives.
But one man to the tree sends another With a glance that, imperious, burns, And the poor slave sets out on his journey And at dawn with the poison returns.
He brings with him poisonous resin And a branch with a few faded leaves, And the sweat on his pallid forehead In thick streams trickles and cleaves.