“Precize.”
“Ĝi vere estas tre eksterordinara afero,” diris Constantine.
“Ne, ĝi estas tute natura.”
S-ro Bouc suprenĵetis la brakojn. “Se ĉi tio estas nomata de vi natura, mia amiko…” Vortoj mankis al li.
Intertempe Poirot estis petinta, ke oni venigu Antonio Foscarelli. La granda italo havis singardan esprimon en la okulo kiam li envenis. Li nervoze ekrigardis ĉiuflanken kiel kaptita besto.
“Kion vi volas?” li diris. “Mi povas diri al vi nenion – nenion, ĉu vi aŭdas! Je Dio…” Li frapis per la mano sur la tablon.
“Jes, vi povas diri ion al ni,” diris Poirot decideme. “La veron!”
“La veron?” Li maltrankvile rigardis Poirot. La certeco kaj afableco jam malaperis el sia sinteno.
“Jes. Povas esti, ke mi jam scias ĝin. Sed estos pli bone por vi, se vi mem dirus ĝin.”
“Vi parolas kiel la usona polico. ‘Parolu malkaŝe,’ jen kion ili diras – ‘parolu malkaŝe.’”
“Ha! Vi jam spertis la metodojn de la polico en New York?”
“Ne, ne, neniam. Ili ne povis pruvi ion kontraŭ mi – sed ne pro manko de penado.”
Poirot diris trankvile: “Tio estis rilate al la afero, Armstrong, ĉu ne? Vi estis la ŝoforo?”
Liaj okuloj renkontis tiujn de la italo. La memfideco de la granda viro malaperis. Li estis kvazaŭ pikita balono.
“Ĉar vi scias – kial demandi al mi?”
“Kial vi mensogis hodiaŭ matene?”
“Pro komercaj aferoj. Krome, mi ne fidas al la jugoslava polico. Ili malamas italojn. Ili ne donus al mi la justecon.”
“Povas esti, ke estas ĝuste la justeco, kiun ili estus donintaj al vi!”
“Ne, ne, mi neniel rilatis al la afero de hieraŭ nokto. Mi ne forlasis mian kupeon. La long-vizaĝa anglo povas diri tion al vi. Ne estis mi, kiu mortigis tiun porkon – tiun Ratchett. Vi ne povas pruvi ion kontraŭ mi.”
Poirot skribis ion sur paperfolion. Li levis la okulojn, kaj diris . “Tre bone. Vi povas foriri.”
Foscarelli restadis maltrankvile.
“Vi komprenas, ke ne estis mi – ke mi ne povis esti implikita?”
“Mi diris, ke vi povas foriri.”
“Ĝi estas konspiraĵo. Vi intencas ŝajnigi, ke mi estas kulpa. Ĉio por porkulo, kiun oni devus ekzekuti! Estis malbonegaĵo, ke oni ne tion faris. Se estus mi, aŭ se mi estus arestita…”
“Sed ne estis vi. Vi neniel estis implikita pri la ŝtelo de infaneto.”
“Kion vi diras? Nu, tiu etulino – ŝi estis la ĝojo de la domo. Tonio, ŝi nomis min. Ŝi ofte sidis en la aŭtomobilo, kaj ŝajnigis ke ŝi tenas la gvidradon. La tuta domanaro adoris ŝin. Ec la polico fine komprenis tion. La bela etulino!”
Lia voĉo dolĉigis. Larmoj venis en liajn okulojn. Tiam li abrupte turnis sin, kaj paŝis el la manĝ-vagono.
“Pietro,” alvokis Poirot. La servisto venis kurante.
“La n-ro l0 – la svedino.”
“Bien, Monsieur.”
“Alia?” ekkriis S-ro Bouc. “Ne – tio ne estas ebla. Mi diras, ke tio ne estas ebla.”
“Amiko mia, ni devas scii. Eĉ se finfine evidentiĝas, ke ĉiu en la trajno havas motivon murdi Ratchett, ni devas scii. Kiam ni scios, ni povos fine decidi kiu estas la kulpulo.”
“Mia kapo turniĝas,” ĝemis S-ro Bouc.
La servisto simpatie enkondukis Greta Ohlsson, kiu tre ploris. Ŝi falsidiĝis sur la seĝon kontraŭ Poirot, kaj daŭris plori en granda poŝtuko.
“Ne malĝojigu vin, fraŭlino. Ne malĝojigu vin.” Poirot surŝultre frapetis ŝin. “Nur kelkajn vortojn pri la vero. Vi estis la vartistino, kiu prizorgis etan Daisy Armstrong, ĉu ne?”
“Estas vere, estas vere,” ploris la malfeliĉa virino. “Ŝi estis anĝelino – eta, dolĉa, fidema anĝelino. Ŝi sciis pri nenio krom bonkoreco kaj amo – kaj ŝi estis forprenita de tiu malbonega homo – kruele traktita – kaj ŝia kompatinda patrino – kaj la alia etulo kiu neniam vivis. Vi ne povas kompreni – vi ne povas scii – se vi estus tie kiel mi estis – se vi estus vidinta la tutan teruran tragedion. Mi devis diri la veron al vi hodiaŭ matene, sed mi timis. Mi tiel ĝojis, ke tiu malbonegulo estis morta – ke li ne plu povus mortigi aŭ torturi infanetojn. Mi ne povas paroli – mi ne povas trovi vortojn…”
Ŝi ploris eĉ pli ol antaŭe. Poirot daŭris bonkore frapeti ŝin sur ŝia sultro.
“Do – do – mi komprenas – mi komprenas ĉion – ĉion, mi diras al vi. Mi ne faros al vi aliajn demandojn. Sufiĉas, ke vi konsentis pri tio, kion mi scias esti la vero. Mi komprenas.”
Nun senvorta pro plorspasmoj, Greta Ohlsson leviĝis, kaj palpe iris al la pordo. Atinginte ĝin, ŝi koliziis kun viro eniranta. Li estis la servisto – Masterman. Li venis rekte al Poirot, kaj parolis per sia kutima, kvieta, senemocia voĉo.
“Mi esperas, ke mi ne entrudiĝas, sinjoro. Mi opiniis, ke estas pli bone tuj veni kaj diri al vi la veron. Mi estis la servisto de Kolonelo Armstrong dum la milito, kaj poste en New York. Mi kaŝis tiun fakton hodiaŭ matene. Tio estas malbona miaflanke, kaj mi pensis, ke estus bone ke mi klarigu al vi ĉion. Sed mi esperas, sinjoro, ke vi ne iamaniere suspektas Tonion. Maljuna Tonio, sinjoro, ne dolorigus eĉ muŝon. Mi povas definitive ĵuri, ke li ne forlasis la kupeon hieraŭ nokte. Do, vi vidos, sinjoro, ke li ne povis ĝin fari. Kvankam Tonio estas fremdulo, sinjoro, li estas bonkorulo – ne kiel kelkaj aĉaj italoj kiuj murdas, kaj pri kiuj oni kelkfoje legas.”
Li ĉesis. Poirot firme rigardis lin.
“Ĉu tio estas ĉio, kion vi volas diri?”
“Tio estas ĉio, sinjoro.”
Li paŭzis, kaj ĉar Poirot nenion diris, li faris pardonpetan kliniĝeton. Post momenta hezito li forlasis la manĝ-vagonon per la sama, kvieta, sentruda maniero laŭ kiu li eniris.
“Ĉi tiu,” diris D-ro Constantine, “estas pli neverŝajna ol iu detektiva romano, kiun mi iam legis.”
“Mi konsentas,” diris S-ro Bouc. “El la dek du pasaĝeroj en tiu vagono, jam pruviĝis ke naŭ iel rilatis al la afero Armstrong. Kio nun, mi demandas al vi? Aŭ ĉu mi devus diri, kiu nun?”
“Mi povas preskaŭ respondi al via demando,” diris Poirot. “Jen nia usona detektivo, S-ro Hardman.”
“Ĉu li ankaŭ venas por konfesi?”
Antaŭ ol Poirot povis respondi, la usonano alvenis ĉe ilia tablo. Li vigle rigardis ilin, kaj sidiĝinte, li malrapide diris: “Kio okazis en ĉi tiu trajno? Al mi ĝi ŝajnas esti frenezulejo.”
La okuloj de Poirot ekbrilis. “Ĉu vi estas tute certa, S-ro Hardman, ke vi ne estis la ĝardenisto ĉe la Armstrong’a hejmo?”
“Ili ne havis ĝardenon,” laŭlitere respondis S-ro Hardman.
“Aŭ la ĉefservisto?”
“Mi ne havas taŭgan manieron por tia loko. Ne, mi neniam havis rilaton kun la Armstrong’a domo – sed mi komencas kredi, ke mi estas la sola persono en la trajno kiu ne havis. Estas nekredeble, ĉu ne?”
“Certe estas iom surprizige,” diris Poirot milde.
“Tio estas ridinda,” elvenis el la buŝo de S-ro Bouc.
“Ĉu vi havas proprajn ideojn pri la krimo, S-ro Hardman?” demandis Poirot.
“Ne, sinjoro. Ĝi venkis min. Mi ne scias, kiel elpensi ĝin. Ili ne povas ĉiuj esti implikataj, sed mi ne povas eltrovi la kulpulon. Kiel vi eltrovis ĉion, jen kion mi deziras scii?”
“Mi nur divenis.”
“Do, vi estas mirinde bona divenanto, kaj tion mi diros al ĉiu.” S-ro Hardman rigardis admire S-ron Poirot.
“Vi pardonos al mi,” li diris, “sed neniu kredus ĝin laŭ via aspekto. Mi klinas min antaŭ vi.”
“Vi estas tro afabla, S-ro Hardman.”
“Tute ne. Mi devas konfesi vian lertecon.”
“Tamen,” diris Poirot, “la problemo ankoraŭ ne estas solvita. Ĉu ni povas vere diri, ke ni scias kiu mortigis S-ron Ratchett?”
“Mi ne povas,” diris S-ro Hardman. “Mi ne intencas diri ion. Mi povas nur admiri. Kio rilate al la du aliaj, pri kiuj vi ĝis nun ne faris divenaĵon? La maljuna usonanino kaj la servistino? Mi supozas,ke ili estas la solaj senkulpuloj en la trajno?”