Ёсьць у кажнай праяве доля,
ёсьць і солад, і горкі чэмер.
Не адолець цяжкога болю,
хоць і сэрца сваё ушчэмім.
11
Хай, што хочуць, гавораць людзі, —
не такі ўжо вялікі грэх:
сяньня тое злачынствам будзе,
калі думка чыя памрэ.
Не здалее ніхто на сьвеце
красавацца, як трэба, жыць,
калі ўзьлёт ейны злосьнік-вецер
узапне на шпяні мяжы...
Чаго варта цяпер істота
у цяжкую жыцьця пару,
што наровіць, бы смоўж, употай
прысмактацца да моцных рук?
Мо’ таму й боль душу сьціскае
і спадае сьляза з вачэй?..
Дарма сяньняшні грэшнік-Каін
на ражне славу дзён пячэ!..
У мінуўшчыне — час пражыты —
думку продкі радзілі дням,
каб да сонца, крывёй абліты,
гонар Бацькаўшчыны ўзьняць.
Шанаваць, сьцерагчы нам трэба,
гартаваць і далей расьціць,
каб пад родным блакітным небам
наканованы шлях прайсьці.
Хай шпурляе крывёй навальніца,
хай няўмольныя б’юцца агні,
хоць падзем, можа стацца так,
ніцма —
кляцьве духу ня зрадзім ані.
Дык няхай і гавораць людзі, —
не такі ўжо вялікі грэх:
сяньня тое злачынствам будзе,
калі думка чыя памрэ.
12
Прыйдзем, вернемся ў родную хату
сьвяткаваць найвялікшае сьвята,
сьвята мужнасьці нашае, сілы,
што нядолю ліхую скасіла.
Маці стрэне, гасьцінна расчыніць
урачыстыя дзьверы сьвятыні.
І памолімся, палячы сьвечы,
за шчасьлівую нашую вечнасьць.
Думы новага часу і песьні
узьлятуць у блакіт паднябесься.
Менск, 1944
Віюцца чорныя дарог брыжы
...І дзе ні стань,
ні йдзі куды,
ні глянь ты,
віюцца чорныя дарог брыжы;
усьцяж іх,
сьцятая жалобным бантам,
нядоля выгінаецца;
дрыжыць
усьмешка,
выпітая часам едкім;
бы цень,
хістаецца жывы касьцяк;
і мой шкілет —
жывая долі сьведка, —
відаць,
зьлічае дні свайго жыцьця.
Сакавік 1945
На станцыі начы
Зь дзёньніка
Куды імчыш мяне, цягнік?
Спыніся, ня імчы!
Гусьцеюць жоўтыя агні
на станцыі начы...
Гавораць: «Побыту, пакуль,
няма табе нідзе»...
Адзін, як зерне на таку,
і я ў такой бядзе...
Назад — няўсьцешны паварот,
наперад — боль і сум...
Відаць, да д’ябальскіх варот
вятры душу нясуць...
Спыніся! Зыбісты міраж —
уяў шалёны скрут.
Апошніх высілкаў віраж
да шыбеніц прыгнут...
Адзін, як прывід уначы,
стаю на станцыі начы.
Навокал — сьцены і мячы
пасталі цемру сьцерагчы;
блізютка, вусьціш жуючы,
снуюць скуластыя сычы...
Грымяць магутныя ключы
ля брамаў станцыі начы.
_____
Згібей, спрахней ты, доля злая,
цярпець цябе ня маю змогі!
Няхай на суд сабе валае
за крык ратунку зьвер двухногі...
Прага, красавік 1945
Матуля любая, даруй,
што не пісаў: ліхія хвалі
юнацтва кволага зару
на ўзьлёце першым пахавалі.
Жыву, як зерне на таку...
Але-ж ня ведаеш таго ты,
як сына меншага пякуць
жыцьця суровага клапоты.
Чаму? Пытаешся, чаму...
І ня пытай: карысьці мала...
Мінуў усходнюю чуму —
на сьцежках захадняя стала
і сушыць косьці ног і рук.
1945
Да вас, суродзічы, да блізкіх і далёкіх,
праз ночы цёмныя, вятры, слату і стынь
здаля, з-пад гор — з-пад Альпаў крутабокіх,
зноў пішу і шлю свае лісты.
Вятры калышуць гукі вальсаў вечных,
а ў сэрцы б’юцца рытмы скрытных дум,
і мне здаецца, што ад сьценаў менскіх
я з вамі, любыя, на бляск зары іду.
1945
Ліст да маці
Ліст гэты, матуля, ад меншага сына,
што лечыць тугу сваю золатам лісьця...
Цяпер ані цешыць, ня вабіць чужына,
як вабіла, помню, калісьці.