Гавораць шэрыя чужым,
што ў нас зь вясной сябруе восень,
што па нябожчыцы-мяжы
палёў вятры цяпер галосяць,
і сьведкі даўнасьці жывой —
крыжы, бы тыя вартавыя,
стаяць маўкліва... Хмар сувой
даўно цяпло над імі выеў...
4
Якое сьвету хараство!
На харастве — цьмяныя плямы.
Чыя-ж рука цудоўны Створ
пад сонцам мурзае вуглямі?
Якія контуры на тле
сьвятла выростаюць і рысы?
Яшчэ ня ўмёр, яшчэ ня стлеў
зарою высыпаны прысак...
Жыве ён... Курчыцца апад
красы ля брам ліхіх суцьмежжа.
Хто-ж гэта зноў, мой родны брат,
сады упокат хціва рэжа?
Чые-ж віднеюцца яшчэ
і ткуцца гэтак сілуэты?
Ці не касу сваю Кашчэй
над галавой заносіць сьвету?
І краем правага пляча
сьпірае збоі хмар гарбатых?
А мо’ гатуе стравы чар
сваіх магутная Гэката?
Ліняе сьвету хараство,
мяняе колеры і блікі...
Глядзіць вачыма зораў Створ
на вобраз Януса двухлікі...
5
Дымяцца хмары. Неба край
у нявыразным нейкім русе.
Даўно ўжо Лысая гара
вяшчуе глум на Беларусі.
Глыбока ў ейную душу
упіўся чорны кіпець госьця...
Жалобу дня прыблудны шум
кляймом азначыў на пагосьце...
Над ім — у посягу згібень —
накшталт мангольскага узору
гараць на выкутым ілбе
крывёй палуджаныя зоры...
І стогне Лысая гара:
як тую кроў крывёю сьцерці?
Галосіць нема родны Край
у танцы выскаленай сьмерці.
Густыя воблакі працяг
нябёс і край зары задзьмулі.
Вільготным клёкатам бацян
на языку мазоль намуляў,
заплюшчыў вочы, болю зло
у пух скупы угнула голаў,
упаў скамечаным вузлом
на гузякі карэньняў голых.
Рыпелі тупа косьці дрэў,
а вецер ліпу гнуў і гушкаў.
— Скажы, дзядунька, не памрэ
ад болю скурчаная птушка?
— Ды не, унучак, аджыве,
але-ж нядобрая прыкмета...
Зірні, часамі у траве
няма яго цыбатых дзетак?
— Няма, дзядунька, анідзе...
А хіба ёсьць у птушак дзеці?
— А як-жа. Мусіць, у гнязьдзе
іх забаўляе сьпевам вецер...
Дымяцца хмары. Неба край
у нявыразным нейкім русе.
Напэўна, Лысая гара
вяшчуе глум на Беларусі.
6
На грудзе выгану рудым
акачанеў падбіты бусел.
Шчыпаюць корань лебяды
лятою змораныя гусі.
Туга спанатрыла гусей,
і вартаўнік прыжмурыў вока:
ці выган посны напасе
усіх прад выраем далёкім?
Ці уратуе пух густы
ад зябкай плыні цела дзічы?
А мо’, як бусла, пад кусты
прыгорнуць хвалі роднай Пцічы?
І мо’ дарэмна ля уструг,
вазёр палескага балота
чакае — блізкая нутру —
гусей асмужаная лотаць?
І спогад точыць мозак іх,
і ім такое нават сьніцца,
што усьміхнуцца на куп’і
’шчэ беларускія брусьніцы,
і прыме ветліва у стан
радню спагадлівая плойма...
Абмые Прыпяць на хвастах
ляты завільжаную пойму.
Аж тупат нейчае хады
на хвалі пасьці іх прымусіў.
Застаўся корань лебяды
у дзюбе шчупленькае гусі.
7
Галосяць роспачна вятры.
І, нема стаўшы ля дарогі,
глядзіць зьняважліва на тры
сьвятыя сымбалі двухногі...
Каго-ж убачыў я? Пажджы...
Згадай, дагодлівая памяць,
пакуль раптоўныя дажджы
і цемра постаці ня сплямяць!
Увагі-ж вобраз гэты варт:
ў вітрынах славіўся ружовых...
Але чаму ягоны твар
тупымі зморшчкамі пажован?
Мо’ гэта здань? А можа сон
на вочы скінуў вэлюм шэры?
Чаму-ж ён чорнае крысо
падняў на вузкі лысы чэрап?
Калі-ж прыйшоў сюды і скуль?
Якія ў думках мае дзеі?
Пазнаў па цені на пяску
намер злачынны ліхадзея...
Хавай-жа твар свой, сьцеражы...
Душа і сам ты у палоне.
Паслухай, неба як дрыжыць
ад гневу нашых Сцыпіёні.