Каракас, травень 1950
Я шукаў цябе — не знайшоў.
На дарогах сьляды прастылі.
Расплыліся, бы косаў шоўк,
перажытыя з болем былі.
І апошняе, чым жыву,
найдарожшы, гавораць, скарб той —
неразумную галаву —
палажыў я на чорную карту.
Верасень 1952
Даты і іксы
Юрку Віцьбічу
Пакідаючы попел, узялі адно:
лусту хлеба і пляшку кляновага соку.
І як змрокі палёў засланілі відно,
прыкацілася песьня з дарогаў далёкіх...
Галасіла, расла, калаціла абшар
і стагнала ад крыўды над шчасьцем разьбітым...
Гэтак стогне, гавораць, зямная душа,
як плянэты, бывае, зьлятаюць з арбітаў
і шчапаюцца напал, імчацца на згін
у халодным сусьвету бяскрайнім разьміне...
Дзе-ж рунеюць шуканьняў людскіх берагі?
Дзе шукальнікаў доля скупая пакіне?
На акрайцах зямель негасьцінных, а мо’...
пазяхаючых лавай дзікунскіх абтоках,
каб прыцьміла суровасьць ганебным кляймом
лусту хлеба і пляшку кляновага соку?..
І прыспалі у процьмах жахлівых гарбы
вастрасьпінных абвалаў, маўклівых, бы сьфінксы,
жаўтатварыя цені рабоў і рабынь,
пакідаючы на́шчадкам даты і іксы?..
Не гавораць вятры плачу тускнай зары,
што скрывавіла сэрца аб гострыя дзіды,
дзе спыняюцца сны: ля каралявых рыф
ці на грудзях шчасьлівай у снох Атлянтыды...
Вэнэцуэля, сьнежань 1952
Спрытныя жарты
Сонца, важкое і вельмі чырвонае, вечарам
смутак зямлі пакідала зь нежаданьнем упартым,
нібы крывёй аблілі белы твар чалавечаю,
кажучы:
«Гляньце на нашыя спрытныя жарты —
квецікі сьціплыя... Ягадкі, моцна налітыя
сокам ружовым, зблізяцца... Зьнішчацца формы
і масьці»...
Неба чарнела. І хмары дзіравымі сітамі
зоры расьсейвалі, з громам самім каб ня ўпасьці.
Нам-жа нялёгка было на душы: нябывалая
зьява благое нешта сьвету й людству варажыла...
Ейная сіла — магутная — гнула і звала нас
стацца бясстрашнымі... Скоўвала сочыва жылаў.
Потым...
з крывёю і потам хвалі прынесенай
полымя прагнае хлынула ў цёплыя покуці
хатаў... Ружовыя квецікі страшнага месіва —
ягадкі — моўчкі глядзелі на сонца упокаце...
Вэнэцуэля, сьнежань 1952
Жалоба
Было ды з вадою сплыло,
лістамі лілей спавілося...
Па згубе маё сяло
жалобу вялікую носіць.
У чорным. І крыж ля ракі.
Таполяў вільготныя бровы
калышуць у вецьці мяккім
утраты і сподзіву словы:
«Было ды з вадою сплыло,
лістамі лілей спавілося»...
Над тым, што пад сонцам цьвіло,
і молімся і галосім.
Ня вернецца — вечны спакой,
акажацца — выжывем неяк...
Паклонімся хвалі плыўкой
за літасьць і белым лілеям
і скажам: было й ня было,
бялюткі... Акрэп і вырас...
Маліся, маліся, маё сяло,
за сьветлы зваротнага выраз.
Вэнэцуэля, травень 1954
Жылачка
Пад кашуляй зь беларускага радна,
што пашылі на дарогу у нястачы,
вельмі моцна б’ецца жылачка адна,
і здаецца яна гэтакай гарачай,
што раптоўна загарыцца й расьпячэ
і нічога не пакіне у бедным целе...
Абясьсілены шкілет маіх плячэй
падпіраецца ўначы гарбатым ценем.
І ніякіх прасьвятленьняў. Лекары...
Хіба-ж мне што скажа лекар ці знахар той?
Каб жывога зь нежывымі прымірыць,
і хадзіць да «інжынераў душ» няварта.
Пашчапаны землятрусам, белы сьвет
у душы пачуцьцяў сьветлых не замуляў,
спавяшчаюць мне, што жылачкі сакрэт —
у раднянай на плячах маіх кашулі...
Далікатных, каб прынесьлі мяккасьць сну,
ня прыму і не надзену — не спакусяць.
Не сябрую з думкай: «Лягу і засну,
і ніколі — бесклапотны — не прачнуся»...