Гавораць, быццам гэты выжал
ачнуўся ў дамавіне цесьця...
Брыдзе-ж і ведзьма раны ліжа,
як гіцлі вылушчаць із шэрсьці...
Сялу — бяда, а прышлым — сьвята:
душу пякуць салёным варам...
Заўсёды ўецца дым кашлаты
з бліскучых тульскіх самавараў...
Гатуйце зёлкі у гарнушку,
замоўце пацерамі, словам...
Каб быў твой сын крылатай птушкай,
прымчаў-бы лекаў адмысловых...
Дастанеш... Мама, раю шчыра:
каб больш ня стукаліся ў дзьверы,
скажы асоцкаму Няміру
пра сэнс лістоў і Тамашкрыба...
3
Радасьць якая, мой любы сыне:
вестка як зь неба звалілася. Бачыш,
Бог сьцеражэ і нідзе не пакіне,
і мама ад шчасьця хоць раз паплача...
Ведала: ты не маленькі і дужы,
але ці доўга шэльме жыцьцё ўкрасьці?
Я-ж і дагэтуль хаваю кужаль,
хочацца ’шчэ на кашулю напрасьці.
Думала: ён-жа паўсьвету выжнаў,
пекла тайгі перажыў і выжыў.
Як ня прыедзе, дык слова нізам
зь ветрам прыкоціцца і з-пад Парыжу...
Нялёгкія цяпер у нас часы,
з чаго пачаць, ня ведаю сама я.
Хачу пісаць і не магу, мой сын,
бы нехта за язык мяне трымае.
А неспакой расьце ўсё і расьце,
і за вакном скрыпіць і плача ліпа.
І мне здаецца, любы, што ля сьцен
вушамі шпіка цень прыліпла.
Асадка часта падае із рук,
ня літары, а нейкія крывулі.
Напэўна, родны, я ўжо і памру,
не галава — разьбіты трухлы вулей.
Паўднёвая Амэрыка, кастрычнік 1955
Да пары, да часу...
Пад Менскам,
на могільніку,
дзе буры
скалечылі
помнікі даўнасьці і крыжы,
схіліўся,
як старац,
на жораст буры
абломак каменны
із словам
«...жыць...».
Каму
прыціскаў
гэты камень грудзі,
ніхто не адкажа:
ні я,
ні мы...
Спалоханыя
разбурэньнем
людзі
чыталі,
укленчыўшы,
надпіс нямы...
...Тутэйшы
ці блізкі...
чужынец адкуль мо’?
А можа й далёкі
ды родны такі
з-пад Каракасу,
Токіё
ці із-пад Ульму
крывёю
урэзаўся ў нашы вякі...
А можа...
Было-ж і такое...
О,то-та-ж...
Даўніну,
памяць думак жывых крані!
Чарнаскуры,
із роду жывых гатэнтотаў,
мог імчацца
ў пагоню
на белым кані...
І вось я,
перакроены
часам і векам,
тым,
што ціснуць
у пух камяні,
гавару:
заслугоўвае імя чалавека
той,
жыцьцё што любіў,
як сын
любіць маці
ў жыцьці
й па сьмерці,
разумеючы
вартасьць жыцьця і крыві.
І ніхто не пасьмее
ні сьпляміць,
ні сьцерці
імя добрага.
Скажуць — жыві!
І прысыпаны
жорастам
стоптаны насып,
абломак
каменны
із словам «...жыць...»
разгадаюць;
з парой,
з часам,
імя вырубцуюць
на крыжы...
1955
З цыклю
ГЛУХІЯ ШЧАСЬЦЯ КРОКІ
1. Кавалачак неба
Да плямкі шкляной — вакна —
кавалачак сіні неба
прыліп і гаворыць: «На,
вазьмі, калі вельмі трэба»...
Ня веру сабе. Маўчу.
Ня чуў ад людзей ніколі,
каб нейкі калі хлапчук
сьвятое дастаў рукою...
Ад дзіва у шпік касьці
уклініўся раптам верад.
Памкнуўся было ісьці —
ня дзьверы — каменны невад...
Кавалачак той, яшчэ
шчырэй каб яму аддацца,
у бляску маіх вачэй
трывогу душы намацаў...
«Я-ж ведаю, хто і чый, —
ні заваду злосьці дзіка.
Вазьмі-ж мае, вязень, мячы
ды з Богам! Удачы вялікай»...
Паўдзённая Амэрыка, кастрычнік 1955
2.Шчасьце
У далоні меў тваю далонь —
цяплыню і вусны каля вуснаў...
Але шчасьце лёсам не далося
цярплівосьці маёй. Спакусных
спадзяваньняў прадзіва імкне,
каля сэрца мосьціцца глыбока.
І шчымяць, здаецца часта мне,
у душы глухія шчасьця крокі.
Я-ж цярплю. Пазнаў грахі віны
і пакінуў думак бераг плыткі...
Каб спаткацца і ніколі больш ня ныць,
я-б навоі песьняў табе выткаў.