Kaj de kie mi prenis la monon por subaĉeti la instruiston? Ne de mia patro; tio estas certa. Tri spesoj semajne estis mia alimento, sufiĉe por aĉeti eble du Gaspo-Ŝaŭmojn kaj malgrandan Farĉu-Vin-bombonon. Neceso, ne avido, instruis al mi la unuan lecionon pri ekonomiko. Aĉetu malkare kaj vendu kare kaj gardu la profiton por vi mem.
Evidente mi povis nenion aĉeti, ne havante kapitalon, do mi decidis pagi nenion por la baza varo. Ĉiuj geknaboj ŝtelas de vendejoj. Ili trairas tiun fazon, sed ĝenerale oni forbatas el ili la emon, kiam oni kaptas ilin. Mi vidis la malfeliĉajn kaj larmomakulitajn sekvojn de malsukceso kaj decidis fari merkatan esploradon kaj eĉ studon de la daŭroj kaj movoj antaŭ ol ekpaŝi sur karieron de krimeto.
Unue: Restu for de la etaj komercistoj. Ili konas sian stokon kaj havas fortan motivon ĝin protekti. Faru do vian butikumadon en la grandaj magazenoj. Tiam vi devas zorgi nur pri la magazenaj detektivoj kaj alarmsistemoj. Atenta studado de ilia funkciado liveros metodojn por ĉirkaŭiri ilin.
Unu el miaj plej fruaj kaj plej primitivaj metodoj (mi hontruĝiĝas malkaŝante ĝian simplecon) mi nomis la kaptolibro. Mi konstruis skatolon, kiu aspektis precize kiel libro. Sed ĝi havis risortopuŝatan fundon kun ĉarniroj. Mi bezonis nur puŝi ĝin suben sur nesuspektantan Farĉu-Vin-brikon por igi, ke la bombono formalaperu el la vido. Ĝi estis kruda sed uzebla aparato, kiun mi uzadis dum longeta periodo. Mi volis forlasi ĝin favore al pli efika metodo, kiam mi ekvidis okazon fini ĝin en plej pozitiva maniero. Mi volis pritrakti Odorulon.
Lia nomo estis Belfront Oderbruko, sed Odorulo estis la sola nomo, kiun ni uzis pri li. Same kiel kelkaj homoj naskiĝis por esti dancistoj aŭ pentristoj, aliaj estas destinitaj por malpli altaj oficoj. Odorulo estis denaska denuncisto. La sola plezuro en lia vivo estis denunci siajn lernejajn kamaradojn. Li spionis kaj rigardis kaj informis. Neniu geknaba peketo estis tiom malgrava, ke li ne notis ĝin kaj raportis al la aŭtoritatoj. Kaj pro tio ili amis lin, kio diras al vi multon pri kiajn instruistojn ni havis. Kaj oni eĉ ne povis batadi lin senriske. Lian vorton oni ĉiam kredis, kaj la punadon suferis la batpunintoj.
Odorulo estis farinta al mi ian etan malkomplezon. Mi forgesis, pri kio temis precize, sed ĝi sufiĉis por kirligi malhelajn konsiderojn, kaj fine por produkti agadplanon. Fanfaronadon ŝatas ĉiu knabo, kaj mi akiris altan statuson malkaŝante mian libroforman bombono-kolektilon al miaj samklasanoj. Aŭdiĝis ho-oj kaj ha-oj, kiuj iĝis eĉ pli ho-aj kaj ha-aj, kiam mi disdonacis parton de la ŝtelaĵo. Ĉi tio ne nur kontribuis al mia junula statuso, sed mi samtempe certigis, ke ĝi okazis, kie Odorulo povis subaŭskulti. Mi ankoraŭ memoras ĝin kvazaŭ de hieraŭ, kaj la memoro varmigas mian koron.
— Ĝi ne nur funkcias; mi eĉ montros al vi, kiel ĝi funkcias! Venu kun mi al la Minga Multvendejo!
— Ĉu ni povas, Jimĉjo? Ĉu ni vere rajtas?
— Vi rajtas. Sed ne en granda grupo. Vagu tien en etaj grupoj kaj staru, kie vi povas rigardi la Farĉu-Vin-vendotablon. Ĉeestu je la 15a horo, kaj vi vere spektos ion!
Ion multe pli bonan, ol ili iel povus imagi. Mi forpermesis ilin kaj gvatis la oficejon de la direktoro. Tuj post kiam Odorulo trairis la pordon, mi enrompis lian ŝrankon.
Ĉio funkciis glatege. Mi iom fieras pri ĝi, ĉar ĝi estis la unua krima sceno, kiun mi preparis por la partopreno ankaŭ de aliaj homoj. Ĉiuj sensuspekte, kompreneble. Je la preskribita horo mi vagis al la vendotablo de sukeraĵoj ĉe Mingo, tre penante ignori la lupolicanojn, kiuj egale penis ŝajnigi, ke ili ne gvatadis min. Kun senstreĉaj movoj mi metis la libron sur la sukeraĵojn kaj klinis min por fiksi mian botfermilon.
— Arestita! — kriis la plej muskola el ili, kaptante min ĉe la kolumo de mia mantelo. — Kaptita! — fierblekis la alia, ekprenante la libron.
— Kion vi faras? — mi grakis. Mi devis graki, ĉar la mantelo estis jam tirita strikte ĉirkaŭ mia kolo, dum mi pendis de ĝi super la planko. — Ŝtelisto! Redonu mian sepspesan historilibron, kiun mia panjo aĉetis per mono gajnita teksante matojn el erinapraj pikiloj!
— Libron? — rikanis la granda brutulo. — Ni bone scias pri ĉi tiu libro. — Li ekprenis la finojn kaj tiris. Ĝi malfermiĝis, kaj la aspekto de lia vizaĝo, dum la folioj turniĝadis, estis belega vidaĵo.
— Mi estas false kulpigita, — mi pepis, malfermante mian mantelon kaj falante liberen, frotante mian doloran gorĝon. — Artifike kulpigita de la krimulo, kiu fanfaronis pri ĝuste tiu metodo por atingi siajn fiajn celojn. Jen li staras, Odorulo laŭnome. Kaptu lin, homoj, antaŭ ol li forkuros!
Odorulo povis nur stari kaj gapi, forte tenate de la pretaj manoj de siaj samklasanoj. Liaj lernejaj libroj falis al la planko, kaj la imitaĵa libro dismalfermiĝis vomante sian enhavon de Farĉu-Vin-brikoj sur la plankon.
Estis belege. Larmoj kaj kontraŭakuzoj kaj kriado. Perfekta malatentigilo, cetere. Ĉar jen la tago, je kiu mi elprovis mian Farĉu-Vin-Farĉilon Modelon 2. Mi estis multe laborinta pri ĉi tiu aparato, kiun mi konstruis ĉirkaŭ silenta suĉpumpilo, kun tubo laŭ mia maniko. Mi proksimigis la finon de la tubo al la bombonoj, kaj (glut!) la unua el ili formalaperis. Ĝia finstacio estis mia pantalono, aŭ, pli precize, la malbelega golfpantalono, kiun ni devis porti kiel lernejan uniformon, kaj ties sakformaj krurumoj fiksitaj super la maleolo per fortika elasta bendo. La bombono enfalis en ĝin, sekvate de alia, kaj ankoraŭ alia.
Sed mi ne povis malŝalti ĝin. Dank' al dio pro la kriado kaj baraktado de Odorulo. Ĉiuj okuloj estis direktitaj al li kaj ne al mi, dum mi luktis kun la ŝaltilo. Dume la pumpilo plupumpis, kaj la Farĉu-Vin-aĵoj pafiĝis laŭ mia maniko kaj en mian pantalonon. Mi malŝaltis ĝin fine, sed, se iu estus rigardinta al mi, nu, la malplena vendotablo kaj mia ŝvelkrura aspekto estus iomete suspektindaj. Sed dankinde neniu rigardis. Mi eliris ŝancele tiom rapide, kiom mi povis. Kiel mi diris, ĝi estas memoro, kiun mi ĉiam ŝatos.
Kio tamen neniel klarigas, kial je mia naskiĝtago mi nun estis farinta la gravan decidon rabi bankon. Kaj arestiĝi.
La policanoj fine rompis la pordon kaj ensvarmis. Mi alte levis miajn manojn super mia kapo kaj pretiĝis bonvenigi ilin per varma rideto.
La naskiĝtago, jen la lasta motivo. Mia deksepa naskiĝtago. Ĉi tie en Paradizeto la aĝo de dek sep jaroj estas grava etapo en la vivo de juna homo.
Ĉapitro 2
La juĝisto klinis sin antaŭen kaj malsuprenrigardis al mi, ne malafable.
— Nu, Jimĉjo, diru al mi, kion signifas tiu arlekenado.
La juĝisto Nikson posedis somerdomon ĉe la rivero, ne tre malproksime de nia farmbieno, kaj mi vizitis ĝin sufiĉe ofte kun lia plej juna filo, por ke la juĝisto konatiĝu kun mi.
— Mia nomo estas James diGriz, ulo. Ni ne iĝu tro familiaraj.
Tio tuj akrigis lian haŭtkoloron, kompreneble. Lia granda nazo elstaris kiel ruĝa skideklivo, kaj liaj naztruoj malfermiĝis.
— Vi respektu pli bone ĉi tiun tribunalon. Vi frontas al gravaj akuzoj, knabo, kaj povus helpi, se vi havus ĝentilan langon en via buŝo. Mi nomumas Arnold Fortikul, la publikan defendiston, kiel vian advokaton…
— Mi ne bezonas advokaton, kaj precipe ne avĉjon Tiklo, kiu drinkas jam de tiom longe, ke neniu vivanta homo iam vidis lin malebria.
Ridondo alvenis el la ĉeestantaro, furiozigante la juĝiston.