Тым часам немцы забралі майго брата і пасадзілі ў астрог. Яны яго часта дапытвалі, збівалі, стараючыся выведаць пра партызан і падпольшчыкаў. Але ён стойка перанёс усе здзекі і пакуты і нічога не сказаў пра народных мсціўцаў.
Неяк уранні прыбегла Алесева сястра і сказала, што немцы выехалі з вёскі. Гэта навіна ўзрадавала нас. У той жа дзень мы былі дома. Тут я даведаўся, што ў суседняй вёсцы знаходзіцца нямецкі астрог, у якім сядзіць і мой родны брат. Параіўшыся з Алесем, я рашыў вызваліць брата, чаго б гэта ні каштавала. К гэтаму часу Алесева нага зажыла, і ён зусім не кульгаў. Смелы і дружацкі, Алесь гатовы быў дапамагчы мне.
У нашым агародзе я калісьці схаваў кінжал і два рэвальверы. Цяпер мы дасталі іх, узброіліся і адправіліся ў вёску, дзе сядзеў брат. Калі сцямнела, падабраліся да астрога. Ля дзвярэй убачылі вартавога, які, прыпёршыся да сцяны, соладка драмаў. Я шапнуў Алесю быць напагатове, а сам папоўз да вартавога. Калі я быў на крок ад яго, ён раскрыў вочы і хацеў крыкнуць, але кінжал мой апярэдзіў яго крык... Вартавы ўпаў. Алесь падскочыў да дзвярэй і пачаў цвіком адмыкаць замок.
Адамкнуўшы замок, мы ўскочылі ў астрог. Злева ў кутку заўважылі брата. Ён з радасцю кінуўся да нас. Мы асцярожна выйшлі на двор і праз агароды памчаліся дадому.
Калі мы прайшлі лес і пачалі мінаць апошнія кусты, перад намі раптам паказаўся ствол аўтамата і пачуўся злосны вокліч «стой». Алесь імкліва выхапіў рэвальвер і стрэліў у фашыста. Той мяшком упаў на траву, а мы кінуліся ў лес. Немцы пачулі і пачалі страляць. Пакуль мы беглі ў Мармонаву лазу, страляніна спынілася. Мы вылезлі з кустоў, разгледзеліся і пайшлі дадому.
Дома мы даведаліся, што гэта ехаў нямецкі абоз і спыніўся адпачыць. А мы якраз і напароліся на возчыкаў.
Праз некалькі дзён прыйшлі нашы савецкія войскі, і наша барацьба з фашыстамі спынілася. Мы аддалі байцам сваю зброю, а самі ў хуткім часе падаліся вучыцца.
Мы і зараз вучымся.
ІВАН ЦАРАЎ
Дрыбінскі раён, Чэрнеўская СШ.