Выбрать главу

— Скажыце гаспадару, што прыехаў Блатэрс і Даф, чуяце? — прамовіў таўсцейшы мужчына, пагладзіўшы валасы і кладучы на стол пару кайданкаў. — О! Дабрыдзень, пане! Ці не памяняцца нам з вамі парай слоў сам-насам?

З гэтымі словамі ён звярнуўся да містэра Лосбэрна, які якраз меў гонар з’явіцца; гэты годны джэнтльмен знакам загадаў Брытлзу выйсці, прывёў абедзвюх лэдзі і зачыніў дзверы.

— Вось гаспадыня дома, — сказаў містэр Лосбэрн, паказваючы на місіс Мэйлі.

Містэр Блатэрс пакланіўся. Гасцей папрасілі сесці; містэр Блатэрс паклаў капялюш, узяў сабе крэсла і даў знак, каб Даф таксама сядаў. Гэты апошні, відаць, або не прызвычаіўся да кола прыстойных людзей, або пачуваўся ў ім не надта вольна, бо сеў толькі пасля нейкіх сутаргавых рухаў, засунуўшы з перапуду ў рот булавешку сваёй палкі.

— А цяпер наконт гэнага рабаўніцтва тут, — сказаў Блатэрс. — Пане, якія былі акалічнасці рабаўніцтва?

Містэр Лосбэрн, які, здавалася, хацеў выйграць час, пачаў распавядаць. Расказваў ён занудліва, з вялікімі падрабязнасцямі і адступленнямі. Што да містэраў Блатэрса і Дафа, то яны сваім выглядам давалі зразумець, што ім гэта не ўпершыню, і час ад часу пераглядваліся і ківалі галовамі.

— Зразумела, я ціпер не магу нічога сказаць напэвна, пакуль не пабачу месца здарэння, — сказаў Блатэрс, — але я адразу падумаў — у гэтых рамках я магу гаварыць адкрыта, — што гэта справа рук не якой-небудзь вясковай шантрапы, га, Даф?

— Пэвна, так, — азваўся Даф.

— Калі перакласці для гэтых людзей ваша азначэнне, то вы, наколькі я разумею, лічыце, што гэты замах быў зроблены не вясковымі жыхарамі? — сказаў, усміхаючыся, містэр Лосбэрн.

— Іменна так, пане, — быў адказ Блатэрса. — Дак наконт рабаўніцтва больш нечага сказаць?

— Не, — адказаў доктар.

— А што гэта слугі расказваюць пра нейкага хлопчыка? — сказаў Блатэрс.

— Лухта, — адказаў доктар. — Адзін са спалоханых слугаў убіў сабе ў галаву, што хлопчык мае нейкае дачыненне да спробы ўламацца ў дом; але ж гэта нонсэнс, чысты абсурд.

— Дак лёгка будзе і закрыць, калі што, — уставіў Даф.

— Бадай што, — заўважыў Блатэрс, сцвярджальна ківаючы галавой і бесклапотна іграючы кайданкамі, быццам парай кастаньетаў. — Што гэна за хлопчык? Што ён гаворыць пра сябе? Аткуль прыйшоў? Не ўпаў жа ён з неба, ці не так, пане?

— Зразумела, не, — адказаў доктар, нервова паглядзеўшы на абедзвюх лэдзі. — Я ведаю пра яго ўсё. Але давайце пагаворым пра гэта потым. Напэўна, вы хацелі найперш паглядзець месца, дзе злодзеі хацелі ўламіцца ў дом?

— Зразумела, — адказаў містэр Блатэрс. — Лепей мы спачатку агледзім месца здарэння, а потым дапытаем слуг. Так звычайна ідзець следства.

Прынеслі святло, і містэр Блатэрс з містэрам Дафам у суправаджэнні мясцовага канстэбля, Брытлза, Джайлса і, калі карацей, усіх астатніх, пайшлі ў маленькі пакой у канцы калідора і выглянулі з акна, потым абышлі дом па газоне і заглянулі ў акно, потым ім падалі ў акно свечку, каб яны маглі агледзець аканіцу, а ўслед за свечкай яшчэ ліхтар, каб можна было разгледзець сляды, і нарэшце вілы, якімі яны абпаролі кусты ў пошуках рэчавых доказаў. Усе, стаіўшы дыханне, сачылі за іх дзеяннямі. Скончыўшы работу, яны зноў вярнуліся ў дом, і тут містэр Джайлс і містэр Брытлз мусілі выкласці сваю меладраматычную версію ўдзелу ў начных прыгодах, якую яны паўтаралі добрых шэсць разоў, і пры гэтым першая іхняя інтэрпрэтацыя мела як мінімум адно супярэчанне ў адным важным пункце, а апошняя дык увесь тузін несупадзенняў. Дасягнуўшы такіх поспехаў, Блатэрс і Даф выправілі ўсіх з пакоя і доўга радзіліся; іхнія кансультацыі былі такімі патаемнымі і ўрачыстымі, што ў параўнанні з імі нават кансіліум знаных дактароў у найважнейшым пытанні медыцыны здаўся б адно дзіцячай гульнёй.

Між тым скрайне занепакоены доктар хадзіў узад і ўперад па сумежным пакоі, а місіс Мэйлі і міс Роз устрывожана паглядвалі на яго.

— Дапраўды, — сказаў ён, спыняючыся пасля вялікай колькасці вельмі шпаркіх кругоў, — я не ведаю толкам, што рабіць.

— Пэўна ж, — сказала Роз, — калі шчыра паўтарыць ім гісторыю беднага хлопчыка, то гэтага будзе дастаткова, каб апраўдаць яго.

— Сумняваюся, мая мілая лэдзі, — сказаў доктар, хітаючы галавой. — Не думаю, што гэта змагло б апраўдаць яго як у вачах гэтых двух, так і перад больш высокапастаўленымі службоўцамі. «Хто ён такі, нарэшце? — вось што скажуць яны. — Уцякач». Калі меркаваць, кіруючыся логікай здаровага сэнсу, то ягоная гісторыя вельмі сумніўная.