Няпэўны, куды яму уцякаць, ён паглядзеў направа, потым налева. Ён успомніў, што вазы, калі выязджалі з горада, узнімаліся на пагорак. Тым самым гасцінцам пайшоў і ён; дасягнуўшы сцежкі цераз поле, якая, як ён ведаў, неўзабаве зноў выходзіла на гасцінец, ён павярнуў на сцежку і шпарка пакрочыў наперад. Олівер добра памятаў, што па гэтай самай сцежцы ён подбегам спяшаўся ўслед за містэрам Бамблам, калі той першы раз забіраў яго з працоўні на «ферму». Яго шлях ляжаў якраз паўз катэдж. Калі ён падумаў пра гэта, яго сэрца моцна забілася, і ён ледзь не павярнуў назад. Але ж ён прайшоў вялікі шлях і страціў бы зашмат часу, каб вярнуцца назад. Да таго ж, было рана, і не варта было асцерагацца, што яго хто-небудзь заўважыць, так што ён пайшоў далей.
Ён дайшоў да дома. Здавалася, што ў такі ранні час усе яго насельнікі спалі. Олівер спыніўся і зазірнуў цераз плот у сад. Нейкі хлопчык вырываў з градкі пустазелле; калі Олівер спыніўся, той падняў свой бледны тварык ад зямлі, і Олівер пазнаў аднаго са сваіх былых таварышаў. Олівер узрадаваўся, што пабачыў яго, перш чым пайсці адсюль: хоць той быў маладзейшы за яго, але яны сябравалі і бавіліся разам. Супольна іх абодвух шмат разоў і білі, і марылі голадам, і трымалі пад замком.
— Ціха, Дзік! — сказаў Олівер, калі хлопчык падбег да брамы і працягнуў у шчыліну руку, каб павітацца. — Хто-небудзь яшчэ не спіць?
— Ніхто, акрамя мяне, — адказаў хлопчык.
— Не кажы нікому, што бачыў мяне, Дзік, — сказаў Олівер. — Я ўцёк. Яны кепска абыходзяцца са мной, б’юць, і я вырашыў пашукаць шчасця дзе-небудзь далёка адсюль. Не ведаю, дзе. Які ты бледны!
— Я чуў, як доктар сказаў ім, што я паміраю, — адказала дзіця са слабай усмешкай. — Я вельмі рады, што пабачыў цябе, сябра, але ідзі, ідзі!
— Так, так, іду, але давай развітаемся як належыць, — адказаў Олівер. — Я яшчэ знайду цябе, Дзік, я ведаю, што знайду. У цябе будзе ўсё ў парадку!
— Спадзяюся, — адказаў хлопчык, — пасля смерці, а не да яе. Я думаю, Олівер, што доктар сказаў праўду, таму што мне часта сняцца нябёсы, і анёлы, і добрыя, мілыя абліччы, якіх я ніколі не бачу, калі прачынаюся. Пацалуй мяне, — сказала дзіця, прыступіўшы на нізкія весніцы і абвіўшы Олівера рукамі за шыю. — Бывай, сябра! Блаславі цябе Бог!
Блаславенне гэтае зляцела з вуснаў дзіцяці, але гэта было першае блаславенне, якое Олівер пачуў у сваім жыцці і якое было прызначанае яму, і ён ніколі не забываўся на яго ў сваім далейшым жыцці, багатым на барацьбу, пакуты, турботы і перамены.
РАЗДЗЕЛ VIII
Олівер ідзе ў Лондан. Па дарозе ён сустракае дзіўнага маладога джэнтльмена
лівер дайшоў да агароджы. Тут сцежка заканчвалася — за
пералазам зноў ішоў гасцінец. Было восем гадзін. Хоць ён і адышоўся ад горада міль на пяць, ён бег, хаваючыся за платамі, да палудня, баючыся, што за ім могуць выслаць пагоню і злавіць. Потым ён сеў адпачыць каля мілевага слупа і ўпершыню задумаўся, куды яму лепш ісці і дзе лепш жыць.
На слупе, ля якога ён сядзеў, вялікімі літарамі было напісана, што адсюль да Лондана роўна семдзясят міль. Назоў абудзіў у хлопчыка новы шэраг думак. Лондан — гэта вялікі горад! Ніхто, нават містэр Бамбл, не зможа знайсці яго там! Старыя з працоўні таксама казалі, што калі хлопец з галавой на плячах, то пражыве ў Лондане без праблем, і што ў гэтым вялікім горадзе ёсць такія спосабы зарабляць грошы, пра якія той, хто вырас у вёсцы, не мае ўяўлення. Для бяздомнага хлопчыка, які можа памерці на вуліцы, калі яму ніхто не дапаможа, гэта самае лепшае месца. Калі гэтыя думкі прайшлі праз яго галаву, ён ускочыў на ногі і зноўку пакрочыў наперад.
Адлегласць паміж Оліверам і Лонданам паменшала на добрых чатыры мілі, калі хлопчык нарэшце ўявіў, колькі яму трэба перацярпець, перш чым ён наблізіцца да месца прызначэння. Калі гэтая пэўнасць завалодала ім, ён запаволіў крокі і стаў разважаць аб сродках дасягнення мэты. У ягоным скрутку быў акраец хлеба, кашуля з грубага сукна і дзве пары панчох. У кішэні ляжаў яшчэ пені — падарунак ад Саўэрберы пасля аднаго пахавання, у час якога Олівер вызначыўся больш, чым звычайна. «Чыстая кашуля, — думаў Олівер, — гэта вельмі вартая рэч, гэтаксама як і дзве пары зацыраваных панчох ды пені, але гэта малая дапамога, калі трэба зімой прайсці шэсцьдзесят пяць міль».
Олівер, як і большасць іншых людзей, надзвычай тонка і хутка адчуваў цяжкасці. А вось адшукаць які-небудзь шлях да іх пераадолення яму было вельмі цяжка. Так што, паразважаўшы доўга і без карысці, ён перакінуў вузельчык на другое плячо і паплёўся далей.