або падвойная перспектыва радка
Напэўна, спачатку неўсвядомлена, ды так яно, хутчэй што, і ёсць, бо іначай як жа з паэзіяй можа быць? — але пачынае акрэслівацца пытанне: адкуль гэты сустрэчна-паралельны, люстраны, рух? Ад сумежнай рыфмоўкі? Магчыма, як у вершы «Шлях Максіма Гарэцкага»:
Розныя сэнсавыя і лагічныя сувязі яднаюць паралелі двухрадкоўяў: прычынна-тлумачальныя, узмацняльныя, пабуджальныя, пярэчлівыя і сумоўныя... Але несумненна: радок як бы дагукаецца да радка, шукае і чакае сваё рэха... Спрыяе гэтаму іх непасрэдная блізкасць, абвостраная судакранальнасць, змацаваная сумежнасцю рыфмы. І ўсё ж, магчыма, — і найбольш верагодна: спосаб арганізацыі верша яшчэ не ўсё вызначае. Ён толькі знешняе выяўленне, сігнальны знак чагосьці карэнна-сутнаснага, пакліканага не адно толькі фармальнымі высілкамі...
Згубіцца ў восеньскім густым тумане, Нібы згарэць у восеньскім агні, Нібы разбіцца на аэраплане, Упаўшы з неанёльскай вышыні...
Рыфмоўка мяняецца (там была сумежная, тут — перакрыжаваная), і паралелі як бы падвойваюцца, але іх суразмоўе трымаецца на той жа хвалі сустрэчнага палёту. Верш сам па сабе, здаецца, ціхі, не бунтоўны, прынамсі не крыклівы. Ён не грукаецца з настойлівымі намаганнямі ў сэрца, але ўваходзіць туды па-сяброўску даверліва, і ты па-сяброўску жадана сустракаеш яго... З ім ёсць пра што пагаманіць... І гэты траісты паўтор дзеяслова згубіцца вядзе, паглыбляе думку: ад простага, сузіральнага, пейзажна-замалёвачнага «згубіцца ў восеньскім тумане» да непадуладнага, метафізічнага вопыту, угрунтавання чалавека ў космасе прыроды: «згубіцца, каб застацца...», і, нарэшце, — адчуванне жыцця ў спасціжэнні душою Вечнага Духу: «згубіцца... і не баяцца, што жыццё міне...» Элегічную настраёвасць медытацыі падмацоўвае рэха «паралельнага», пейзажнага, плана, нібы звон у сусветнай цішыні. Далёкі, але суцешны...
Падвойная перспектыва радка. Ці перспектыва голасу... Тут дзіўнае адчуванне, калі ўдумацца. Загадкавае. Не арыфметычна разлічанае. І такое заманлівае ў сваёй недамоўленасці, накшталт вось гэтых «нашых» (хто яны? што яны?..):
Сапраўды, радок за радком неяк па-русалчынаму кліча, заваблівае. Навяваецца штосьці шчымлівае. А разгадкі ўсё няма і няма. Яна няўлоўна аддаляецца, нібы ўцякае, пакідаючы агеньчык надзеі, як папараць-кветка...
І зноў — вяртанне-рэха. Апошняе. Але — не адамкнёнае. Усё з той жа таямніцай. Шукай ключы сэрцам сваім:
Чуецца штосьці магічнае ў паралельных паўторах... Ляціць голас, ён жа, безумоўна, аціхае, каб недзе не знікнуць, а растварыцца, у нешта матэрыялізавацца зусім іншае, ужо недаступнае табе, няўлоўнае... І ён жа — вяртаецца. Вяртаецца рэхам. Значыць, рэха недзе там, на самым пачатку сваім, мусіць набрацца моцы — каб вярнуцца. Павінен быць сілавы момант, момант энергіі, каб нарадзіць той, сустрэчны. Іначай — не будзе вяртання. Будзе самотная глухата. Будзе абсалютная маўклівасць, як у стане касмічнага бязмежжа, і нулявая магчымасць «пачуць» сваю прысутнасць...
І так па-дзіцячы хочацца гукнуць у прастору і перабегчы туды, адкуль пачынаецца рэха — каб паглядзець сюды, дзе толькі што быў, адкуль толькі што гукаў. Паглядзець, як на сябе самога, на свой голас — у момант існасці, які ўжо адляцеў у вечнасць. Зрабіўся рэхам. Але ж. ён ёсць!..