Недзе ў мяне захоўваецца фота Анатоля Вялюгіна, дзе надпіс кароткі: «Рыгору Барадуліну — у дзень хрэсьбін; рунець, красаваць, налівацца!» Гэта ён быў хросным бацькам зборніка: даваў яму не толькі імя.
Атрымалася так, што ўпершыню ў часопісах надрукаваўся я менавіта ў «Полымі». Помню на старонках рукапісу свайго вялюгінскія поўныя плюсы (там, дзе верш цалкам падабаўся яму) і, калі можна так сказаць, паўмінусы (дзе трэба было яшчэ такі папацець, памеркаваць, памазгаваць). Быў у мяне верш пра цаліну, які пачынаўся радкамі: «Стэпавы ўчотчык — перакаці-поле», стаяў супроць яго паўмінус, два разы прыносіў, але ў «Полымі» ён свету так і не пабачыў. Пазней дайшло, на які паварот вобраза далікатна, але рашуча накіроўваў мяне настаўнік. У мяне перакаці-поле параўноўвалася з учотчыкам, а Анатолю Вялюгіну хацелася, каб верш быў пра землеўпарадчыка, пра першаадкрывальніка стэпавых гектараў, а не пра экзатычную расліну, якая даўно гуляе па старонках паэтычных кніг і падборак.
I праз колькі гадоў хочацца мне зноў вярнуцца да Мінскага мора, да той ранішняй лоўлі, да ваколіц Ганалеса. Надвячоркам пайшлі ў грыбы. Рыжымі хвастамі свяцілі лісічкі, і тут паэт-лесавік браў большы аброк з некалі лесу, у якім пачыналі сцірацца грані з паркам... I як з даўнім знаёмым сустрэўся я з вершам «Чайка над жытам». Многа хто адразу адгукнуўся на падзею, многа хто ўтапіў у Мінскім моры неапераныя рыфмы, а па-чалавечы пашанліва, па-сялянску прачула сказана было Вялюгіным, як ішло мора з лагчыны ў вёску:
I гэта пра мутную роўнядзь вады, што некалі пашкадавала нам нават прыстойных яжгуроў.
У Анатоля Вялюгіна ёсць адметная рыса прымушаць чытача глядзець на рэчы ягонымі вачыма. Колькі б разоў ні быў я ў пасляліўневым веснавым лесе, ледзь угледжу бярозку, шапчу вялюгінскае: «У мокрым лесе светла ад бяроз...» Так як і вачыма Сяргея Ясеніна, заўсягды гляджу на лясных давярлівак: «берез нзглоданные костн...» А як да фізічна-балючага адчування сказана пра бабінае лета:
З маленства блізкае слова «белазорае». Анатоль Вялюгін настолькі добра адчувае роднае слова, настолькі ведае законы яго развіцця, што падчас цяжка адрозніць свежае гэта, яшчэ не зацяганае слова з найбагацейшай на слоўнікавы запас Віцебшчыны ці проста наватвор. Павялося так, што ў слоўніках перакладаецца «блпзорукнй» як «блізарукі». А чуйны да слова Анатоль Вялюгін даўно ўжывае надзвычай дакладнае і каларытнае: ніцавокі, ніцы на вочы...
Яшчэ ў 1949 годзе пісаўся верш пра манцёра. Многія заківаюць галовамі: ясна, вытворчая тэматыка пачатку 50-х гадоў, калі паэзіі было гола... Але сам верш ужо сваім пачаткам прымусіць замаўчаць скептыкаў:
Колькі часу мне на роднай Ушаччыне рэўматычнымі нагамі гулі слупы пасля таго, як на выклянчаныя ў маці грошы набыў я кнігу паэзіі Анатоля Вялюгіна «На подступах». I цяпер мне па-вялюгінску ў прастуджаным полі гудуць слупы.
А калі ўначы даводзілася вартаваць сад (садоў яшчэ было не багата: ад падаткаў рэштка старых ветэранаў была толькі што вызвалспа, а маладыя яшчэ не вырасла), той сад, які маладым чуў выццё бомбаў,— праз ноч гучалі мне вялюгінскія радкі:
Глухія конаўкі, гулкія збаны перадаюць цішыню насцярожанай начы. Сонныя сады, буданы гукапісам сваім падкрэсліваюць росную крохкасць галін.
А калі давялося пабыць на Куршскай касе, хвалі халоднай Балтыкі як бы ўскалыхнулі радкі вялюгінскага «Рыбацкага могільніка»: