Гэтай жа манеры верны паэт і ў мастацкім перакладзе. У дасканаласці валодаючы ўсімі тонкасцямі вершаванай тэхнікі, ён не выхваляецца гэтым, не дэманструе сваю віртуознасць. У існых майстроў форма — гэта ўсяго толькі сродак (хоць і вельмі неабходны, але сродак) для дасягнення мэты, а не самамэта. У нашыя дні разнамоўная паэзія шмат якіх народаў робіцца зразумелаю ўсім дзякуючы не толькі выпрабаванаму майстэрству перакладчыкаў, але і чыста чалавечаму субяседнаму паразуменню мастакоў... Сустрэўшыся яшчэ на Бранскім фронце з Петрусём Броўкам, Максімам Танкам, Аркадзем Куляшовым, Піменам Панчанкам, Якаў Хелемскі парадніўся з творчасцю аднапалчан, парадніўся ў такой ступені, што сваю перакладчыцкую працу прысвяціў перш за ўсё беларускай паэзіі».
У словах славутага паэта Каўказа — і любоў да Якава Хелемскага, і захапленне яго майстэрствам, і як быццам нават раўнівае пачуццё да працы паэта, які аддаў усяго сябе перакладам беларускага паэтычнага слова.
Міхаіл Святлоў у «Лісце замест рэцэнзіі» пісаў у 1961 годзе Петрусю Броўку: «Я цябе люблю за тое, што ты ўмееш гутарыць. Будзеш ты ў Палессі ці ў Амерыцы, ты гутарыш са мной. Гэта каштоўны дар... А агульнае ўражанне ад кнігі такое — як быццам я сам яе напісаў... Р. 5. Яшчэ я забыўся сказаць, што цябе вельмі добра пераклаў Якаў Хелемскі». Размова ішла пра кнігу «А дни идут...», за якую Петрусю Броўку першаму сярод беларускіх пісьменнікаў-сучаснікаў было нададзена высокае званне лаўрэата Ленінскай прэміі. Яе, як і кнігу Максіма Танка «Нарочанскне сосны», таксама адзначаную Ленінскай прэміяй, цалкам пераклаў Якаў Хелемскі. I ў кнізе «Где ночует жаворонок?» Пімена Панчанкі, што атрымала Дзяржаўную прэмію СССР за 1981 год, лепшыя старонкі перакладзены Якавам Хелемскім.
Ужо самае першае перакладчыцкае судакрананне Хелемскага да творчасці Аркадзя Куляшова, да ягонай пасляваеннай паэмы «Новае рэчышча», таксама было аслонена ўсесаюзным прызнаннем. Беларускі паэт быў адзначаны другім, пасля «Сцяга брыгады», лаўрэацкім медалём.
З тых часін творчае супрацоўніцтва Куляшова і Хелемскага развівалася бесперапынна. Патрабавальна-суровы да сваіх радкоў і да перакладаў, Куляшоў самыя цяжкія на пераклад рэчы давяраў выпрабаванаму сябру.
Нядзіўна і сімвалічна, што Дзяржаўную прэмію БССР імя Якуба Коласа ў галіне перакладу першы атрымаў Якаў Аляксандравіч Хелемскі. Атрымаў за пераклады кніг паэзіі Петруся Броўкі, Аркадзя Куляшова, Максіма Танка, Пімена Панчанкі. Гэта як быццам удзячная даніна даўняму паэтычнаму і франтавому братэрству,— ці не ім натхняўся рускі паэт, прапагандыст беларускай паэзіі?
Як своеасаблівае крэда гучаць радкі ўласнай, высокай пробы паэзіі Якава Хелемскага:
Паважны том склалі б вершы Якава Хелемскага пра Беларусь. Гэта не традыцыйныя камандзіровачна-дэкадныя радкі, дзе традыцыйнае саладжавае замілаванне з прычыны і без яе. Паэт ведае нашую рэспубліку дасканала, глыбінна. Не толькі дакладнасць дэталяў, непаўторны беларускі каларыт робяць пераканаўчымі радкі даўняга і адданага сябра Беларусі. Паэт бачыць наш край закаханымі і спагаднымі вачыма, сыноўнім сэрцам адчувае і клопаты, і радасць народа. Як пра родную зямлю, піша рускі паэт пра Беларусь. Ён ведае ііашую паэзію, нашую мову, ведае дух і нораў народа.
Асобна варта было б спыніцца на вершах Якава Хелемскага, прысвечаных сваім сябрам па пяру — народным паэтам Беларусі. У іх і даніна павагі і любові да майстроў беларускай паэзіі, і толькі Якавам Хелемскім падмечаныя, заўважаныя штрыхі да партрэтаў сяброў, з якімі звялі рускага паэта дарогі вайны. Іх можна назваць і дзённікамі сталай увагі да беларускай паэзіі, і ўсхваляванымі замалёўкамі з натуры, і пасланнямі майстра да майстроў. За шмат гадоў працы і шмат убачана, шмат прыкмечана, падмечана неабыякавым вокам мастака. Можна ведаць на памяць вершы паэта, сустракацца з ім, пра ўсё перагаварыць і паспрачацца, але толькі перакладчык як ніхто іншы разумее паэта знутры, з сярэдзіны, з сарцавіны, адчувае яго, як сябе. У вершах, прысвечаных сябрам, Якаў Хелемскі імкнецца перадаць і стыль паэта, і ход яго думак.
У кнізе «Четыре мастера» — выбраныя радкі чатырох народных паэтаў Беларусі. Яна не выпадкова названа кнігай перакладаў. Адна толькі недакладнасць у загалоўку. Дакладней было б — «Пяць майстроў». Бо пяты — перакладчык — таксама майстар!