— Нават калі б і ведалі, што з таго, — шкадуе цётка Зіна. — У зону тады ўсё адно не пускалі. Гэта зараз — ідзі — не хачу, а тады строга было. Слова «радыяцыя» для нас было нешта накшталт слова «смерць»…
Лаўлю сябе на думцы, што не слухаю яе. Рэчаіснасць перастае існаваць для мяне, і перад вачыма паўстаюць сцэны бацькавага жыцця. Карціць перажыць іх разам з дарагім і блізкім мне чалавекам, з тым, хто некалі даў мне самае што ні на ёсць каштоўнае — жыццё, з тым, хто навучыў мяне любіць гэты свет, з тым, які выжыў і вярнуўся з пекла, адкуль ніхто і ніколі не вернецца больш ужо…
Ранкам наступнага дня я выпраўляюся ў дарогу. Малады хлопец — мой кіроўца і праваднік. Гэта на яго старэнькім «Масквічы» мы едзем праз усю зону да хутара. Там, па словах цёткі Зіны, і жыў увесь гэты час мой бацька. У хлопца цёмнаскуры, нібыта ў грузіна, твар. З-за чаго, напэўна, і мянушка ў яго такая — Міміно.
Машына ледзь паўзе па бездарожжы. Рухавік раве і, перагрэўшыся, глохне. Кіроўца запускае яго зноў і незадаволена бурчыць. Выбоіны нібыта азёры. І іх не аб’ехаць ужо. Ля адной такой яміны, напоўненай смуроднай, састаялай вадою, мы пакідаем машыну і ідзем далей пешкі.
— Мясціны тут непралазныя, — тлумачыць мне Міміно, нібыта я сам таго не бачу. — Па гэтых дарогах нават пры саветах машыны не хадзілі.
— Ты скуль ведаеш? — гляджу я на яго здзекліва.
— Я ўсё ведаю, — крыўдуе Міміно. — Калі б не ведаў, не павёў бы вас на гэты хутар… Вось ён — Божы Дар. Глядзіце…
Хлопец паказвае некуды ўдалячынь бязлесай балоцістай раўніны. На даляглядзе ледзь бачныя абрысы дзвюх дзіўных, падобных да зляжалых коп пабудоў.
— На хутар тут адна дарога, — тлумачыць юнак. — Гэтая, па якой мы з вамі ідзём зараз. Непадалёку, праўда, чыгунка яшчэ праходзіць. Але яна, пасля таго як узарвалі мост, закінутая. Дарэчы, адлегласць аднолькавая — што па ёй, што па гэтай дарозе. Па чыгунцы яно, можа, і бліжэй крыху, — сумняваецца ён, — але па ёй на машыне не паедзеш. Па ёй пехатою трэба ісці. Так што, калі ўсё ўлічыць, то тое на тое і прыйдзецца. Нам бы толькі праз рэчку ўброд перабрацца. А там напрасткі, глядзіш, праз хвілін пятнаццаць на месцы ўжо, — апраўдваецца мой праваднік.
Я ўзіраюся ўдалячынь. На даляглядзе — тры дрэвы з высокімі, як у кіпарысаў, пірамідальнымі кронамі. Ля іх грувасцяцца дзве дзіўныя старыя пабудовы.
Дык вось ён які, гэты хутар, Божы Дар!..
Толькі пад вечар мы пакідаем хутар з неадпаведнай сапраўднасці назваю. Пакідаем, каб некалі вярнуцца сюды. Прыйсці з Тым, хто пражыў тут у адзіноце пятнаццаць гадоў, паблукаць па гэтых дзікіх, бязлюдных мясцінах, дакрануцца шчакой да шурпатай кары пірамідальных, падобных да кіпарысаў, таполяў, прачытаць на адным з валуноў, што на вяршыні здзірванелага кургана, векавы надпіс. Прачытаць яго ўголас:
— Памятайце, пад вашымі нагамі ўвесь Свет…