Выбрать главу

— Добры дзень, — кажу я. — Выклікалі?

Вілі глядзіць на мяне, як на пустое месца, адсоўвае машынку, кладзе перад сабой тэчку і пачынае яе гартаць.

— Рэдрык Шугарт? — кажа.

— Ён самы, — адказваю, а самому сьмешна — сілаў няма.

— Колькі часу працуеце ў інстытуце?

— Два гады, трэці, — кажу.

— Склад сям’і?

— Два браты нас, — кажу. — Сіроткі. Адзін пад адным. Тады ён паварочваецца да таго сэржанціка і строга яму загадвае:

— Сэржанце Люмэр, — кажа, — адпраўляйцеся ў архіў і прынясіце тэчку нумар сто пяцьдзесят.

Сэржанцік казырнуў і змыўся, а Вілі зачыняе тэчку і змрочна так пытаецца:

— Зноў за старое ўзяўся?

— За якое такое старое? — кажу.

— Сам ведаеш, за якое. Зноў на цябе матэрыял прыйшоў.

Так, думаю.

— І адкуль матэрыял?

Ён нахмурыўся і паківаў галавой.

— Гэта цябе не датычыцца, — кажа. — Я цябе па старым сяброўстве папярэджваю. Балбочаш, напэўна, шмат. Бо ж у другі раз пападзешся — шасьцю месяцамі не адкараскаешся. І зь інстытуту цябе выб’юць адным скокам і назаўсёды. Зразумеў?

— Зразумеў, — кажу. — Аднаго я не зразумеў: якая ж гэта сволач на мяне данесла?

Але ён ужо зноў глядзіць на мяне алавянымі вачыма і ведай сабе гартае тэчку. Сэржант, значыць, прыйшоў са справай нумар сто пяцьдзесят.

— Добра, Шугарце, — кажа капітан Вілі Герцаг, па мянушцы Парсюк. — Гэта ўсё, пра што я хацеў даведацца. Можаце ісьці.

Ну, я пайшоў у распранальню, надзеў спэцоўку, закурыў, а сам усё думаю: адкуль жа гэта звон ідзе? Думаў-думаў, нічога не прыдумаў і вырашыў напляваць. Апошні раз я ў Зону ўночы хадзіў тры месяцы таму, ужо амаль увесь хабар збыў і грошы амаль усе растраціў. У хапку не злавілі, а цяпер хрэн мяне возьмеш, я сьлізкі. Але калі ўжо па сходах у лябараторыю падымаўся, мяне раптам ахінула; і толькі я Кірыла ўбачыў, як адразу яму сказаў:

— Што ж гэта ты, — кажу, — плявузґаеш? Ці што, не разумееш, чым гэта для мяне пахне?

Ён нахмурыўся і ўвесь напружыўся. Адразу відаць: ні чорта не разумее, пра што гаворка ідзе.

— Што здарылася? — кажа. — Пра што ты?

— Ты каму пра гараж казаў?

— Пра гараж? Нікому. А што?

— Ды так, нічога, — гавару. — Якія будуць распараджэньні?

— Хадзем, прыкінем маршрут, — кажа ён.

— Які маршрут?

Тут ён, вядома, на мяне вылупіў вочы.

— Як гэта — які? Маршрут па Зоне.

— А што, — кажу, — у Зону сёньня ідзем хіба?

Тут ён, відаць, нешта зразумеў. Узяў мяне за локаць, адвёў да сябе ў кабінэцік, пасадзіў за свой стол, а сам прыладзіўся побач на падваконьніку. Запалілі. Маўчым. Потым ён асьцярожна так пытаецца:

— Што-небудзь здарылася, Рэдзе?

— Не, — кажу, — нічога не здарылася. Учора ў покер дваццаць манэт прадуў гэтаму… Дыку. Выдатна гуляе, шэльма. У мяне, разумееш, на руках «стрыт»…

— Пачакай, — кажа ён. — Ты што, перадумаў?

Ну, у мяне цярпеньне лопнула. Не магу я зь ім у такія цацкі гуляць.

— Так, — кажу, — перадумаў. Балбатун ты, — кажу. — Званар. Я табе як чалавеку сказаў, а ты раззваніўся на ўвесь горад, ужо да бясьпекі дайшло… — Ён на мяне рукой замахаў, але я ўсё-ткі скончыў: — Я на такіх умовах табе не працаўнік. Так і запамятай, хоць наўрад ці я табе цяпер калі-небудзь што-небудзь яшчэ скажу.

Выказаў я яму ўсё гэта і змоўк. Зноў у яго няшчасны выгляд зрабіўся, і зноў у яго вочы сталі, як у хворай сукі. Прадыхаўся ён гэтак сутаргава, запаліў новую цыгарэту ад недакурка старой і кажа мне ціха:

— Хочаш вер, Рэдзе, хочаш ня вер, а я нікому ні слова не казаў.

— Ну, не казаў — і добра.

— Я нават Тэндэру яшчэ нічога не казаў. Пропуск на яго выпісаў, а самога нават не спытаў, пойдзе ён ці не.

Я маўчу, палю. Як ён не разумее, што нельга мне цяпер ісьці? Небясьпечна. Усё адно, хто названіў. Можа быць, нават і ня ён, хоць калі ня ён, то хто, пытаньне? Ніякі сталкер, калі ён зусім не звар’яцеў, на гарматны стрэл да Зоны не падыдзе, калі ведае, што за ім сочаць. Мне зараз у найцямнейшы кут залезьці трэба. Якая, маўляў, Зона? Я туды, маўляў, і па прапусках не хаджу які месяц…

— Слухай, Рэдзе. — кажа раптам ён. — А можа быць, цябе зусім не з-за гэтага гаража на заметку ўзялі. Мала што ў цябе было раней!

— Якая мне розьніца. — кажу.

— Але я ж не званіў. Гэтаму ты верыш?

— Веру, — схлусіў я, каб яго супакоіць.

Але ён не супакоіўся. Саскочыў з падаконьніка, прайшоўся па сваім кабінэце ўзад-уперад, а сам мармыча расстроена: