26 ESUM, t. III, s. 139.
27 Było to w Szczecinie, w kraju Obodrytów (przyp. tłum.).
28 Por. Biblia: Księga Sędziów, 11, 35–40; I Księga Mojżeszowa, 22, 2-10; II Księga Królewska, 3, 26–27, i in.
29 Uzwar: rytualny napój z suszonych owoców (wyjaśnienie Autorki).
30 N. Czmychow, Istoki jazycziestwa Rusi, Kijew 1990, ss. 297–300.
31 Tamże, s. 342.
32 I. Sriezniewskij, Matieriały dlia słowarja driewnierusskogo jazyka, Sankt-Pietierburg 1903.
33 Jedno futro sobole kosztowało 10 grzywien. 70 futer — 700 futer monetą (przypuszczenie Autorki).
34 M. Wizir, Jarosławowa biblioteka, "Socjalistyczna kultura", 1990, nr 2, 3.
35 Szajan, op. cit., s. 391.
36 M. Brajcziewskij (= Brajczewśkyj), Utwierżdienije christianstwa na Rusi, Kijew 1989.
37 Dniepru (przyp. tłum.).
38 Litopys Ruśkyj, s. 30.
39 Brajcziewskij, op. cit., ss. 108, 109.
40 Litopys Ruśkyj, s. 29.
41 Tamże, s. 37.
42 Jak wyżej.
43 W. Tatiszczew, Istorija Rossijskaja, Moskwa-Lieningrad 1962, t. I, ss. 110, 111.
44 H. Połonśka-Wasyłenko, Istorija Ukrajiny, Kyjiw 1992, t. I, s. 107.
45 Litopys Ruśkyj, s. 94.
46 Brajcziewskij, op. cit., s. 124.
47 O. Bewzo, Lwiwśkyj litopys i Ostroźkyj litopyseć, Kyjiw 1971, ss. 137, 138.
48 S. Tołstow, Śladami cywilizacji starożytnego Chorezmu, przeł. I. Koral, Warszawa 1953, s. 304.
49 A. Cziertkow, Opisanije wojny wielikogo kn. Swiatosława, Moskwa 1847, ss. 8-13.
50 Litopys Ruśkyj, s. 66.
51 Tatiszczew, op. cit., ss. 112, 113.
52 Tamże.
53 Piesni, sobrannyje P. Rybnikowym (w trzech tomach), Moskwa 1909–1910, t. I, nr 26.
54 Litopys Ruśkyj, s. 85.
55 Tamże, s. 111.
56 Tamże, ss. 104, 105.
57 I. Franko, Stworinnia switu, Winnipeg, Man 1918 (ponownie wydał ją Sławyn Jaworśkyj, 1984).
58 Tamże, s. 48.
59 Patrz: A. Donini, I origini del cristianesimo (cyt. za przekładem ros.: U istokow christianstwa, Moskwa 1979).
6 °Cerkiew Wschodnia używa pogańskiego słowa prawosław'ia zamiast przyjętego w świecie — ortodoksja. Prawosławia oznacza: praw — wszechświatowy zakon boży, który rządzi światem, zaś sławlennia — to nazwa pogańskiej bogosłużby. Być może tak właśnie nazywała się stara wiara ukraińska.
61 Litopys Ruśkyj, s. 105.
62 W. Sołowjow, Sobranije soczinienij, t. VII, s. 288.
63 Biblia: Exodus (II Księga Mojżeszowa), 12, 1-14.
Indeks OSÓB
Numery stron odnoszą się do wydania książkowego.
Adalbert, bp 80
Adam Bremeński, kron. 63
Afanasjew Aleksandr 32, 33, 52
Anabazis (Scyta) 59
Anacharsis (Scyta) 59
Andriejew 9
Andrzej Bogolubski, ks. rus. 89
Aniczkow E. W. 29
Anna Jarosławna, ks. rus. 74
Ariusz 92
Askold, ks. rus. 30, 73, 77, 79, 84, 87
Bazyli I Macedończyk, ces. biz. 77
Bazyli z Cezarei 94
Berynda Pamwo 40, 42
Bogomił (zw. Słowikiem), żerzec 85
Bojan 33, 74
Borys I, car bułg. 74
Brajczewski Mychajło 73, 76, 77, 81, 83
Brckner Aleksander 12
Budda 104
Celsus 91
Cyprian, metropolita kij. i mosk. 95
Cyryl (Konstantyn), ap. Słowian 73
Cyryl Aleksandryjski 76
Czmychow Mykoła 70
Czokroborti Dżogonnath 54
Danyłenko Walentyn 56, 65
Danyło, opat 59
Darajawausz (Dariusz) 53, 54
Dioklecjan, ces. rzym. 102
Dionizy, patriarcha konst. 94
Dionizy Areopagita 76
Dionizy Mały 75, 76
Dobrynia, tysięcznik 84–86
Dragomanow Mychajło 58
Al-Dżajhani, kron. arab. 60
Eliasz 30, 43, 102
Eugeniusz IV, pap. 95
Ezdrasz 91
Ezechiel 90, 91
Famincyn O. 40
Fedir, bp 89
Fed'kowicz Osyp-Jurij 75
Fiodorow Iwan 90
Focjusz, patr. 86
Franko Iwan 31, 90, 104
Gedeon, metropolita 94
Gimbutas Marija 12
Gleb, ks. 88
Hammurabi 90, 91
Herbord, kron. 62
Herod 93
Herodot 35, 59, 68
Hitler Adolf 53
Hnatiuk Wołodymyr 40, 51
Hruszewski Mychajło 79
Hystaspes, kr. 54
Ibn Dast, kron. arab. 60
Ibn Fadlan Ahmad, kron. arab. 60, 66
Igor (Jarosławowicz), ks. rus. 89
Igor (Rurykowicz), ks. rus. 30, 65, 77–79, 84
Iłarion, metropolita 42, 58, 87
Izydor, metropolita 95
Jagiełło, ks. lit. 95
Jaropełk, ks. rus. 79–81, 84
Jarosław Mądry, ks. rus. 87, 89
Jefymenko Ołeksandra 80
Joachim, patriarcha mosk. 95
Joannes (Jan) z Nikiu, kron. biz. 76
Kij, ks. (= Kuwrat) 76, 79
Kolumban, św. 76
Konstantyn I Wielki, ces. rzym. 91, 92
Konstantyn VII Porfirogeneta, ces. biz. 78, 84
Kosiw Sylwester, metropolita 94
Kulisz Pantełejmon 32
Kuwrat patrz: Kij
Leon IX, pap. 92
Leontij, bp 89
Lipkiwski Wasyl, metropolita kij. 95
Liutprand, kron. 74
Łesia Ukrainka 45
Maksencjusz 91
Malales Joannes (Jan) 26
Marr Nikołaj 35
Al-Marwazi, kron. arab. 82
Al-Masudi, kron. arab. 60, 64
Michał, metropolita 86
Michał III, ces. biz. 84
Michał Olelkowicz, ks. kij. 97
Mikołaj, bp. 92
Mirobóg, żerzec 65, 71
Mścisław, ks. rus. 87
Neczuj-Łewycki Iwan 21, 36, 37, 48
Nestor, bp 89
Nestor, rocznikarz 40
Ohijenko Iwan 94
Oleg, ks. rus. 65, 84
Oleg (Świętosławowicz), ks. rus. 81
Olga, ks. rus. 77–81, 84
Orchan 76
Ostrogscy (rodz.) 81
Ostrogska Anna Alojza 81
Ostrogski Aleksander 81
Ostrogski Fedir (Fiodor) 96
Otto I 80
Otto z Bambergu, św. 62
Pachomiusz, mnich 94
Peron Anquetille du 53
Piłat 50
Prokopiusz z Cezarei, kron. biz. 46, 60
Puszkin Aleksandr 60
Putiata, tysięcznik 84, 85
Roerich Nikołaj 55
Rybakow Boris 12, 29, 32, 59
Sakson Gramatyk, kron. 62, 68
Salomon 91
Sargon I 90
Schoenfield 91
Skara Zachariasz 97
Sołowjow Władimir 99
Sriezniewski Izmaił 33, 72
Stalin Josif 95
Sudysław, ks. rus. 89
Sweneld 79
Szajan Wołodymyr 10, 11, 13, 52, 55, 60, 75, 104
Szepping D. 32
Szuchewicz Wasyl 75
Świętosław, ks. rus. 79–82, 84
Tatiszczew Wasilij 80
Teodozjusz Pieczerski 98
Tertulian 75
Thietmar, kron. 63
Tilak Balgangadhar 55
Toksaris (Scyta) 59
Trajan, ces. rzym. 39
Triewier Kamiłła 40
Tur, wiking 67
Ugoniaj, tysięcznik 85
Ur-Nammu 90
Włodzimierz, ks. rus. 29, 34, 35, 79, 82–85, 87
Włodzimierz Monomach, ks. rus. 87
Wsiewołod, ks. rus. 88
Zełenin Dmytro 46
Znojko Ołeksandr 34, 36