61
Sonĝinte tiel, li denove sonĝas.
Jen en Francujo, en kapel’ de Ajkso
La dekstran brakon urso mordis tiel,
Ke tranĉis ĝi la karnon ĝis la osto:
Ordono
62
Post nokto, la tagiĝo hele venas.
Imperiestro tre fiere rajdas;
Nun mil trumpetoj tra la gent’ sonoras.
«Baronoj noblaj, diras Estro Karlo, 740
› Rigardu tien, intermontvojetojn…
› Decidu, kiu marŝos postgvardie.»
Sed Gen’: «Rolando, mia duonfilo;
› Neniu estas pli kuraĝa ol li;
› Li estas la savonto de la gento.»
63
Aŭdinte, ke lin oni nomas, Grafo
Rolando ekparolas kiel Estro:
«Mi, duonpatro, devas vin tre ami,
› Mi, ŝuldos al vi, ke mi postgvardios.
› Francestro Karlo, ja, nenion perdos,
› Ĉar mi zorgeme gardos pri ĉevaloj
› Pri muloj kaj mulinoj surrajdeblaj,
› Kaj pri portilaj brutoj. Kiu ilin
› Forprenus, ilin pagos per glavbato.»
—Gen’: «Vi ja veron diris, mi vin konas.» Aŭdu.
64
Roland’ aŭdinte, ke li postgvardios,
Parolas kun koler’ al duonpatro:
«Perfido kaj malbon’ de via sango
› Kredigis vin, ke mi ellasos ganton,
› Ĉar antaŭ Karl’ faligis vi bastonon!» Aŭdu.
65
Rolando grafo alparolas Karlon:
«El via mano, donu la pafarkon;
› Mi kredas, mi riproĉon ne meritos.
› Ĝi, ja, ne falos de mi, kiel falis
› De Geno dekstra ganto kaj bastono.» 770
La Reĝo staras, kapon mallevinte,
Li elkaresas barbon kaj lipharojn,
Kaj li ne povas sin deteni plori. Aŭdu.
66
Alvenas siavice Duk’ Naimo,
Barbulo kaj harulo heleblanka.
Li estas plej ŝatinda kortegano;
Li diras al la Reĝo: «Vi lin aŭdis;
› Rolando grafo estas kolerega,
› Kaj furioza, ankaŭ terurega;
› Al li vi komisiis postgvardion;
› Baronon tian vi neniam trovos.
› Streĉitan de vi, donu la pafarkon 780
› Al li, kaj li kunprenu bonhelpantojn.»
Pafarkon donas Reĝ’—Roland’ ĝin prenas. Aŭdu.
67
Kaj Reĝo Karlo diras al Rolando:
«Sinjoro nevo, ja, vi scias, al vi
› Duonon de l’ anaro mi fordonos;
› Ĝin gardu, ĉar ĝi estas la savonto.»
—Sed Grafo: «Ne! Mi tion ĉi ne faros;
› Pro Di’ je mia gent’ mi restos inda.
› Nur restu dudek mil kuraĝaj Francoj;
› Senriske, vi trairu intermontojn; 790
› Neniun timu, dum mi estas viva!» Aŭdu.
68
Rolando grafo staras sur altaĵo;
Li vestis sin per la kiras’ plej bela,
Surmetis kaskon indan je barono,
Postgvardio
69
Rolando graf’ ekrajdas sur ĉevalo;
Ĉe lia flank’, kolego Oliviro,
70
Foriro de Karlo
71
72
Montaro estas alta! Val’ malluma!
Ŝtonego nigra! intermont’ terura!
Jen Francoj iras, ne sen dolorego!
Ĝis dek kvin mejloj sonas forirado!
Sed, alveninte Teron Altan, ili
73
En Hispanujo restis Konsilistoj,
Dudek mil Francoj ankaŭ estas tie.
Ne tremas ili, kaj ne timas morton.
Imperiestro iras al Francujo,
Li ploras, tiras sian blankan barbon,
Malĝojan frunton kaŝas per mantelo, 830
Ĉe lia flanko rajdas Duk’ Naimo
Dirante: «Reĝo, kia pens’ vin premas?»
Respondas Karlo: «Ve! Demand’ ofenda!
› Mi estas kortuŝita ĝis la larmoj!
› De Gen’ Francujo estos detruita!
› Ĉi tiun nokton sonĝis mi, ke Geno
› En miaj manoj rompas mian lancon.
› Al postgvardio li irigis nevon
› Rolandon, mi lin lasis en fremdlando!
› Ve! se li mortos, kiu helpos al mi?» Aŭdu.