Паняцце «двухсмысленнасці» даволі няпростае. Слушна падмеціў Л. Талстой: «Кожнае мастацкае слова тым і адрозніваецца ад немастацкага, што выклікае незлічонае мноства думак, уяўленняў і тлумачэнняў». Так яно і ёсць. Раман Шолахава «Ціхі Дон» — твор аб’ектыўны, але наўрад ці можна яго прызнаць поўнасцю савецкім. «Двухсмысленнасці» ў ім колькі хочаш, толькі пра гэта не прынята казаць.
25 красавіка. Хадзіў у інстытут да А. П. Парэпкі па працоўную кніжку. Выйшаў з кабінета дырэктар В. Барысенка і запрасіў зайсці. Павіншаваў мяне з новай работай. Сказаў між іншым, што яму званіў Марцэлеў і перапытваў пра мяне.
— Я цябе хваліў, грахоў, кажу, за ім няма. Аднойчы толькі было, што паехаў, адпрасіўся на пару дзён у Ленінград, а затрымаўся там на цэлы тыдзень.
Але гэта нічога, вярнуўся…
Сапраўды, такі выпадак меў месца. Паехаў я ў Ленінград да брата на вяселле. Віталік жаніўся. Былі там разам з нашай мамай Кацярынай Мікалаеўнай. Пасля вяселля аглядалі горад, Эрмітаж, давялося затрымацца. Я думаў, што Васіль Васільевіч пра гэта ўжо не памятае, але, аказваецца, не забыў.
— Кавалак хлеба не спадзе з неба, — успомніў я вядомую прымаўку, — працаваці трэба.
Васіль Васільевіч згодна хітнуў галавой.
Здаў у абанемент Акадэмічнай бібліятэкі імя Я. Коласа кнігі, якія браў апошнім разам. Я ўдзячны гэтай бібліятэцы і яе супрацоўнікам. Тут прачытаў незнаёмых мне Фрэйда (хаця, прызнаюся, і не ўсё зразумеў), Дзюрынга (пра якога Энгельс напісаў цэлае даследаванне «Анты-Дзюрынг», з Энгельсам, дарэчы, я згодзен), Ніцшэ, Гумілёва, Мандэльштама («Шум времени»), прафесара Здзяхоўскага «Аб беларускай душы», часопіс «Узвышша» і інш. Усё гэта выдавалася па звычайным патрабаванні.
26 красавіка. На стале ў майго візаві стос папер.
— Пісьмы працоўных, — тлумачыць ён. — Столькі, што не паспяваем чытаць.
— Трэба ж і адказаць..
— Адказваем па тэлефоне.
— А калі ў аўтара, як, напрыклад, у мяне, няма тэлефона?
— Тады пасылаю яму паштоўку і даю свой службовы тэлефон, каб пазваніў мне.
Гэтак тут прынята.
Хадзіў у Саюз пісьменнікаў (гэта побач), прадставіўся сакратару партарганізацыі А. М. Кулакоўскаму, вядомаму празаіку.
— Кулакоўскі, — назваў ён сябе і дадаў: — Не звяртайце ўвагі на прозвішча, нічога агульнага з кулакамі не меў.
Не зразумеў, жартуе ён ці гаворыць усур’ёз, і не знайшоўся, што сказаць.
Вечарам, пасля работы, наведаў цырульню на праспекце каля «Падпісных выданняў». Падстрыгся.
27 красавіка. Сёння мой візаві спытаў у мяне, дзе я стрыгся. Я адказаў. «А чаму не ў сябе?» Аказваецца, тут ёсць свая цырульня для апаратных работнікаў і міністраў. Часта стрыгуцца рэдактары газет. Пажадана стрыгчыся тут. Кошт — 80 капеек.
30 красавіка. Устаў, як заўсёды цяпер, у 7 гадзін раніцы. Схадзіў у душ. Папіў чаю. Пабег на тралейбусны прыпынак. З акадэмічным інтэрнатам давядзецца, відаць, развітацца. Камендант Аляксандра Пятроўна ўжо, здаецца, прачула пра змены ў маім жыцці.
9.30. Нарада ў загадчыка аддзела Марцэлева. Гаварылі пра першамайскую дэманстрацыю.
— Павінны выйсці разам з народам і пісьменнікі, дзеячы мастацтва, — сказаў загадчык і прыстукнуў незавостраным канцом алоўка па стале.
Гэта — нечаканасць. Такога, каб на першамайскую дэманстрацыю выходзілі пісьменнікі, яшчэ не было. Раней абыходзіліся без іх і, відаць, правільна рабілі. Пісьменнік — асоба, якая менш за ўсё падыходзіць для марша пад адну музыку. Але ўказанне, мяркуючы па ўсім, ішло зверху.
— У нас адны лозунгі і сімвалы, — дадаў да прапановы загадчыка яго намеснік Парватаў. Дадаў і зірнуў на мяне. Мне здалося, што з недаверам. Я не зразумеў, што азначаў яго «дадатак». Пасля нарады я пазваніў сакратару партарганізацыі Саюза пісьменнікаў А. Кулакоўскаму, выклаў яму ўказанне. Ён доўга маўчаў у трубку, не раз глыбока ўздыхаў і ўрэшце адказаў: