— Андрэевіч, чуеш, Андрэевіч! — асцярожна, прадчуваючы ўжо няшчасце, падаў голас Мікіта і напружыў спіну.
Аднак Андрэевіч не адгукаецца, і жывот яго і ногі — моцныя і халодныя і цяжкія, як гіры.
«Сканаў, мусіць. Царства нябеснае!» — думае Мікіта.
Ён паварочвае галаву, адграбае перад сабою снег рукой і расплюшчвае вочы. Светла; гэтак жа свішча вецер у аглоблях, і гэтак жа сыпле снег, з той толькі розніцай, што ўжо не сячэ па лубку саней, а бязгучна засыпае сані і каня ўсё вышэй і вышэй, і ні руху, ні дыхання каня не чуваць болей. «Замерз, відаць, і ён»,— думае Мікіта пра Гнядога. I сапраўды, тыя ўдары капытоў па санях, якія разбудзілі Мікіту, былі перадсмяротныя намаганні ўтрымацца на нагах ужо зусім застылага Гнядога.
«Божачка, бацюхна, напэўна і мяне завеш,— кажа сабе Мікіта.— Твая святая воля. А жудасна. Ну, але дзвюм смярцям не быць, а адной не мінуць. Толькі б хутчэй...» I ён зноў хавае руку, заплюшчвае вочы і забываецца, амаль упэўнены, што цяпер ён ужо, мусіць, і зусім памірае.
Ужо ў абед на наступны дзень мужыкі адкапалі Васіля Андрэевіча і Мікіту за трыццаць сажняў ад дарогі і за паўвярсты ад вёскі.
Снегу намяло вышэй саней, але аглоблі і хустка на іх былі яшчэ відаць. Гняды па бруха ў снезе, са скінутай шляёй і зрэб’ем, стаяў увесь белы, прыціснуўшы мёртвую галаву да закасцянелага кадыка; ноздры абмерзлі ледзяшамі, вочы заінелі і таксама абмерзлі нібыта слязьмі. Ён схуднеў за адну ноч гэтак, што асталіся на ім толькі косці ды скура. Васіль Андрэевіч застыў, як марожаная туша, і як былі ў яго расстаўлены ногі, гэтак, разгіракаю, яго і адкінулі ад Мікіты. Ястрабіныя лупатыя вочы яго абмерзлі, і разяўлены рот ягоны пад кароткімі вусамі быў повен снегу. Мікіта ж быў яшчэ жывы, хаця і ўвесь абмарожаны. Калі Мікіту разбудзілі, ён быў упэўнены, што цяпер ён ужо памёр, і што тое, што з ім цяпер робіцца, адбываецца ўжо не на гэтым, а на тым свеце. Аднак калі ён пачуў галасы мужыкоў, якія адкапвалі яго і скідалі з яго адубелага Васіля Андрэевіча, ён спачатку здзівіўся, што на тым свеце гэтак жа крычаць мужыкі і гэткае ж цела, але калі зразумеў, што ён яшчэ тут, на гэтым свеце, ён хутчэй засмуціўся, чым узрадаваўся, асабліва калі адчуў, што ў яго пальцы на абедзвюх нагах адмарожаны.
Праляжаў Мікіта ў бальніцы два месяцы. Тры пальцы яму аднялі, астатнія загаіліся і ён мог працаваць, і яшчэ дваццаць гадоў жыў — спачатку парабкаваў, а потым, пад старасць працаваў вартаўніком. Памёр ён толькі сёлета дома, як і хацеў, пад абразамі і з запаленай васковай свечкай у руках. Перад смерцю ён прасіў сваю старую, каб яна даравала яму і дараваў ёй за бондара; развітаўся і з малым і з унукамі і памёр, шчыра радуючыся, што пазбаўляе сваёю смерцю сына і нявестку ад клопату лішняга хлеба і сам ужо па-сапраўднаму пераходзіць з гэтага абрыдлага яму жыцця ў тое іншае жыццё, якое з кожным годам і днём рабілася ўсё больш зразумелае і прывабнае. Лепш ці горш яму там, дзе ён, пасля гэтае сапраўднае смерці, прачнуўся? ці расчараваўся ён, ці знайшоў там тое самае, чаго чакаў? — мы ўсе хутка даведаемся.