Ён хадзіў на пасяджэнні, бо нідзе больш сваіх аднадумцаў не ведаў, хоць і пачаў раздражняць яго іхні плач па занядбанай мове, па растаптанай культуры і размовы пра неабходнасць адраджэння… Асабліва абурала і злавала Славіка гэтае слоўца «адраджэнне». Ды не адраджэнне, спрабаваў спрачацца ён, але яго не слухалі, не адраджэнне, а вяртанне. Бо адраджаецца наноў нешта не проста забытае, а загінулае, мёртвае, нам жа трэба вяртанне да сваіх каранёў. Вяртанне! Вяртанне нас, а не нам: вяртанне нас саміх да мовы, да гісторыі. Нам трэба пазітыў, а не плач, нам ёсць да чаго вяртацца, на што абаперціся…
Між тым падзеі развіваліся імкліва. У тую ж восень быў створаны спачатку «Мартыралог Беларусі», а потым і «Беларускі Народны Фронт». І зноў ён спрачаўся з хлопцамі: які «фронт», навошта «фронт» у мірны час… У знявечанай войнамі Беларусі павінна быць табу на гэтае слова. Чаму не «рух»? Беларускі народны рух — вось тое, што трэба, іначай можна толькі адштурхнуць ад сябе людзей. Ды ніхто яго не слухаў… Затым былі «Дзяды». Калі ў першых дзвюх падзеях ён не прымаў ніякога ўдзелу, дык на «Дзядах» атрымаў не толькі «дэмакратызатарам» (так называлі дручкі, якімі на амерыканскі манер узброілі савецкіх міліцыянтаў) па спіне, але і нюхнуў слезацечнага газу — «чаромухі».
Ён прайшоў з мітынгоўцамі ўвесь шлях амаль да Курапатаў, дзе бальшавікі-сталіністы напрыканцы трыццатых гадоў расстралялі больш за сто тысячаў нявінна рэпрэсаваных. З надзеяй глядзеў на Пазняка: вось ён лідар. Сядзеў у аснежаным халодным полі наўколенцах разам з усімі ў атачэнні міліцыянтаў. Быў рады і ўзрушаны. І яму ніколькі не было страшна. Ён маральна падрыхтаваўся ўжо прайсці за Беларусь нават праз турмы, калі спатрэбіцца. Зрэшты, да гэтага ён быў гатовы і раней, але тут ці не ўпершыню адчуў, што ён не адзін… Адчуў, што ёсць разам з кім і ёсць за што пазмагацца. І, магчыма, вельмі хутка...
Было зразумела, што гэтым усё не скончыцца. Імперыя канала на вачах. Людзі ўдыхнулі вольнага паветра і ап’янелі ад яго. А ап’яненне свабодай, а дакладней, у гэтым, савецкім, выпадку — беспакаранасцю, бо раней за падобныя мітынгі можна было атрымаць лагер, кулямётную чаргу альбо вар’ятню, заўсёды робіць людзей больш смелымі і актыўнымі. Першымі выйшлі на вуліцы з пратэстам маладыя казахі ў Алма-Аце. Іх жорстка разагналі. Потым крывава выбухнулі Сумгаіт і Баку… Затым міліцыянты і салдаты папрацавалі сапёрнымі рыдлёўкамі ў Тбілісі…
Пасля выбараў народных дэпутатаў у Вярхоўны Савет неспакойна было і ў Беларусі. Але паперадзе ўсіх была Прыбалтыка. У студзені 1991-га паўстала Летува — запатрабавала самастойнасці і аддзялення ад СССР... Славік выправіўся ў Вільню: балазе, гэта ад Мінска ўсяго нейкіх 170 кіламетраў. Стаяў каля тэлевежы з бел-чырвона-белым сцягам. Можна лічыць, што найсапраўднае выпрабаванне страхам у мірны час ён прайшоў менавіта тут. Асабліва калі на абаронцаў незалежнасці з гучным металічным лязгатам выпаўзлі прыплюснутыя аграмадзіны танкаў і пачуліся стрэлы — для Славіка то быў амаль другі Афган… Пасля гэтага, казаў ён сваім сябрам, яго асабіста нішто не спыніць, і трэба браць прыклад з летувісаў, іначай волі не бачыць нікому: ні ім, ні нам. Выйсці з савецкай турмы народаў можна толькі разам і, магчыма, праз хрышчэнне кроўю…
Але і ў Мінску гэбісты зноў пра Славіка згадалі... Ён выкладаў ужо ў інстытуце фізкультуры, куды яго ўзяў на працу загадчык кафедры, які даведаўся пра наробкі Славіка да кандыдацкай — прачытаў у спартыўнай газеце — і згадаў пра сваё абяцанне былому найлепшаму студэнту. Аднак не паспеў Славік адпрацаваць і паўгода, як інстытуцкі «назіральнік» паклікаў яго да сябе. Славік ведаў, да каго ідзе: такія людзі амаль афіцыйна былі ў кожнай навучальнай установе, у кожным вялікім калектыве. Іх ведалі, яны стваралі сабе павучыную сетку «стукачоў» і збіралі кампрамат на кожнага. Але Славік не думаў, што той у кабінеце будзе не адзін. Калі зайшоў, інстытуцкі гэбіст сказаў яму: