Выбрать главу

37‚Kvar Filoj Ajmon’ – mezepoka legendo pri la lukto de kvar grafidoj kontraŭ la imperiestro Karolo la Granda.

38Benoco Gocoli – itala pentristo (≈1420 – 1497), itallingve Benozzo Gozzoli.

39Abrahamo, Sara, Isaako – personoj de la biblia libro ‚Genezo’.

40Alfredo De Muse – franca romantika poeziisto (1810 – 1857), franclingve Alfred de Musset.

41Ĵan-ĵako Rusoo – franca literaturisto kaj muzikisto (1712 – 1778), franclingve Jean-Jacques Rousseau.

42‚Indiana’ – romano de Ĵorĵo Sand pri ama pasio, adulto, sinmortigo.

43Ĵorĵo Sand – virforma plumnomo de ina romanisto (1804 – 1876), franclingve George Sand.

44Ŝartro – francia urbo, franclingve Chartres.

45Sankluo – francia urbo kun parko de eksa reĝa palaco, franclingve Saint-Cloud.

46Vezuvio – italia vulkano.

47Huberto Rober – franca desegnisto kaj pentristo (1733 – 1808), franclingve Hubert Robert.

48Viliamo Turner – brita pentristo (1775 – 1851), anglalingve William Turner.

49Rafaelo Morgen – itala gravuristo (≈1758 – 1833), itallingve Raffaello Morghen.

50Lasta Vespermanĝo – lasta manĝo de Jesuo-Kristo kun siaj disĉiploj, temo de klasikaj pentraĵoj.

51Leonardo da Vinĉi – itala scienculo kaj pentristo (1452 – 1519), itallingve Leonardo da Vinci.

52Ticiano – itala pentristo (≈1488-1576), itallingve Tiziano Vecellio.

53kampotrovito – forlasita infano trovita sur kampo kaj adoptita.

54betleĥemo – en katolika kristanismo figuraĵo de la naskoloko de Jesuo-Kristo.

55golgoto – figuraĵo de la krucumejo, kie mortis Jesuo-Kristo.

56kamenkadro – tuto de paneloj, kiuj konsistigas la fasadon de kameno; en PIV: mantelo.

57nuksubaĵo – tuko ŝirmanta la ŝtofon de dorsapogilo tie, kie sidanto apogas la kapon.

58dornokrono – aludo al la moka krono el dornoj de Jesuo-Kristo dum lia aresto.

59Oktavino – eksmode oni nomis edzinon per „sinjorino” plus voknomo de la edzo, ĉi tie onklinon Leona oni nomas laŭvorte „sinjorino Oktavo” laŭ la edzo.

60altoteno – momento de kristana diservo, kiam la pastro vidige alte tenas sinsekve la sanktan panon kaj la sanktan vinon.

61... magia lampo’ – fabeloj el ‚Mil kaj Unu Noktoj.

62Kastelduno – francia urbo, franclingve Chateaudun.

63Liziozo – urbo, franclingve Lisieux.

64tomboŝtonoj – iuj kristanaj preĝejoj entenas enmurajn aŭ enplankajn tombojn kun surskriboj.

65panelpentraĵo – pentraĵo farita sur lignaj paneloj; en PIV diptiko, triptiko... poliptiko.

66Ŝarlo la 6a – reĝo de Francio de 1380 ĝis 1422.

67Sankta Luizo – Luizo la 9a, reĝo de Francio de 1226 ĝis 1270.

68Estera kaj Aĥaŝveroŝ – personoj el la biblia libro ‚Ester’.

69Sankta Eligio – episkopo kaj ministro de reĝo Dagoberto la 1a (588 – ≈660).

70Dagoberto – Dagoberto la 1a, reĝo de Frankoj de 629 ĝis 639.

71Ludoviko la Germana – alinome Ludoviko la 2a, reĝo de Orienta Frankio (≈ okcidenta Germanio) de 843 ĝis 876.

72Sigeberto – reĝo de Aŭstrazio (≈ nordorienta Francio kaj okcidenta Germanio) de 561 ĝis 575.

73Remso – francia urbo, franclingve Reims.

74Ĝambatisto Piranezi – itala gravuristo (1720 – 1778), itallingve Giambattista Piranesi.

75sudnormanda – el la suda parto de la francia provinco Normandio.

76benita pano – pano kiun oni tradicie dispartigis post kristana diservo al la partoprenintoj.

77kvarfolio – skulptaĵo el kvar simetriaj loboj.

78dua francia imperio – regado de Napoleono la 3a de 1852 ĝis 1870.

79pompejeskaj – en la stilo de romiaj dekoroj retrovitaj en la ruinoj de la urbo Pompejo.

80amo platona – amo kora, ne korpa.

81Komika Operejo – pariza operejo prezentanta operetojn kaj plezur-muzikon.

82Franca Komedio – pariza teatrejo kaj rolistaro ekzistanta de la 17a jarcento, prezentanta klasikajn komediojn kaj tragediojn.

83rizo laŭ imperiestrina maniero – dolĉaĵo el rizo kaj konfititaj fruktoj.

84interkisis – laŭ franca moro oni survange interkisas kun samfamilianoj (nuntempe ankaŭ kun amikoj).

85levis al miaj lipoj la manon – laŭ etiketo nur edziniĝintajn sinjorinojn oni salutis per mankiso.

86a kap ov ti (anglalingve a cup of tea) – taso da teo.

87blua papero (laŭvorte bluaĵo) – telegramo liverata de poŝta servo sur blua papero.

88Viktoro Hugo – franca literaturisto (1802 – 1885), franclingve Victor Hugo.

89Volabelo – aŭ Aŝilo Volabelo, ĵurnalisto kaj politikisto (1799 – 1879), aŭ Eleonoro Volabelo, dramverkisto kaj romanisto (1801 – 1859).

90Ĝoto (el Bondone) – itala pentristo kaj skulptisto (1267 – 1337), itallingve Giotto di Bondone.

91kapelo de l' Areno – malgranda preĝejo en Padovo ornamita de freskoj pentritaj far Ĝoto.

92Padovo – italia urbo, itallingve Padovo.

93kirasulo – rajda batalisto surportanta ŝirman kirason.

94Ĵano Rasin – franca teatro-verkisto (1639 – 1699), franclingve Jean Racine.

95‚Oloosono...’ – aludoj al lokoj kaj personoj el antikvaj grekaj rakontoj.

96Lekonto – franca parnasisma poeto (1818 – 1894), franclingve Charles Leconte de Lisle.

97‚Bhagavat’ kaj ‚La Leporhundo de Magnus’ – poeziaĵoj de Charles Leconte de Lisle.

98La Juda Virino – opero de Jacques-Fromental Halévy el 1835, franclingve ‚La Juive’.

99„Izraelo..." – el la opero ‚Ŝimŝono kaj Delila’ de Camille Saint-Saëns el 1877, franclingve ‚Samson et Dalila’.

100... ne bruu – verŝajne elpensita cito.

101... aŭdacas gvidi – verŝajne elpensita cito.

102„Patraj kampoj...” – el la opero ‚Jozefo kaj liaj Fratoj’ de Étienne Nicolas Méhul el 1807, franclingve ‚Joseph et ses frères’.

103... raso elektita – verŝajne elpensita cito.

104Nia-Sinjorino en Parizo – kristana ĉefpreĝejo en Parizo, franclingve Notre-Dame de Paris.

105‚Atalia’ aŭ ‚Fedra’ – tragedioj de Ĵano Rasin respektive el 1677 kaj 1691; franclingve ‚Athalie’ kaj ‚Phèdre’.

106filozofia klaso – lasta studjaro antaŭ la maturekzameno.

107Mehmedo la 2a – osmanida imperiestro de 1444 ĝis 1448 kaj de 1451 ĝis 1481, turklingve II. Mehmed.

108Ĝentilo Belini – itala pentristo (1429 – 1507), itallingve Gentile Bellini.

109Francilio – Francia provinceto ĉirkaŭ la urbo Parizo, franclingve Ile-de-France.

110rogacio – printempa kristana festo, en kiu oni benas kampojn por bona rikolto.

111Senso – francia urbo, franclingve Sens.

112Karlo la Balbuta – same kiel Gilberto la Malbona, ĉi tiu kaj sekvaj historiaj figuroj estas elpensitaj.

113Vilhelmo la 1a – kromnome Vilhelmo la Konkeristo, reĝo de Anglio de 1066 ĝis 1087.

114‚Predikanto’ – biblia libro, kolekto de sentencoj.

115„feliĉo de misuloj...” – el la tragedio ‚Atalia’ de Ĵano Rasin laŭ la bibliaj libroj ‚Reĝoj 2’ kaj ‚Kroniko 2’.

116monato de Maria – en katolika kristanismo la monato majo estas tradicie dediĉita al Sankta Maria, patrino de Jesuo-Kristo.

117Luizo la 14a – reĝo de Francio de 1643 ĝis 1715.

118Versajo – apudpariza urbo, franclingve Versailles, kun palaco konstruigita de Luizo la dekkvara, kies etoson Sansimon kronikis; alia esperantigo: Versajlo.

119Polo Deĵardeno – franca literaturisto (1859 – 1940), franclingve Paul Desjardins.

120alamiĝas – enamiĝas.

121Ĵan-henrio Fabro – insektologo (1823 – 1915) kaj verkinto en provenca kaj franca lingvoj, aŭtoro precipe de ‚Insektologiaj Memoraĵoj’, franclingve Jean-Henri Fabre.

122sanhonorata kuko – kuko kun malpeza pasta ŝelo kaj krema farĉo.

123balzakaj floroj – laŭ la verkisto Honoré de Balzac.

124releviĝa tago – la kristana paska festo; la franca nomo de lekanteto estas „paskofloreto”.