Ты глушыш вершамі друк,
шмат звону ў табе, графамане.
Ды ты, як цецярук,
глухі да струны, што ў тумане,
Грошы, раскошы любіце.
Тут справа мая — старана.
І усё ж: а звініць струна
у вашым заможным быце?
Марш гучыць жалобны,
плыве ўгары труна...
Наш лес на смерць падобны,
Калі ў ім змаўкае струна.
Звінела б тая струна
ды брала нас за жывое!
Астатняе ўсё — нажыўное,
астатняе ўсё — трын-трава!
Эцюд пяты
САКАВІЦКІ ВЕЦЕР
Вецер вые і скуголіць,
вецер нізка хмары гоніць,
скрабе снегам па акне —
аб'явіў вайну вясне.
Аб'явіў і нам вайну —
майму сэрцу і твайму.
Мы губляемся абое:
небяспека для любові?
Выпрабоўваюць яе —
яна выстаіць ці не?
Вецер вые, голле гне.
Голле выстаіць ці не?
Вецер вые i скуголіць.
Вецер сэрцы гне, як голле.
Што залежыць тут ад нас?
Ёсць цяпла i сіл запас?
Сэрца, сэрцу сілы дай!
Ну, а там i светлы май...
АБМЕН НАДВОР'ЕМ —
ЖАРТАМ I УСУР'ЁЗ
спачатку быў наш снежань,
быў наш снег беларускі...
Нам спадабаўся наш госць,
балгарскі паэт Андрэй Германаў
(па бацьку — свет Дзімітроў;
па дзеду — выхадзец з Шыпкі,
з вёсачкі той, што прылегла,
прыпала да падножжа
горнага перавалу
з аднайменнай назвай,
вядомай як сімвал вялікі).
Нам спадабаўся наш госць,
другар наш Андрэй Германаў,
равеснік і аднадумца,
паэт, перакладчык, мастак
(аўтар сяброўскіх шаржаў).
І мы з ім шчодра дзяліліся
усім, чым маглі падзяліцца, —
і хлебам-соллю, і песнямі,
і ўсмешкамі, і ўспамінамі...
Яшчэ — краявідам зімовым,
снегам нашым яшчэ.
Мы госця павезлі ў лес.
І ў лесе тым, казачна-белым,
смяяліся, жартавалі,
гулялі, як дзеці, у снежкі.
А потым, зачараваныя
лясной зімовай казкай,
змоўклі, глядзелі сцішана,
як лес яшчэ больш святлее,
як лётаюць, кружаць сняжынкі,
як лёгка падае снег...
Вярнуўшыся на радзіму,
поўны ўражанняў новых,
Андрэй напісаў тут жа верш,
які быў прызнаны ў Сафіі
лепшым вершам года,
які быў так i названы:
«Беларускіснег».
Калі хто не ведае твора,
паслухайце, як ён гучыць
у перакладзе Гілевіча,
як пачынаецца ён:
«Над прасторам анямелым,
над гуртамі срэбных стрэх —
кружыць дзіўны, кружыць белы,
беларускі кружыць снег...»
(I тут ж а за ў кажу: нядаўна
ў сваім старым блакноце
знайшоў я таксама радкі,
што звязаны з той падзеяй.
Верш так і не быў скончаны,
ды раз такая нагода,
то прывяду радкі:
«Глядзеў наш балгарскі брат,
як падаў снег — светла i чыста.
Нібы адбываўся абрад
нашага пабрацімства...»)
Спачатку быў наш снежань,
быў наш беларускі снег.
А потым Андрэй Германаў
паклікаў мяне ў госці:
«Давай прыязджай хутчэй!
Лепшы для гэтага час,
калі ўжо май на зыходзе,
а лета на самым пачатку,
калі паспявае чарэшня,
але няма яшчэ спёкі
і ажыятажу турысцкага
на нашых крутых дарогах.
Чакаем цябе — і я,
i нашы сябры агульныя,
i мой Фіат Жыгулевіч
(або — Жыгуліна Фіатаўна;
двайным, як бачыш, імем,
ахрысціў я сваю машыну,
што выпусціў ваш завод).
Паездзім, пабадзяжнічаем
па роднай маёй, камяністай,
па горнай маёй зямельцы...»
Так яно і было.
Андрэй паказаў мне Сафію
i гордасць Сафіі — Віташу,
якая дні два была
ў тумане (ці, можа, у аблоках),
ды раптам паўстала ва ўсёй
сваёй прыгажосці горнай...
Яшчэ, перад падарожжам,
сустрэўся з другімі сябрамі,
сустрэўся з Найданам Вылчавым,
з Давыдкавым i Паптоневым,
пагаварылі цёпла,
пакаштавалі ракіі,
віна густога балгарскага.
І вось, знайшоўшы момант,
Андрэй сказаў: «Пара!»
Агледзелі ўсебакова
наш Фіат Жыгулевіч