Выбрать главу

caecus inutilium quo ruit ardor opum,

auri dira fames et non expleta libido,

ferali pretio uendat ut omne nefas?

sic latebras Eriphyla uiri patefecit, ubi aurum

accepit, turpis materiam sceleris;

sic quondam Acrisiae in gremium per claustra puellae

corruptore auro fluxit adulterium.

o quam mendose uotum insaturabile habendi

imbuit infami pectora nostra malo!

quamlibet immenso diues uigil incubet auro,

aestuat augendae dira cupido rei.

heu mala paupertas numquam locupletis auari.

dum struere inmodice quod tenet optat, eget.

quis metus huic legum quaeue est reuerentia ueri?

crescentis nummi si mage cura subest,

cognatorum animas promptum est fratrumque cruorem

fundier: affectus uincit auara fames.

diuitis est semper fragilis male quaerere gazas:

nulla huic in lucro cura pudoris erit.

istud templorum damno excidioque requirit;

hoc caelo iubeas ut petat: inde petet.

mirum ni pulcras artis Romana iuuentus

discat et egregio sudet in eloquio,

ut post iurisonae famosa stipendia linguae

barbaricae ingeniis anteferantur opes?

set tamen ex cultu adpetitur spes grata nepotum?

saltim istud nostri forsan honoris habent?

at qui sunt, quos propter honestum rumpere foedus

audeat inlicite pallida auaritia?

Romani sermonis egent, ridendaque uerba

frangit ad horrificos turbida lingua sonos.

ambusti torris species exesaque saeclo:

rapta putes priscis corpora de tumulis!

perplexi crines, frons improba, tempora pressa,

exstantes malae deficiente gena,

simantur uietae pando sinuamine nares,

territat os nudum caesaque labra tument.

defossum in uentrem propulso pondere tergum

frangitur et uacuo crure tument genua.

discolor in manibus species, ac turpius illud,

quod cutis obscure pallet in inuidiam.

CLAVDIVS CLAVDIANVS

fl. 400 A.D.

365. An Eagle of Roman Song

PARVOS non aquilis fas est educere fetus

ante fidem solis iudiciumque poli.

nam pater, excusso saluit cum tegmine proles

ouaque maternus rupit hiulca tepor,

protinus implumis conuertit ad aethera nidos

et recto flammas imperat ore pati.

consulit ardentis radios et luce magistra

natorum uiris ingeniumque probat.

degenerem refugo torsit qui lumine uisum,

unguibus hunc saeuis ira paterna ferit.

exploratores oculis qui pertulit ignis

sustinuitque acie nobiliore diem,

nutritur uolucrumque potens et fulminis heres,

gesturus summo tela trisulca Ioui.

me quoque Pieriis temptatum saepius antris

audet magna suo mittere Roma deo.

iam dominas auris, iam regia tecta meremur

et chelys Augusto iudice nostra sonat.

366. A Council of War—and War

TANDEM concilium belli confessus agendi

ad sua tecta uocat. iuuenes uenere proterui

lasciuique senes, quibus est insignis edendi

gloria corruptasque dapes uariasse decorum,

qui uentrem inuitant pretio traduntque palato

sidereas Iunonis auis et si qua loquendi

gnara coloratis uiridis defertur ab Indis,

quaesitos trans regna cibos, quorumque profundam

ingluuiem non Aegaeus, non alta Propontis,

non freta longinquis Maeotia piscibus explent.

uestis odoratae studium; laus maxima risum

per uanos mouisse sales minimeque uiriles

munditiae; compti uultus; onerique uel ipsa

serica. si Chunus feriat, si Sarmata portas,

solliciti scaenae; Romam contemnere sueti

mirarique suas (quas Bosphorus obruat!) aedis;

saltandi dociles aurigarumque periti.

pars humili de plebe duces; pars compede suras

cruraque signati nigro liuentia ferro

iura regunt, facies quamuis inscripta repugnet

seque suo prodat titulo. sed prima potestas

Eutropium praefert Hosio subnixa secundo.

dulcior hic sane cunctis prudensque mouendi

iuris et admoto qui temperet omnia fumo,

feruidus, accensam sed qui bene decoquat iram.

considunt apices gemini dicionis Eoae,

hic cocus, hic leno, defossi uerbere terga,

seruitio, non arte pares, hic saepius emptus,

alter ad Hispanos nutritus uerna penatis.

ergo ubi collecti proceres, qui rebus in artis

consulerent tantisque darent solacia morbis,

obliti subito Phrygiae bellisque relictis

ad solitos coepere iocos et iurgia Circi

tendere. nequiquam magna confligitur ira,

quis melius uibrata puer uertigine molli

membra rotet, uerrat quis marmora crine supino,

quis magis enodis laterum detorqueat artus,

quis uoci digitos, oculos quis moribus aptet.

hi tragicos meminere modos; his fabula Tereus,

his necdum commissa choro cantatur Agaue.