— Khủng khiếp quá!
— Bất cứ con tàu vũ trụ nào không thể bay với vận tốc gần bằng tốc độ ánh sáng cũng đều phải chịu số phận như thế. Giữa con tàu và hành tinh thân yêu lập tức xa cách hàng ngàn năm đi đường.
— «Cánh buồm» báo tin gì về? — Cô gái hỏi nhanh.
— Rất ít ỏi. Bản tin đứt quãng giữa chừng, rồi bặt hẳn. Tôi còn nhớ từng lời của bản tin đó: «Tôi, Cánh buồm, tôi, Cánh buồm, tôi từ Vê-ga trở về, bay đã hai mươi sáu năm… đủ… tôi sẽ đợi… bốn hành tinh của Vê-ga… không có gì đẹp hơn… hạnh phúc biết bao…!».
— Nhưng họ gọi tàu đến cứu, họ muốn muốn đợi ở một chỗ nào kia mà!
— Cố nhiên, họ cầu cứu, nếu không thì con tàu đã không dùng số năng lượng lớn lao như thế để đánh tin đi. Biết làm thế nào, sau đó không nhận được một lời nào nữa của «Cánh buồm».
— Hai mươi sáu năm độc lập trên đường trở về. Còn năm năm nữa thì đến gần mặt trời…
Con tàu ở đâu đây, trong khu vực của chúng ta, hay còn gần Trái đất hơn nữa.
— Không chắc… Trừ phi nó vượt quá tốc độ tiêu chuẩn và đi sát tới giới hạn lượng tử[13].
Nhưng điều đó rất nguy hiểm.
Éc-gơ No-rơ giải thích vắn tắt những cơ sở tính toán về bước nhảy vọt có tác dụng hủy hoại trong trạng thái của vật chất, khi tốc độ chuyển động gần bằng tốc độ ánh sáng, nhưng anh nhận thấy cô gái không chú ý nghe.
— Tôi hiểu ý anh! — Cô gái kêu lên khi trưởng đoàn vừa giải thích xong — Lẽ ra tôi có thể hiểu ngay tức khắc, nhưng sự diệt vong của con tàu đã khiến cho đầu óc tôi mụ đi… Điều đó bao giờ cũng là quá khủng khiếp, và không thể cam chịu tình trạng ấy!
— Bây giờ chị đã biết được nội dung cơ bản của thông báo họ gửi về — Éc-gơ No-rơ nói với vẻ cau có. — Họ đã khám phá ra những thế giới đặc biệt đẹp. Đã từ lâu tôi mơ ước làm lại cuộc hành trình của «Cánh buồm»: nhờ những máy móc hoàn hảo hơn, bây giờ chỉ cần một con tàu cũng có thể làm được việc đó. Từ hồi thanh niên, tôi vẫn mơ ước về Vê-ga, vầng mặt trời xanh với những hành tinh mỹ lệ!
— Nhìn những thế giới ấy… — Nhi-da nói bằng giọng thổn thức — Nhưng đường trở về mất sáu mươi năm theo thời gian Trái đất, hay bốn mươi năm phụ thuộc… Thế là… nửa đời người.
— Đúng, những thành tựu lớn đòi hỏi những hy sinh lớn. Nhưng đối với tôi, điều đó thậm chí không phải là hy sinh. Cuộc đời tôi trên Trái đất chỉ là những chặng nghỉ ngắn ngủi giữa những chuyến bay lên các vì sao. Tôi ra đời trên con tàu vũ trụ mà!
— Sao lại có thể như thế được nhỉ? — Cô gái ngạc nhiên.
— Đoàn thám hiểm số ba mươi nhăm gồm bốn con tàu. Mẹ tôi là nhà thiên văn trên một trong những con tàu ấy. Tôi ra đời khoảng giữa chặng đường tới ngôi sao đôi MN 19026+7AL, và như vậy tôi có hai điều trái quy luật, hai điều bởi vì tôi lớn lên và được cha mẹ giáo dục trên con tàu vũ trụ, chứ không phải ở trong trường học. Biết làm thế nào được!
Khi đoàn thám hiểm về đến Trái đất thì tôi đã mười tám tuổi. Việc tôi học được nghệ thuật lái con tàu và trở thành người lái tàu vũ trụ, được mọi người coi như là một chiến công Héc- quyn của tôi. Nói cách khác, tôi được coi là đã trưởng thành.
— Nhưng tôi vẫn không hiểu… — Nhi-da nói.
— Về mẹ tôi ấy ư? Sau này chị sẽ hiểu! Hồi ấy huyết thanh AT-An-i Tia chưa giữ được lâu.
Các thầy thuốc không biết điều đó… Dù sao đi nữa, chỉ biết rằng tôi đã được đưa vào một Trạm điều khiển cũng như thế này, và tôi đã giương cặp mắt nhỏ xíu, ngây ngô nhìn những màn ảnh chi chít những ngôi sao lung linh. Chúng tôi bay về phía hệ Thiên lang tê-ta, ở đấy có ngôi sao đôi gần mặt trời. Hai hành tinh tí hon — một xanh lơ, một vàng da cam — bị che lấp sau một đám mây tối. Ấn tượng có ý thức đầu tiên của tôi là bầu trời của một hành tinh không có sự sống, tôi quan sát bầu trời đó từ dưới mái vòm bằng kính của một Trạm nghiên cứu tạm thời. Trên các hành của những sao đôi, thường không có sự sống, vì quỹ đạo của chúng không đều. Đoàn thám hiểm đỗ xuống một trong hai hành tinh, và tiến hành việc nghiên cứu đất đá trong bảy tháng. Tôi còn nhớ, ở đấy có rất nhiều bạch kim, ô-xmi và i-ri- đi, nhiều ghê lắm. Những khối i-ri-đi hình lập phương nặng kỳ lạ đã thành đồ chơi của tôi.
Bầu trời đầu tiên của tôi là một bầu trời đen với những đốm sáng trong trẻo của những ngôi sao không nhấp nháy và hai mặt trời đẹp không thể tưởng tượng được: một màu da cam vàng rực, một màu xanh đậm. Tôi nhớ đôi khi những luồng tia sáng của chúng giao nhau, và khi ấy ánh sáng màu lá mạ chói lọi và tươi vui tràn xuống hành tinh chúng tôi, đến nối tôi thích quá, cứ reo hò và hát vang lên… — Éc-gơ No-rơ kết luận — Thôi đủ rồi, tôi mải mê theo đuổi những hồi ức, mà chị đáng phải nghỉ từ lâu rồi.
— Anh cứ nói đi, tôi chưa bao giờ được nghe câu chuyện nào lý thú hơn — Nhi-da van vỉ, nhưng trưởng đoàn một mực không đổi ý.
Anh mang chiếc máy thôi miên xung động tới, và không rõ vì ảnh hưởng của đôi mắt nghiêm trang hay của máy gây ngủ, cô gái thiếp đi, ngủ say đến nỗi mãi tới khi con tàu sắp đi vào vòng thứ sáu cô mới bừng tỉnh dậy. Chỉ nhìn khuôn mặt lạnh lùng của trưởng đoàn, Nhi-da cũng đủ hiểu rằng «An-gráp» vẫn không xuất hiện.
— Chị thức đúng lúc! — Anh nói khi Nhi-da vừa trở lại sau khi đã tắm điện, tắm sóng điện từ và chải chuốt gọn gàng — Chị mở nhạc và ánh sáng đánh thức tất cả dậy.
Nhi-da mau lẹ ấn một loạt nút, và trong những căn buồng có các nhân viên đoàn thám hiểm đang ngủ, ánh sáng cứ bừng tắt từng chặp một và một điệu nhạc đặc biệt gồm những hợp âm thấp vang lên, rung động, mỗi lúc một mạnh dần. Hệ thần kinh được đánh thức từ từ, thận trọng để thoát khỏi trạng thái ức chế và trở lại hoạt động bình thường. Năm giờ sau, ở Trạm điều khiển trung tâm của con tàu đã có đủ mặt tất cả các đoàn viên đoàn thám hiểm: họ đã hoàn toàn tỉnh táo, đã lấy lại sức vì được ăn uống và dùng các chất kích thích thần kinh.
Mỗi người có thái độ riêng khi được tin con tàu phụ «An-gráp» đã gặp tai nạn. Đúng như Éc-gơ No-rơ dự đoán, đoàn thám hiểm đã nắm vững tình thế. Không một lời tuyệt vọng, không một cái nhìn sợ hãi. Pua Hít-xơ đã không tỏ ra can đảm lắm lúc bay trên Diếc-đa thì bây giờ lại không hề run sợ khi nghe tin này. Nữ bác sĩ trẻ tuổi Lu-ma La-xơ-vi của đoàn chỉ hơi tái mặt đi và liếm cặp môi khô một cách vụng trộm.
13
Giới hạn tốc độ gần bằng tốc độ ánh sáng, khiến cho không có một vật thể nào có thể tích tồn tại được, vì khối lượng lớn tới vô cực, còn thời gian thì bằng không.