Б’ЁНДЭЛА
ЛЮЧЭНЦ’Ё
Служы аддана Траньё. На мяне
Забудзься, я ўцяку. Слугуй і ведай:
Ён гаспадар твой, ён — твой цар і бог!
Б’ЁНДЭЛА
Пірог у зубы чорту: еш, абедай —
Няхай бы бог і мне так дапамог.
ТРАНЬЁ
(сам сабе)
Каб мне і сапраўды такая ўдача,
Дык я тады запеў бы вам іначай;
Як той казаў, і слугі часам ласы
Паквапіцца на панскія прыпасы.—
Ты, чмут, запомні нашы ўсе дакоры:
Не для мяне старайся, для сіньёра;
Не совай носа у чужое проса
I не хварэй пляткарствам, як паносам.
Калі мы ўдвух з табою, твар у твар,
Я — Траньё, а пры людзях — гаспадар.
ЛЮЧЭНЦ’Ё
Пайшлі, Траньё. Цябе чакае яшчэ адна справа: сядзеш паміж вунь тымі маладажонамі. Не пытайся: навошта? Наперад скажу табе: так трэба.
Выходзяць.
Размова паміж гледачамі на галёрцы.
1-шы СЛУГА
Мілорд, вы носам дзюбаеце і не сочыце за п’есай.
СЛАЙ
Бажуся святой Аннай,— сачу. Дарма сабе відовішча, дальбог жа. Пакажуць яшчэ што-небудзь?
ПАЖ
Гэта толькі пачатак, мілорд.
СЛАЙ
А-а, выдатная штучка, мадам жонка. Хутчэй бы толькі скончылася!
Садзяцца і глядзяць.
СЦЭНА II
Падуя, вуліца. Перад домам Гартэнз'ё.
Уваходзяць ПЕТРУЧ'Ё і яго слуга ГРУМ'Ё.
ПЕТРУЧ’Ё
Я ў Падуі жыць доўга не змагу;
З Вероны я прыехаў, каб з сябрамі
Сустрэцца тут, і ў першую чаргу
З Гартэнз’ё, мілым другам. Я па браме,
Здаецца, пазнаю і дом Гартэнз’ё.—
Гэй, Грум’ё, стукні! Чуеш, дурань,— трэсні!
ГРУМ’Ё
Стукнуць ці трэснуць, сіньёр? Каго? Няўжо хто-небудзь абразіў вашу міласць?
ПЕТРУЧ’Ё
Нягоднік, кажуць табе стукнуць вось тут, ды мацней!
ГРУМ’Ё
Стукнуць вам тут, сіньёр? Вот калі дзіва! Хто ж я такі, каб вам настукаць, сіньёр?
ПЕТРУЧ’Ё
У дзверы стукай, у вушак, дурыла,
Бо вывядзеш з цярпення,— стукну ў рыла.
ГРУМ’Ё
Задзіра вы, сіньёр! Каб я пачаў,
Дык і зубоў бы, мабыць, не сабраў.
ПЕТРУЧ’Ё
Лайдак, мяне задзірай абзываеш?
Чакай жа, ты вось зараз атрымаеш
Гасцінчыка, не гэтак заспяваеш!
(Круціць Грум'ё за вушы.)
ГРУМ’Ё
Ратуйце! З глузду з’ехаў мой сіньёр.
ПЕТРУЧ’Ё
Ага, запеў? Цяпер жа бі ў запор.
З дому выходзіць ГАРТЭНЗ’Ё.
ГАРТЭНЗ’Ё
Што тут за гвалт? У чым справа?
А, дружа Грум’ё. Дарагі сябра Петруч’ё!
Як вы там усе ў Вероне?
ПЕТРУЧ’Ё
Гартэнз’ё, вы прыйшлі суняць лупцоўку.
«Con tutto il core bentro vato»[6] —
хтосьці лоўка
Сказаў, і сапраўды — я рад сустрэчы.
ГАРТЭНЗ’Ё
Цытаты дык цытаты. Вось, дарэчы:
«Alla nostra cosa benvenuto, molto
Honorato signor mio Petrucio»[7]
Ну, Грум’ё, рушым з мірам, мы вас змірым.
ГРУМ’Ё
Не, сіньёр, не такая тут расхадзілася бура, каб суняць каламбурам. Ці ж гэта не законная падстава, каб сабрацца ціха — і не памінайце ліхам. Памяркуйце вы самі, сіньёр: ён загадваў мне ці то стукнуць, ці то трэснуць, сіньёр, і на ўсю сілу, сіньёр. Ці ж пасуе гэта слузе, сіньёр, так стукаць свайму гаспадару, якому, у добры час сказаць, а ў благі памаўчаць — ужо за трыццаць гадоў стукнула?
Ну што ж было б, каб я без доўгіх спраў
Пачаў? Зубоў бы нават не сабраў.
ПЕТРУЧ’Ё
Абух! Вы толькі слухайце абуха:
Я загадаў, каб стукнуў у вушак.
Ён толькі й чуў. Упёрся, як ішак...
ГРУМ’Ё
Ну чулі? — «У вушак». Чаму ж не ў вуха?
Хіба ж не вашы словы: «Ах, лайдак,
Сюды вось бі, жабуцька ты, рапуха»?
А зараз — «у вушак». Вушак — не вуха!
вернуться
«Ад усёй душы рады сустрэцца з вамі» (італ.).
вернуться
«Будзьце ласкавы ў наш дом, шаноўнейшы сіньёр Петруч'ё» (італ.).